Μιλώντας για το Βερολίνο, θα λέγαμε ότι η τέχνη βρίσκεται σε κάθε γωνιά του. Από τις τοιχογραφίες στους εγκαταλελειμμένους βιομηχανικούς χώρους και τα αυτοκόλλητα στις τουαλέτες των μπαρ μέχρι τα υπερσύγχρονα μουσεία και τις γκαλερί, οι καλές τέχνες αποτελούν ζωντανή απόδειξη της ελευθερίας και του πειραματισμού που χαρακτηρίζουν το πνεύμα της πόλης.
Η γερμανική πρωτεύουσα προσφέρει πολλές επιλογές, ώστε να ανακαλύψετε χώρους που αντικατοπτρίζουν τον ζωντανό παλμό της καλλιτεχνικής σκηνής της. Πέρα από τις μόνιμες συλλογές των μουσείων, διοργανώνονται αναδρομικές εκθέσεις αφιερωμένες σε σπουδαίους και ρηξικέλευθους καλλιτέχνες και φωτογράφους, οι οποίοι κατέγραψαν με τον φακό τους την ποίηση της καθημερινής ζωής. Κι επειδή το Βερολίνο είναι μεγάλη πόλη και ποτέ δεν υπάρχει χρόνος για να εξερευνήσετε κάθε γωνιά του, συγκεντρώσαμε τέσσερις εκθέσεις που αξίζει πραγματικά να βάλετε στο πρόγραμμά σας.
Μια ιστορική συλλογή αποκαλύπτεται
Εκατόν πενήντα έργα της συλλογής Σαρφ, μιας από τις σημαντικότερες ιδιωτικές συλλογές τέχνης στη Γερμανία, παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε τόσο μεγάλη κλίμακα εκτός του ιδρύματος Scharf-Gerstenberg. Η έκθεση, που θα φιλοξενηθεί στην Alte Nationalgalerie, δίνει έμφαση στη γαλλική τέχνη του 19ου και του 20ού αιώνα, όπως μαρτυρούν οι πίνακες του Αουγκούστ Ρενουάρ, του Πολ Σεζάν, του Εντγκάρ Ντεγκά και του Κλοντ Μονέ, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πλήρως διατηρημένη σειρά λιθογραφιών του Τουλούζ-Λοτρέκ. Η συλλογή αποτελεί συνέχεια της ιστορικής συλλογής του Ότο Γκέστενμπεργκ, η οποία περιλάμβανε έργα του Γκόγια και της γαλλικής αβανγκάρντ σκηνής του 19ου αιώνα. Παρά την καταστροφή που προκάλεσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, η κόρη του, Μαργκαρέτε Σαρφ, κατάφερε να διασώσει μεγάλο μέρος της, όπως τα έργα που θα φιλοξενηθούν στο ιστορικό μουσείο του Βερολίνου.
The Scharf Collection: Goya – Monet – Cézanne – Bonnard – Grosse, στην Alte Nationalgalerie, Τρίτη έως Κυριακή 10:00-18:00, είσοδος 16 ευρώ, από 24 Οκτωβρίου 2025 μέχρι 15 Φεβρουαρίου 2026, smb.museum
Γυναίκες φωτογράφοι του Magnum
«Αν οι φωτογραφίες σου δεν είναι αρκετά καλές, αυτό σημαίνει ότι δεν είσαι αρκετά κοντά». Ο τίτλος της έκθεσης «Close Enough», που φιλοξενείται στο C/O Berlin, είναι εμπνευσμένη από αυτήν τη φράση του μαχητικού φωτορεπόρτερ Ρόμπερτ Κάπα, και περιλαμβάνει τα έργα δώδεκα γυναικών φωτογράφων του διεθνούς πρακτορείου Magnum, τα οποία δίνουν διαφορετικό νόημα στην εγγύτητα – όχι μόνο στη φυσική απόσταση, αλλά και στην εμπιστοσύνη, τη συναισθηματική σύνδεση και την αμοιβαία κατανόηση. Μέσα από τις οπτικές των φωτογράφων παρατηρούμε τις ανατρεπτικές προσεγγίσεις τους πάνω σε θέματα φύλου και εξουσίας, όπως συμβαίνει με την περίπτωση της Κριστίνα ντε Μίντελ, η οποία έκανε πορτρέτα ανδρών που αναζητούν σεξεργάτριες, αντιστρέφοντας τις παραδοσιακές δυναμικές. Αντίστοιχα, η Κάρολιν Πράις εξερευνά την απεικόνιση της αρρενωπότητας στη φωτογραφία με εύληπτο τρόπο, ενώ η Σαμπιχά Τσιμέν από την Τουρκία προσπαθεί να αναδείξει το γεγονός πως τα κορίτσια που φοιτούν σε θρησκευτικά σχολεία δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι αλληλένδετα με τα καταπιεστικά περιβάλλοντα στα οποία ζουν.
