Γνωστοί και φίλοι απορούν: τι έχει πια αυτή η μεγαλούπολη «στην άλλη άκρη του κόσμου» που με κάνει να επιστρέφω κάθε τόσο για παραμονή κάποιων μηνών; Πλάι στις άλλες πόλεις που με συνεπήραν, την Κωνσταντινούπολη, τη Λισαβόνα, το Παρίσι ή την Πόλη του Μεξικού, το Μπουένος Άιρες τους μοιάζει παράταιρο: ούτε γεμάτο ιστορία είναι, ούτε φυσική ομορφιά έχει, ούτε πολλά «αξιοθέατα». Η απόσταση και η οικονομική δυσπραγία της Αργεντινής τούς αποθαρρύνουν.
Η πόλη είναι η χειμωνιάτικη διαφυγή μου, αγαπημένη και τώρα πια οικεία. Μόλις μπει το φθινόπωρο, αποζητώ τα γνώριμα στέκια και τα αγαπημένα πρόσωπα· τις πολύβουες λεωφόρους, τα βιβλιοπωλεία-καφέ, το ανακάτεμα των αρχιτεκτονικών ρυθμών, τις υπαίθριες milongas, την απουσία μαζικού τουρισμού. Ο συνδυασμός ζωντάνιας και παρηκμασμένης μεγαλοπρέπειας, η ζεστασιά των κατοίκων, η καλλιτεχνική και πνευματική κίνηση κάνουν το Μπουένος Άιρες εθιστικό.
«Η Ευρώπη στην άκρη του κόσμου»
Περπατώντας στην πόλη ξεχνάς πως είναι παραθαλάσσια. Το Μπουένος Άιρες οφείλει την ύπαρξή του στο λιμάνι, που ίδρυσαν οι Ισπανοί το 1536 στον Ρίο ντε λα Πλάτα, τον κόλπο όπου εκβάλλουν οι ποταμοί Παρανά και Ουρουγουάι. Οι κάτοικοί του καλούνται Porteños (κάτοικοι του λιμανιού). Και όμως, η πόλη έχει γυρισμένη την πλάτη στον κόλπο και τα νερά του, καφετιά από τη λάσπη των ποταμών, είναι αθέατα.
Οι πρώτες εντυπώσεις είναι μιας πόλης απρόσμενα οικείας στον Ευρωπαίο, αποτέλεσμα ενός φιλόδοξου σχεδίου των Αργεντινών ελίτ. «Η αντιβασιλεία του Ρίο ντε λα Πλάτα ήταν στην περιφέρεια της Ισπανικής Αμερικής», εξηγεί ο ιστορικός της αρχιτεκτονικής Εδουάρδο Μασγιορένς. «Το Μπουένος Άιρες δεν είχε τη σημασία, τον πλούτο ή τα μνημεία της Πόλης του Μεξικού ή της Λίμα. Μετά την Ανεξαρτησία (1816), η Αργεντινή οικοδομείται με βάση τα ιδανικά της Γαλλικής Επανάστασης και βλέπει προς τη Γαλλία». Μια σειρά εμφυλίων καθυστερεί, έως το 1860, την οργάνωση κράτους και την κατοχύρωση του Μπουένος Άιρες ως ομοσπονδιακής πρωτεύουσας.
«Η πόλη που βλέπουμε αποτελεί καρπό της Μπελ Επόκ και του νέου εθνικού αφηγήματος, που θέλει την Αργεντινή προέκταση της Ευρώπης στην άκρη της Νότιας Αμερικής», τονίζει ο Μασγιορένς. «Οι ελίτ βιάζονται να απαλείψουν τα ελάχιστα ισπανικά μνημεία – αντιλαμβάνονται τη γραφικότητα ως καθυστέρηση». Ελάχιστα ίχνη της αποικιακής πόλης γλίτωσαν: τμήμα του Cabildo, που στέγαζε το δημοτικό συμβούλιο, στην κεντρική Plaza de Mayo και κάποιες εκκλησίες. «Η πρωτεύουσα ανοικοδομείται εξαρχής και στα τέλη του 19ου αιώνα είναι ένα μεγάλο εργοτάξιο», συμπληρώνει. «Είναι η εποχή που το Παρίσι, πλήρως αναμορφωμένο από τον βαρώνο Οσμάν, συμβολίζει τη νεωτερικότητα και το μέλλον και γίνεται αντικείμενο παγκόσμιου θαυμασμού», παρατηρεί η κοινωνιολόγος και δοκιμιογράφος Μπεατρίς Σάρλο. «Οι ελίτ ονειρεύονται ένα Παρίσι στον Ρίο ντε λα Πλάτα».
