Έχει βραδιάσει και το κρύο είναι τσουχτερό έξω από την παλιά αποθήκη που στέγαζε κάποτε το Noma και σήμερα φιλοξενεί το ιδιαιτέρως δημοφιλές για τις σκανδιναβικές του γεύσεις Barr. Δεξιά μου δεσπόζει ο φίνος μοντερνισμός του κτιρίου της Όπερας, φωτισμένου γλυκά, χάδι στο βλέμμα. Στην απέναντι πλευρά του καναλιού ένας δονούμενος φωτεινός κυματισμός τρέχει στα αλλεπάλληλα τρίγωνα ενός 80άμετρου «σκελετού». Η νέον φωταύγειά τους άλλοτε καλπάζει, άλλοτε αναπηδάει, πηγαίνει κι έρχεται ακολουθώντας εναλλασσόμενα σενάρια ρυθμών και σχημάτων που συντονίζονται με τη μουσική.
Πρόκειται για το The Wave, το πιο εμβληματικό έργο τέχνης του Copenhagen Light Festival που ξεκίνησε τη διαδρομή του το 2018, και έκτοτε πραγματοποιείται τις κρύες νύχτες του Φεβρουαρίου, για να ξεκουράσει τους Δανούς από τη σκοτεινιά. Πλησιάζω και μπαίνω μέσα στις τριγωνικές του αψίδες, τρέχω τη διαδρομή και ρουφάω τα vibes αυτού του εντυπωσιακού installation ήχου και φωτός, καθώς οι ηλεκτρονικοί του κιθαρισμοί κάνουν τον κόσμο που κυκλοφορεί, να λικνίζεται, να επηρεάζει τη φωτορυθμική ακολουθία, να χαμογελάει, να βγάζει σέλφι.
Η φετινή βερσιόν που υπογράφει η κολεκτίβα Vertigo εξερευνά τα εσωτερικά τοπία του σώματος, ενθαρρύνοντας τον στοχασμό και τη συναισθηματική επίγνωση. H ανάθεση έγινε από το Ίδρυμα Νόμπελ και είναι εμπνευσμένη από τη έρευνα για τις ακτίνες Χ (Νόμπελ φυσικής 1901), τη μαγνητική τομογραφία (Νόμπελ ιατρικής 2003) και τον αξονικό τομογράφο (1979). Μπορεί κάποιοι να θυμούνται το The Wave, καθώς το 2018 είχε εγκατασταθεί μια παλαιότερη εκδοχή του στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Λίγο νωρίτερα, στην άκρη του γραφικού λιμανιού Nyhavn, οι ακτίνες της διαδραστικής ρόδας Aura εξέπεμπαν σε θερμά και ψυχρά χρώματα τα συναισθήματα που διαγράφονται στα πρόσωπα των ανθρώπων: τα αποκρυπτογραφούσε ένας καθρέφτης εξοπλισμένος με αισθητήρες που τα μετέφραζε σε αποχρώσεις εμπνευσμένες από τον Τροχό των Συναισθημάτων του Plutchik.
Μέσα από 104 έργα φωτεινής τέχνης, που κάποιες φορές συνδυάζονται με μουσική ή ηχητικές δημιουργίες, το Φεστιβάλ Φωτός της Κοπεγχάγης απλώνεται κυρίως σε ανοιχτούς χώρους –ακόμη και σε νεκροταφείο- αλλά και σε εσωτερικά κτιρίων, και υποδέχεται περίπου 400.000 επισκέπτες. Για πρώτη φορά μάλιστα θα φθάσει μέχρι τα σύνορα, πάνω στη γέφυρα Øresund που συνδέει τη Δανία με τη Σουηδία, ενώ το πλάνο είναι την επόμενη χρονιά να περάσει απέναντι στο Malmø.
