Πέρα από το οικονομικό, το περιβαλλοντικό, το ενεργειακό και το χρονικό τίμημα που πρέπει να καταβάλουμε για τη χρήση των νέων τεχνολογιών της γνώσης, όπως είναι το ChatGPT, υπάρχουν και κρυφά κόστη, τα οποία φτάνουν να επηρεάζουν έως και τις λειτουργίες του εγκεφάλου μας. Όσο εξαρτόμαστε όλο και περισσότερο από την τεχνητή νοημοσύνη, θυσιάζουμε ή θέτουμε σε κίνδυνο το χαρακτηριστικό που μας έφερε έως εδώ, την ικανότητά μας για κριτική σκέψη. Αυτό ισχυρίζεται μια πρόσφατη έρευνα από το MIT Media Lab των ΗΠΑ, η οποία προκάλεσε έναν μικρό σεισμό στην κοινότητα της τεχνητής νοημοσύνης.
Επειδή η έρευνα αφήνει μεγάλο χώρο για εντυπωσιοθηρικούς τίτλους και τραβηγμένες ερμηνείες –όπως αυτής της γυναίκας στο YouTube, που χωρίς δισταγμό συμπεραίνει ότι το ChatGPT καταστρέφει τα μυαλά μας–, η ομάδα των ερευνητών, με επικεφαλής τη Ναταλίγια Κόσμινα, έχει σπεύσει στην ιστοσελίδα της να προλάβει κλικοθήρες και βερμπαλιστές, ζητώντας να διαβάσουμε όσο πιο προσεκτικά γίνεται την 206 σελίδων μελέτη και να μην προστρέξουμε, για προφανείς λόγους, σε κάποιο μεγάλο γλωσσικό μοντέλο (ΜΓΜ). «Είναι ασφαλές να πει κάποιος ότι τα ΜΓΜ ουσιαστικά μάς κάνουν “πιο χαζούς”;», αναφέρουν στην ιστοσελίδα τους. «Όχι! Σας παρακαλούμε μη χρησιμοποιείτε λέξεις όπως “ηλίθιος”, “χαζός”, “εγκεφαλική σήψη”, “βλάβη”, “ζημιά”, “παθητικότητα”, “κλάδεμα” και ούτω καθεξής. Αποφύγετε επίσης τη χρήση των λέξεων “εγκεφαλικές σαρώσεις”, “τα ΜΓΜ σάς κάνουν να σταματάτε να σκέφτεστε”, “επενεργούν αρνητικά”, “εγκεφαλική βλάβη”, “τρομακτικά ευρήματα”. Ειδικά αν είστε δημοσιογράφος, να ξέρετε ότι όλες αυτές οι λέξεις προσφέρουν πολύ κακή υπηρεσία στην εργασία μας, καθώς εμείς δεν χρησιμοποιούμε αυτού του είδους το λεξιλόγιο».
Υπακούοντας λοιπόν στις εκκλήσεις των επιστημόνων, εμείς δεν θα μπούμε στον πειρασμό να πούμε ότι το ChatGPT μάς αποβλακώνει ούτε θα παραφράσουμε το διάσημο εξώφυλλο του περιοδικού The Atlantic, που το 2008 αναρωτιόταν «Μήπως το Google μάς κάνει ηλίθιους;». Έχουμε απτές αποδείξεις, από την προσωπική καθημερινή εμπειρία του ChatGPT και των άλλων ΜΓΜ, που δείχνουν προς προβληματικές κατευθύνσεις, αλλά θα προτιμήσουμε να μείνουμε ψύχραιμοι, κρατώντας στενή επαφή με τα γεγονότα.
Διαβάστε περισσότερα στο νέο τεύχος του «Κ» που κυκλοφορεί την Κυριακή 6 Ιουλίου με την «Καθημερινή».