Οι δεντροφυτεμένες λεωφόροι γύρω από το Κογκρέσο και την Plaza de Mayo είναι γεμάτες κτίρια «παρισινού» στιλ, με ψηλά παράθυρα, στενά μπαλκόνια, ανάγλυφα, καμπυλωτές μολυβένιες στέγες και σοφίτες-φινιστρίνια. Ιστορικά καφέ, όπως το Τορτόνι, σφετερίστηκαν το όνομα αντίστοιχων παρισινών. Το «λάθος» έγκειται στο ύψος των οικοδομών, υπερβολικό για τον παρισινό κανόνα.
Πλούτος, μετανάστευση, μεγαλομανία
Την ανοικοδόμηση καθιστά δυνατή η πρωτοφανής ευμάρεια: Με μικρό πληθυσμό και απέραντες εκτάσεις, η Αργεντινή κυριαρχεί στις παγκόσμιες εξαγωγές βοοειδών, δερμάτων και σιτηρών. Συγκαταλέγεται την περίοδο 1880-1929 στις δέκα χώρες με το μεγαλύτερο ΑΕΠ, ενώ αποτελεί πρότυπο κοινοβουλευτικής δημοκρατίας για τα δεδομένα της Λατινικής Αμερικής. Στην ουσία όμως, τις τύχες της διαφεντεύει μια ολιγαρχία γαιοκτημόνων.
Ο πακτωλός προσελκύει εκατομμύρια ανθρώπους. Οι Αρχές επιχορηγούν τη μετανάστευση Βορειοευρωπαίων: Τους θεωρούν πιο εργατικούς, ενώ ελπίζουν πως οι επιμειξίες μαζί τους θα «εξευρωπαΐσουν» την εμφάνιση του έθνους. Τελικά, την Αργεντινή κατακλύζουν Ιταλοί, Ισπανοί, Συρο-Λιβανέζοι χριστιανοί και Εβραίοι της Ανατολικής Ευρώπης. Την αυγή του 20ού αιώνα είναι μια χώρα μεταναστών. «Καταγόμαστε από τα πλοία», αρέσκονται να λένε οι Αργεντίνοι, υπερήφανοι για τις ευρωπαϊκές τους ρίζες – κι ας έχει το 35% του πληθυσμού χαρακτηριστικά ιθαγενούς, λιγότερο ή περισσότερο έντονα.
Στο κέντρο, την εποχή της ξέφρενης ανάπτυξης μαρτυρούν μέγαρα σε ρυθμό beaux arts ή νεογοτθικό, κινηματογράφοι και ουρανοξύστες αρ ντεκό, αλλά και το τεράστιο, ιταλοπρεπές Teatro Colón (1908). «Το Παρίσι δεν αποτέλεσε ποτέ το μοναδικό πρότυπο των ελίτ», τονίζει η Σάρλο. «Το Κογκρέσο, για παράδειγμα, αντιγράφει το αμερικανικό Καπιτώλιο». Την παρισινή ομοιομορφία προσόψεων αντικαθιστά η συνύπαρξη, δίπλα δίπλα, κτιρίων στα πιο διαφορετικά στιλ. Σε κάποια, όπως στο Palacio Barolo (1923), είναι τέτοια η εκζήτηση, που θυμίζουν ταινία επιστημονικής φαντασίας.
Η διεθνής κρίση του 1929 φέρνει πτώση στις εξαγωγές και δίνει τέλος στην παλιά Αργεντινή. Το πραξικόπημα του 1930 εγκαινιάζει μια εποχή βίαιων στρατιωτικών επεμβάσεων, η οποία θα κλείσει μόλις το 1983. Πολιτική αστάθεια και οικονομική αρρυθμία κάνουν την Αργεντινή μια «συνηθισμένη» λατινοαμερικανική χώρα. Η μεγαλομανία του Μπουένος Άιρες, όμως, συνεχίζεται. Τη δεκαετία του 1930 κατεδαφίζεται μέρος του κέντρου για να διανοιχθεί η 9 de Julio, η φαρδύτερη λεωφόρος του κόσμου. Στο μέσο της διαδρομής της ορθώνεται το 1936, στην πεντακοσιοστή επέτειο από την ίδρυση του Μπουένος Άιρες, ο τεράστιος οβελίσκος, σύμβολο της πόλης.
