«Ούτε ένα ανάγλυφο μέσα στον Εθνικό Κήπο δεν μιλάει για τη γυναίκα που το έχει φυτεύσει», έγραφε το 1934 ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Εάν περπατήσει κανείς στα μονοπάτια του σήμερα, κάτι λιγότερο από έναν αιώνα μετά, δεν θα βρει ούτε τώρα κάποια απεικόνιση της δημιουργού του. Το ζεστό, όμως, αυτό πρωινό, όταν διασχίζουμε την κεντρική του είσοδο μαζί με αναψοκοκκινισμένους τουρίστες που κρατούν στο ένα χέρι μια βεντάλια και στο άλλο μια βαλίτσα, σχεδόν μπορούμε να τη φανταστούμε μπροστά μας. Κάτω από τους αγαπημένους της φοίνικες, να παρατηρεί γεμάτη ενθουσιασμό τους ναύτες, που άλλοτε σκαρφαλώνουν στον κορμό των φοινίκων, άλλοτε τραβούν τα σχοινιά για να εξισορροπήσουν το φυλλωτό στεφάνι τους.
Το ίδιο θα συνέβαινε και καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής μας, όσο θα εξερευνούσαμε τα μυστικά του με τον συνοδό μας, ιστορικό και συγγραφέα Θανάση Γιοχάλα, και τη σύζυγό του, Ζωή Βαΐου. Τα πάντα, λοιπόν, σε αυτή την όαση, όπου παιδικές αναμνήσεις των Αθηναίων συναντούν τις ιστορικές μνήμες μιας πόλης, γεννήθηκαν από το όνειρο μιας βασίλισσας.
«Σου γράφω με ανοιχτή την πόρτα, αγγελικέ μου πατέρα. Μεθυστική ευωδιά μπαίνει στο δωμάτιο και από το μπαλκόνι φαίνεται η θαυμαστή συστάδα των φοινίκων», έγραφε στις 19 Μαρτίου του 1846 η Αμαλία. Ήταν τόσο ενθουσιασμένη, όσο και ανήσυχη. «Ο τελευταίος μου φοίνικας με ανησυχεί, είναι τόσο τεράστιος και βαρύς, που δεν τον αντέχει καμία άμαξα. Χθες έσπασε μια, μια άλλη βούλιαξε», ανέφερε μία εβδομάδα νωρίτερα, σε άλλο της γράμμα.
«Οι πρώτοι έξι φοίνικες έχουν μια πολύ συγκεκριμένη απόσταση ο ένας από τον άλλον. Έχουν περίπου το ίδιο ύψος, η θέση τους είναι αρμονική και στην κορυφή τους υπάρχει η λεγόμενη στέψη, δηλαδή το φύλλωμα», εξηγεί ο κ. Γιοχάλας με ενθουσιασμό. «Αυτό ήταν που “τρέλαινε” την Αμαλία όταν οι ναύτες προσπαθούσαν να τους ορθώσουν με σχοινιά. Ο κάθε ένας έκανε τρεις μέρες για να έρθει από το λιμάνι, ίσως και παραπάνω. Τον τοποθετούσαν σε τεράστιες, μακρόστενες άμαξες, τον έδεναν και προσπαθούσαν να τον σύρουν με τριάντα και σαράντα άλογα. Το βάρος ήταν τόσο μεγάλο, που πολλές φορές έσπαγαν. Η Αμαλία ήθελε να φέρει φοίνικες και από την Αίγυπτο και ο Όθωνας την πείραζε λέγοντάς της: “Είναι πάρα πολύ κοντά, τι καλά που το σκέφτηκες να έρθουν φοίνικες από εκεί”».
Διαβάστε περισσότερα στο νέο τεύχος του «Κ» που κυκλοφορεί την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου με την «Καθημερινή».