Η ποικιλία των εγκαταστάσεων είναι τεράστια, από το ιμπρεσιονιστικό Soleil Nuit όπου το φως του ήλιου χορεύει την ημέρα πάνω στους καθρέπτες, δίνοντας τη νύχτα τη θέση του σε ζωηρές εκρήξεις χρωμάτων, και το The Weather Report, που μοιάζει με γιγάντιο μυθικό πλάσμα και σείεται στον άνεμο εναλλάσσοντας το μπλε με το πράσινο, μέχρι το Peace Ltd με το σήμα της ειρήνης από νέον που αναβοσβήνει για να μας θυμίσει πόσο εύθραυστη αυτή έχει γίνει στην εποχή μας. Ή ακόμα η μαθηματική ομορφιά του σύμπαντος στο InBloom, που εμπνέεται από τη φόρμα των αστεριών και την εκφράζει με φως και σκιά, αλλά και η τεράστια Σελήνη του The Moon επί της Γης, που υλοποιεί οικεία σενάρια επιστημονικής φαντασίας με κάθε λεπτομέρεια στην επιφάνειά της, ανάμεσα στα πάμπολλα καλλιτεχνικά ερεθίσματα φωτός που απλώνονται στην πόλη.
Φωτεινή τέχνη για όλους
Η πλειοψηφία των έργων είναι συγκεντρωμένα στο κέντρο της πόλης και το λιμάνι, σε εμβληματικά σημεία και σε κρυφές γωνιές που σε καλούν να τις ανακαλύψεις. Τα χαίρονται τόσο οι φίλοι της τέχνης όσο και τα παιδιά που βολτάρουν με τους γονείς τους. Το φως είναι εξόχως εκφραστικό, αλλά αφήνει χώρο για περισυλλογή, γεμίζοντας τον νυχτερινό ουρανό της Κοπεγχάγης με χρωματικές εκπλήξεις. Η Δανία έχει μεγάλη παράδοση στο να σχεδιάζει ντιζαϊνάτες λάμπες που εκπέμπουν απαλό φως. Οι φωτεινές εγκαταστάσεις συντονίζονται σε αυτό το ήπιο, ανθρωποκεντρικό πνεύμα και δεν σε τυφλώνουν. Το φως εδώ μπορεί να σου αλλάξει δραστικά τη διάθεση —το κατάλαβα όταν μπήκα για πρώτη φορά στο παλιό Noma και αντίκρισα τη σάλα του γεμάτη χοντρά, αναμμένα λευκά κεριά μέρα μεσημέρι, να συνεπικουρούν τη ζεστασιά του χώρου. Αυτό το στιλ αρτίστικων φωτοσυνθέσεων δεν θα ταίριαζε σε μια μητρόπολη σαν τη Νέα Υόρκη, όπου η ζωή φλασάρει με πολύ δυναμικούς ρυθμούς.
Ευαίσθητοι οι διοργανωτές στην αειφορία, επιμένουν στη χρήση αποκλειστικά LED φωτισμού, ώστε τις 26 μέρες του φεστιβάλ να μην καταναλωθεί περισσότερη ενέργεια από όση σε ένα νυχτερινό ποδοσφαιρικό ματς. Λένε μάλιστα ότι αν κλείσεις τον υπολογιστή σου και περιπλανηθείς για λίγες ώρες στις φωτεινές εγκαταστάσεις της πόλης, θα εξοικονομήσεις όση ενέργεια καταναλώνει ένα έργο σε όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ. Καθώς παίρνω το δρόμο της επιστροφής για το ξενοδοχείο, παρατηρώ το Green Beam, την πράσινη ακτίνα λέιζερ μήκους 9 χιλιομέτρων που ενώνει τις κορυφές εμβληματικών τοποθεσιών της πόλης (Tivoli, Cinemateket, B&W στο Refshaleøen, Δημαρχείο Frederiksberg). Εμπνευσμένη από το πρωτοποριακό ατομικό μοντέλο του Niels Bohr, κρεμά την Κοπεγχάγη σαν καρτ ποστάλ από τον ουρανό.
Όλες ο λεπτομέρειες (χάρτης και περιγραφή έργων, ειδικά events, κ.ά.) στο copenhagenlightfestival.org.
Δυο happenings για την ατζέντα σας:
Silent Disco Dance Walk (11/2): Φοράς στ’ αυτιά silent disco ακουστικά και «δάχτυλα που αναβοσβήνουν» και χορεύεις από το ένα έργο τέχνης στο άλλο.
Silent Disco στην ταράτσα της Cinemateket (15/2): η οροφή του εμβληματικού κτιρίου μετατρέπεται σε μια φωτεινή πίστα χορού, όπου χορεύεις με silent disco ακουστικά και «δάχτυλα που αναβοσβήνουν».