Συνεχείς μεταμορφώσεις
Το νότιο τμήμα της 9 de Julio χωρίζει δύο γειτονιές με πολύ διαφορετικό χρώμα. Ανατολικά, ανάμεσα στη λεωφόρο και στον κόλπο, το San Telmo είναι η γραφικότερη περιοχή της πόλης, με πλακόστρωτους δρόμους γεμάτους διώροφα και τριώροφα σπίτια. Κάποια, ελάχιστα, είναι της αποικιοκρατίας, μακρόστενες οικοδομές γύρω από εσωτερική αυλή. Τα περισσότερα κτίστηκαν μετά τα μέσα του 19ου αιώνα στο ίδιο αποικιακό στιλ. Η γειτονιά, που γλίτωσε την ανοικοδόμηση της Μπελ Επόκ, είναι η μόνη που θυμίζει το αποικιακό παρελθόν.
Το 1871 ξεσπά επιδημία κίτρινου πυρετού και οι εύποροι εγκαταλείπουν το πυκνοκατοικημένο San Telmo για το προάστιο, τότε, της Recoleta. Δεν επιστρέφουν, αλλά νοικιάζουν τις ευρύχωρες κατοικίες τους σε Ευρωπαίους μετανάστες. Τις διαιρούν σε πολλά μικρά δωμάτια, σαν κελιά, καθένα από τα οποία στεγάζει και από μία οικογένεια. Αυτά τα conventillos («μικρά μοναστήρια») γίνονται η αρχέτυπη εργατική κατοικία και το San Telmo, γειτονιά τώρα φτωχών μεταναστών, γεμίζει οίκους ανοχής. Σε τέτοιο περιβάλλον γεννιέται στα τέλη του 19ου αιώνα το τάνγκο, ταυτισμένο αρχικά με την εργατική τάξη και τα καταγώγια. Γρήγορα κατακτά και τους συντηρητικούς Αργεντίνους αστούς, ενώ στον Μεσοπόλεμο το τάνγκο θα ξετρελάνει την Ευρώπη.
Σήμερα το San Telmo, χάρη στη νοσταλγική ατμόσφαιρα και στα όμορφα στέκια του, προσελκύει νεαρούς επαγγελματίες και φοιτητές. Τα καθαριστήρια ανήκουν σε Κινέζους, τα μανάβικα και τα μπακάλικα σε Περουβιανούς: Οι μετανάστες δεν έρχονται πια απ’ την Ευρώπη, αλλά κατοικούν στα ίδια conventillos και σε φθηνές πανσιόν. Η γειτονιά, αγαπημένη των ξένων επισκεπτών, είναι γεμάτη parillas (ψησταριές), παγωτατζίδικα, καφέ, gay-friendly μπαρ, βιβλιοπωλεία και αντικερί.
Χρειάζομαι τουλάχιστον πέντε λεπτά για να διασχίσω τις δεκαέξι λωρίδες της 9 de Julio. Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, οι κατάνθιστες πικροδάφνες και τζακαράντες την κάνουν μια έκρηξη από χρώματα και μυρωδιές. Απέναντι από το San Telmo, η Monserrat υπήρξε, μέχρι το 1980, γειτονιά της μεσαίας τάξης. Τα πολλά ισπανικά εστιατόρια και τα κτίρια στον καταλανικό ρυθμό modernisme θυμίζουν τη μαζική εγκατάσταση Ισπανών, ιδίως μετά τον Ισπανικό Εμφύλιο (1936-39). Στην Calle Libertad, τα περισσότερα κοσμηματοπωλεία ανήκουν σε Αρμενίους, εξ ου και ο δρόμος –το εμπορικό κέντρο της αρμενικής κοινότητας– είναι γεμάτος αρμενικά ονόματα και σημαίες.