Close Enough, στο C/O Berlin, καθημερινά 11:00-20:00, είσοδος 12 ευρώ, μέχρι 28 Ιανουαρίου 2026, co-berlin.org
Μια ματιά στην Ανατολική Γερμανία
Αν αγαπάτε τις εκθέσεις που ξεδιπλώνουν ιστορίες ανθρώπων, τότε η έκθεση «Für Uns» της Χέλγκα Πάρις στο παράρτημα του σουηδικού Fotografiska είναι ακριβώς αυτό που αναζητάτε. Η Γερμανίδα φωτογράφος μας προσκαλεί σε μια διαδρομή γεμάτη μνήμες, πρόσωπα και στιγμές. Από την παιδική της ηλικία στο ήσυχο Τσόζεν του Βραδεμβούργου μέχρι τις μπυραρίες της Ανατολικής Γερμανίας και τους πολύβουους δρόμους της Νέας Υόρκης -όπου βρέθηκε με ειδική άδεια-, κάθε φωτογραφία της είναι και μια μικρή ιστορία, μια παύση στον χρόνο που μας καλεί να σταθούμε και να παρατηρήσουμε όλες τις αλλαγές που συντελέστηκαν στην καθημερινότητα της δεκαετίας του ‘80.
Η έκθεση του Fotografiska περιλαμβάνει διάφορες δουλειές της Πάρις, αλλά ξεχωρίζουμε την «Erinnerungen an Z.» (Μνήμες από το Zossen), όπου εικόνες και λέξεις μπλέκονται, δημιουργώντας ένα ποιητικό μωσαϊκό νοσταλγίας, καθώς και τη σειρά «Masks» (Μάσκες), στην οποία φίλοι και συγγενείς μεταμορφώνονται με αυτοσχέδιες μάσκες, φέρνοντας στο φως το παιχνίδι και τη φαντασία πίσω από τη ρουτίνα. Τέλος, υπάρχουν και τα αυτοπορτρέτα της Πάρις, η οποία κοιτάζει τον εαυτό της με ειλικρίνεια και τρυφερότητα, όπως μόνο κάποιος που αγαπά βαθιά τη ζωή μπορεί να το κάνει.
Für Uns, στο Berlin Fotografiska, καθημερινά 10:00-23:00, είσοδος 15 ευρώ, μέχρι 25 Ιανουαρίου 2026, berlin.fotografiska.com
Μπρανκούσι: Ένας θρύλος της γλυπτικής «μετακομίζει» στο Βερολίνο
Η έκθεση αναμένεται να παρουσιαστεί με καθυστέρηση στο κοινό, ωστόσο συγκαταλέγεται ήδη στα σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα της επόμενης χρονιάς. Να σημειώσουμε πως την είχαμε επισκεφθεί πέρυσι στο Κέντρο Pompidou στο Παρίσι, πριν κλείσει προσωρινά για ανακαίνιση. Καθώς όμως το κτίριο είναι μη επισκέψιμο, η Neue Nationalgalerie σύναψε συμφωνία με το Κέντρο Pompidou, ώστε να παρουσιάσει για πρώτη φορά μετά από μισό αίωνα στη Γερμανία την πρώτη μεγάλη έκθεση του πατέρα της σύγχρονης γλυπτικής, Κονσταντίν Μπρανκούσι. Με πάνω από 150 έργα, μεταξύ άλλων γλυπτά, σχέδια, φωτογραφίες, φιλμ και αρχειακό υλικό, η έκθεση προσφέρει μια σφαιρική ματιά στο πολύπλευρο έργο του.
Ο Κονσταντίν Μπρανκούσι (1876–1957) υπήρξε μια από τις πιο καθοριστικές μορφές της γλυπτικής του 20ού αιώνα, χάρη στην ικανότητά του να απεικονίζει το πνεύμα των έργων του και να μη δίνει βάρος στην εμφάνισή τους. Η αδιάκοπη αναζήτησή του για το καλλιτεχνικό ιδανικό αποτυπώνεται στις παραλλαγές λίγων βασικών μοτίβων και στην ευρηματική χρήση του υλικού και του φωτός. Η έκθεση αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον χάρη στη μερική ανακατασκευή του θρυλικού ατελιέ του, που εκτίθεται για πρώτη φορά εκτός Παρισιού, με την έκθεση να φιλοδοξεί να φέρει το κοινό πιο κοντά σε έναν καλλιτέχνη ο οποίος αξίζει μεγαλύτερη αναγνώριση από αυτή που ήδη του αναλογεί.
Brancusi, στη Neue Nationalgalerie, Τρίτη έως Τετάρτη και Παρασκευή έως Κυριακή 10:00-18:00 και Πέμπτη 10:00-20:00, είσοδος 20 ευρω, από 20 Μαρτίου έως 9 Αυγούστου 2026, smb.museum