Η Monserrat μοιάζει ταλαιπωρημένη, αποτέλεσμα της οικονομικής δυσπραγίας που μαστίζει, δεκαετίες τώρα, την Αργεντινή. Οι «παρισινές» πολυκατοικίες, τα αρ νουβό και αρ ντεκό μέγαρα με λέσχες και συλλόγους, τα πολυτελή εσωτερικά των παλιών εστιατορίων, όλα σκιαγραφούν ένα καλύτερο παρελθόν. «Τα κτίρια φαίνονται μεγαλόπρεπα, μέσα όμως τα έχουν κατακερματίσει σε μικρά διαμερίσματα, σαν conventillos», λέει ο Μασγιορένς. Στη γειτονιά ζουν πολλοί μετανάστες από άλλες λατινοαμερικανικές χώρες, αλλά και φοιτητές – οι τελευταίοι εκκίνησαν την ανάπλασή της.
Recoleta και Palermo
Κάποιες γειτονιές χτυπήθηκαν πολύ λιγότερο από την κρίση. Η Recoleta ήταν ανέκαθεν, και παραμένει, προπύργιο των αστών. Οι λεωφόροι της είναι γεμάτες μπουτίκ, βιβλιοπωλεία, καφέ και επιβλητικές πολυκατοικίες της Μπελ Επόκ και του Μεσοπολέμου. Το νεκροταφείο, δίπλα στο οποίο αναπτύχθηκε η γειτονιά, είναι το «Libro d’Oro» των Porteños αστών και των νεόπλουτων που θέλουν να τους μιμηθούν. Τα κτίρια της Recoleta αποτυπώνουν τις αλλαγές στον τρόπο ζωής της αστικής τάξης: πολλά beaux arts μέγαρα της Μπελ Επόκ, κατοικίες μεγαλογαιοκτημόνων, έδωσαν τη θέση τους σε πανύψηλες πολυκατοικίες. Τους χώρους υποδοχής τούς επιτηρούν πάντα θυρωροί, που αναγγέλλουν τον επισκέπτη, ενώ διατηρείται ο κανόνας των δύο ασανσέρ, ενός για τους ενοίκους και τους επισκέπτες τους και χωριστού για το «προσωπικό».
Η πυκνοκτισμένη γειτονιά δεν είναι από τις ωραιότερες του Μπουένος Άιρες, είναι όμως πόλος έλξης, γεμάτη μπουτίκ, καφέ, εστιατόρια, μουσεία και βιβλιοπωλεία. Για τους παλιούς αστούς, το να μείνουν μακριά από τα γνωστά τους στέκια τούς είναι αδιανόητο. «Πολλοί της γενιάς μου έφυγαν για τα προάστια. Στη θέση τους ήρθαν νεόπλουτοι», λέει η Χουλίτα Ντανούσο, που αυτοπροσδιορίζεται ως «πρώην χίπισσα» και «νεόπτωχη». Γόνος μιας από τις οικογένειες της παλιάς ολιγαρχίας, δεύτερη ξαδέλφη του Τσε Γκεβάρα, μεγάλωσε σε ένα μέγαρο που κατεδαφίστηκε για να γίνει πολυκατοικίες. Σήμερα ζει σε ένα διαμέρισμα πενήντα τετραγωνικών, ενώ ο μοναχογιός της μένει σε μια έπαυλη με πισίνα, στα προάστια. «Εκείνος πληρώνει την ασφάλεια ζωής και το νοίκι μου. Το διαμέρισμα είναι μικρό και ακριβό, αλλά πού να πηγαίνω στα γεράματα;»
Περιοχή αχανής, το Palermo έγινε πόλος έλξης των χίπστερ και των ξένων παροίκων, χάρη στο πλήθος εστιατορίων, βιβλιοπωλείων, μπουτίκ και κέντρων διασκέδασης. Το ιστορικό του κέντρο (Palermo Viejo – Palermo Soho) έχει τον αέρα προαστίου και είναι, μαζί με το San Telmo, ο ωραιότερος βραδινός περίπατος του Μπουένος Άιρες: δεντροφυτεμένοι δρόμοι, πολλές μικρές πλατείες, χαμηλή δόμηση και συνεχές πήγαινε-έλα. Ταυτισμένο με τη διασκέδαση, το Palermo έχει και εθνογραφικό ενδιαφέρον. Οι Συρο-Λιβανέζοι, που εγκαταστάθηκαν εδώ στις αρχές του 20ού αιώνα, σημάδεψαν την περιοχή με τις εκκλησίες και τα εστιατόριά τους, ενώ η Calle Armenia φιλοξενεί τους αρμενικούς θεσμούς, εκκλησία, σχολεία, εφημερίδα. Η γειτονική συνοικία Chacarita, μέχρι πρόσφατα υποβαθμισμένη, εξελίσσεται σε κέντρο της καλλιτεχνικής κίνησης.
Κάθε γειτονιά του Μπουένος Άιρες έχει διαφορετικό αέρα, ενώ γίνονται παντού, συνεχώς, ενδιαφέροντα πράγματα. Δεν θα μπορούσα να ζήσω μόνιμα τόσο μακριά από τη Μεσόγειο, το δικό μου «κέντρο του κόσμου». Κάθε φορά, όμως, φεύγω με την ευχή να επιστρέψω σύντομα – ελπίζω για πολλές φορές ακόμη.
Mη χάσετε
Το παζάρι της Plaza Dorrego: Αντίκες και μικροαντικείμενα, κάθε Κυριακή 10.00-17.00.
Τα βιβλιοπωλεία: Το Μπουένος Άιρες θεωρείται η πόλη με τα περισσότερα βιβλιοπωλεία ανά κάτοικο στον κόσμο. Η εικόνα νεαρών που διαβάζουν λογοτεχνία στα λεωφορεία, στα πάρκα, στα καφέ είναι συνηθισμένη, ενώ πολλά βιβλιοπωλεία ειδικεύονται σε παλιές εκδόσεις και προσφορές. Το Ateneo, που στεγάζεται σε παλιό θέατρο της Recoleta, αξίζει μια επίσκεψη για τις εντυπωσιακές οροφογραφίες του (Avenida Santa Fe 1860). Στο Palermo, τα βιβλιοπωλεία-καφέ Libros del Pasaje (instagram.com/librosdelpasaje) και Eterna Cadencia (eternacadencia.com.ar) είναι πανέμορφοι χώροι για ένα ευχάριστο διάλειμμα μεταξύ περιηγήσεων.
Τις νύχτες στην Corrientes: Τα πρώτα τετράγωνα της Avenida Corrientes δυτικά του Οβελίσκου είναι γεμάτα αρ ντεκό κινηματογράφους και θέατρα, ιστορικά καφέ, παγωτατζίδικα, εστιατόρια, βιβλιοπωλεία. Κάθε Παρασκευή και Σάββατο βράδυ είναι σαν street party, με αυθόρμητες παραστάσεις και τάνγκο από επαγγελματίες αλλά και ερασιτέχνες.
Το Teatro: Colón H πιο εύγλωττη, ίσως, μαρτυρία της παλιάς αίγλης της πόλης. Η ποιότητα των παραστάσεων παραμένει υψηλή, μια σταθερότητα σπάνια σε μια πόλη με μεγάλες διακυμάνσεις. Αν είστε λάτρεις της όπερας ή της κλασικής μουσικής, εξασφαλίστε οπωσδήποτε εισιτήριο για μια παράσταση. Μπορείτε επίσης να ακολουθήσετε μια ξενάγηση στο κτίριο, όπου θα θαυμάσετε τις εξαιρετικές οροφογραφίες και τα βιτρό με παραστάσεις του Ομήρου και της Σαπφούς (teatrocolon.org.ar).
Το Μουσείο της Μετανάστευσης: Στην περιοχή του λιμανιού, απέναντι από τον σιδηροδρομικό σταθμό του Retiro, το μουσείο καταγράφει το έπος της μετανάστευσης Ευρωπαίων, Αρμενίων και Συρο-Λιβανέζων, το οποίο καθόρισε τη δημογραφία και την κουλτούρα της χώρας μέσα από κειμήλια και βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις (untref.edu.ar/muntref/es/museo-de-la-inmigracion).
Tις milongas: Τα τελευταία χρόνια το τάνγκο ξαναγίνεται δημοφιλές μεταξύ των Αργεντίνων. Οι αίθουσες θεαμάτων, όπου παρακολουθεί κανείς επαγγελματίες, απευθύνονται κυρίως σε τουρίστες. Οι milongas που πραγματοποιούνται καθημερινά σε πλατείες και μπαρ συγκεντρώνουν ένα παθιασμένο κοινό ντόπιων. Οι αγαπημένες μου είναι στην Plaza Dorrego και στο Parque de la Estación (instagram.com/los.sensibleros) την Κυριακή. Λεπτομερής λίστα στον σύνδεσμο hoy-milonga.com/buenos-aires/es/milongas.
Σημειωματάριο
ΜΕΤΑΒΑΣΗ
Η Αθήνα συνδέεται με το Μπουένος Άιρες με πτήσεις αρκετών αεροπορικών εταιρειών, που εκτελούν το συγκεκριμένο δρομολόγιο με τουλάχιστον έναν ενδιάμεσο σταθμό. Όσο νωρίτερα εξασφαλίσετε το εισιτήριό σας, τόσο καλύτερη τιμή θα πετύχετε.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Το Jardín Escondido (thefamilycoppolahideaways.com/resort/jardin-escondido) είναι ένα ατμοσφαιρικό ησυχαστήριο στο Palermo, oργανωμένο γύρω από μια κατάφυτη αυλή. Στο San Telmo αναζητήστε το προσεγμένο και καλαίσθητο μικρό ξενοδοχείο Cassa Lepage Art Hotel (cassalepage.com), ενώ στο Monserrat το Cruce’s Hotel Boutique (México 1330, C1097ABB) προσφέρει ήσυχη διαμονή σε πολύ κεντρική τοποθεσία, σε ένα όμορφα αποκατεστημένο σπίτι του 1830.
ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ
Caminito – La Boca «Μπορείς να μου εξηγήσεις γιατί προβάλλεται ως αξιοθέατο στους τουρίστες;» με ρώτησε ένας Αργεντίνος φίλος και δεν ήξερα τι να απαντήσω. Ένας δρόμος με παρδαλά ζωγραφισμένα σπίτια από τσίγκο, σε μια περιοχή υποβαθμισμένη και επικίνδυνη, έχει γίνει η απόλυτη «τουριστική παγίδα», με κάποια tango shows και μπαρ. Πολλοί πάνε στη La Boca για το στάδιο της Boca Juniors (la Bombonera). Αν και η απόσταση της γειτονιάς από το San Telmo είναι μικρή, ο περίπατος δεν είναι καθόλου ασφαλής.
Πίτσα και ζυμαρικά Ό,τι κι αν σας πουν, μείνετε μακριά. Σε αντίθεση με το gelato, εδώ η ιταλική παράδοση δεν μεταφυτεύτηκε. Παρότι ένας στους δύο Αργεντίνους έχει τουλάχιστον έναν παππού ή γιαγιά εξ Ιταλίας, τα ζυμαρικά, ριζότι και πίτσες είναι από κακά έως φρικτά.
Tigre Κάποτε μέρος παραθερισμού της αστικής τάξης των Porteños, ο μόνος λόγος να πάτε έως το Tigre είναι αν σας καλέσουν για asado. Κατά τα λοιπά, τα καφετιά νερά των εκβολών του Παρανά δεν νομίζω να σας γοητεύσουν. Εδώ και δεκαετίες οι αστοί προτιμούν τα θέρετρα της γειτονικής Ουρουγουάης.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Το Μπουένος Άιρες υποφέρει από διαρρήξεις και θα σας ξενίσουν οι σιδεριές σε πολλά μπακάλικα, που εξυπηρετούν μέσα από μικρά παράθυρα. Σε αντίθεση με τις άλλες λατινοαμερικανικές μεγαλουπόλεις, όμως, είναι γενικά ασφαλές για περπάτημα ημέρα και νύχτα (και για γυναίκες μόνες, και για ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα). Αποφύγετε, ωστόσο, να φοράτε κοσμήματα και κρύψτε τις φωτογραφικές μηχανές σε τσάντα. Για ταξί, χρησιμοποιήστε Uber ή Cabify και πληρώστε τοις μετρητοίς· τα λεωφορεία είναι απολύτως ασφαλή και τη νύχτα. Αποφύγετε το βράδυ την περιοχή Abasto, γύρω από τον σιδηροδρομικό σταθμό Once, και τη γειτονιά Constitución οποιαδήποτε ώρα.
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ
Στην Αργεντινή ο πληθωρισμός καλπάζει, το εθνικό νόμισμα (peso argentino) έχει καταρρεύσει και οι τιμές αλλάζουν συνεχώς. Το κόστος ζωής είναι χαμηλό, υπό την προϋπόθεση ότι αλλάζετε ευρώ στη μαύρη αγορά για το διπλάσιο (περίπου) της επίσημης ισοτιμίας (που μόνο οι τράπεζες προσφέρουν). Η μαύρη αγορά, απολύτως ανεκτή από τις Αρχές, θέτει τους κανόνες. Μη χρησιμοποιήσετε ποτέ πιστωτική: θα χρεωθείτε στην επίσημη ισοτιμία, δηλαδή τα διπλά! Κατευθυνθείτε, όπως οι Porteños, στην περιοχή γνωστή ως Microcentro, το κέντρο της οικονομικής ζωής. Στην πεζοδρομημένη Calle Florida θα δείτε πολλούς «κράχτες» να φωνάζουν «Cambio»! (συνάλλαγμα). Ακολουθήστε κάποιον προς κάποιο κατάστημα ή γραφείο, όπου θα σας αλλάξουν χρήματα. Είναι απόλυτα ασφαλές, μπορείτε ωστόσο να αλλάξετε 50 ευρώ και να επανέλθετε – μια αναγκαία εξοικείωση με την οικονομική καθημερινότητα της χώρας. Πέραν του συναλλάγματος, η βόλτα στο Microcentro επιβάλλεται, καθώς εδώ βρίσκονται ορισμένα από τα εντυπωσιακότερα μέγαρα της πόλης, αλλά και πολλά εστιατόρια και καφέ.
ΦΑΓΗΤΟ
Η αργεντίνικη κουζίνα είναι αρκετά περιορισμένη, λόγω της έμφασης στο βοδινό. Θα βρείτε το καλύτερο ίσως κρέας του κόσμου, το καλύτερο, νομίζω, παγωτό και εξαιρετικά κρασιά. Οι empanadas, μικρά πιτάκια με γέμιση από τυρί ή κρέας σε διάφορους συνδυασμούς, είναι νοστιμότατο σνακ (αγαπημένη μου εκείνη με τυρί και κρεμμύδι). Ψάρια και θαλασσινά βρίσκετε στα περουβιανά εστιατόρια, όσπρια στα λίγα ινδικά, ενώ αναπτύσσεται και η vegan σκηνή. Όσο θεσπέσιο είναι το παγωτό, τόσο μέτρια είναι τα παραδοσιακά γλυκά. Εξαίρεση αποτελεί το dulce de leche, παχύρρευστη καραμέλα που γίνεται σνακ με κρεμώδες τυρί, γεύση σε παγωτό και πολλά άλλα.
Το κρέας είναι μαλακό και νοστιμότατο, οι Αργεντίνοι έχουν ωστόσο την τάση να το παραψήνουν, οπότε, αν σας αρέσει rare ή medium rare (vuelta y vuelta ή jugoso, αντίστοιχα, στα ισπανικά της Αργεντινής), πρέπει να το τονίσετε εμφατικά. Τα καλύτερα κομμάτια είναι το bife de chorizo (entrecôte) και το vacío (bavette). Από τα ορεκτικά ξεχωρίζουν οι ψητές πιπεριές και η provoleta, ψητό τυρί που μοιάζει με το provolone. Το κυριακάτικο μπάρμπεκιου (asado) είναι θεσμός· θα είστε τυχεροί αν σας προσκαλέσουν.
Από τις καλύτερες parillas (εστιατόρια για κρέας) στο Μπουένος Άιρες είναι οι Santos Manjares (instagram.com/santosmanjares) και Cero 5 (parrillacero5.com.ar) στο Microcentro, η Parrilla Peña (instagram.com/parrillitapena) στη Recoleta και οι Caldén del Soho (instagram.com/caldendelsoho) και La Carnicería (facebook.com/xlacarniceriax) στο Palermo (η τελευταία έχει μακράν το καλύτερο κρέας της πόλης – πρέπει να κάνετε κράτηση τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν). Στο Palermo, το εμπνευσμένο Reliquia (instagram.com/reliquia.restaurante) προσφέρει γκουρμέ πιάτα εμπνευσμένα από τοπικές και γαλλικές γεύσεις. Υπολογίστε από 12 έως 20 ευρώ το άτομο για ορεκτικό, κυρίως πιάτο και κρασί. Στη λεωφόρο Corrientes, το Cadore (heladeriacadore.com.ar), που ίδρυσαν Ιταλοί και σερβίρει «σπιτικά» παγωτά, είναι σημείο αναφοράς των Porteños, ενώ εξαιρετικά παγωτά έχει και το Rapanui (rapanui.com.ar).
