Νιόπαντρο ζευγάρι που ζει στο Βερολίνο. Το αγόρι γέννημα θρέμμα της πόλης, το κορίτσι με καταγωγή από τη Βαλένθια. «Αποφασίσουμε να μετακομίσουμε στην Ισπανία, το Βερολίνο κάπως μας κούρασε», ανακοινώνουν μόλις παραγγέλνουν τα ποτά τους σε ένα μπαρ στο Κρόιτσμπεργκ. Ένα άλλο ζευγάρι μένει σε μια hip συνοικία της γερμανικής πρωτεύουσας. Πέρυσι, ανέβασαν ένα από τα δωμάτια του διαμερίσματός τους στο Airbnb, ώστε να καλύπτουν μεγάλο μέρος του ενοικίου με κάποιον τουρίστα που ήθελε να γίνει κομμάτι της φαντασίωσης της βερολινέζικης «τελειότητας». «Τον Ιανουάριο θα αφήσουμε το Βερολίνο. Σιγά σιγά προετοιμαζόμαστε. Δέκα χρόνια είμαστε εδώ και κάτι δεν πάει καλά. Χρόνο με τον χρόνο, νιώθουμε πιο ξεζουμισμένοι».
Την ίδια λέξη χρησιμοποίησε και ένας νεαρός γραφίστας από βαλκανική χώρα, ο οποίος έκανε το βήμα του εξωτερικού από τα 21 του, πριν καν τελειώσει τις σπουδές του, με μοναδικό εφόδιο τη γλώσσα. Πέρασε οκτώ χρόνια στην πόλη και προσθέτει πως το Βερολίνο έχει αλλάξει ριζικά – από τη στέγαση μέχρι τη διασκέδαση. «Σε ρουφάει η ενέργειά του, δίχως να το καταλαβαίνεις πολλές φορές».
Μια υπόσχεση που ξεφτίζει
Αυτές οι μαρτυρίες θα μπορούσαν να αποτελούν κομμάτι της «Τελειότητας» του Βιντσέντζο Λατρόνικο (εκδ. Loggia), ένα βιβλίο που περιγράφει την πορεία ενός ζευγαριού ψηφιακών νομάδων από μια μεσογειακή χώρα στη γερμανική πρωτεύουσα. Για τους κεντρικούς ήρωες της ιστορίας, το Βερολίνο ήταν συνώνυμο με την ελευθερία, τον πειραματισμό, την απόκτηση εισοδήματος μέσα από μη παραδοσιακά επαγγέλματα, τις γνωριμίες, τα ποτά στις γκαλερί και την αναζήτηση/υπόσχεση της «τέλειας ζωής» που δεν μπορεί να αποκτηθεί στην πατρίδα. Εν έτει 2025, όμως, αυτή η υπόσχεση μοιάζει να ξεφτίζει.
Τις ημέρες που η Ευρώπη παραληρεί με το «Berghain» της Ροσαλία και οι aficionados της ποπ κουλτούρας αναζητούν τους συνειρμούς των στίχων με το βερολινέζικο κλαμπ -γνωστό για την επιλεκτική «πόρτα» στην είσοδό του και τη no photo πολιτική του- ένα ιστορικό κλαμπ της πόλης έκλεισε οριστικά μετά από 48 χρόνια λειτουργίας. Το Schwuz θεωρούνταν πυλώνας της κουίρ διασκέδασης της πόλης, αλλά τα κόστη ενοικίασης, οι ομοφοβικές επιθέσεις σε στέκια της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και η αποστροφή των νεότερων γενιών απέναντι στα κλαμπ οδήγησαν αναπόφευκτα στο κλείσιμό του, μια κίνηση που σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής στη νυχτερινή σκηνή της πόλης.
Παράλληλα, τα καταστήματα της αλυσίδας καφέ LAP με τον φθηνό καφέ τους ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια στις γειτονιές του Βερολίνου, γεγονός που έχει πυροδοτήσει ένα κύμα αγανάκτησης εναντίον τους. Όπως επισημαίνει ο Τύπος, οι επικριτές της αλυσίδας ισχυρίζονται πως προωθεί μια αισθητική του TikTok που υπονομεύει τα ανεξάρτητα καφέ, τα οποία αποτελούν κομμάτι της ταυτότητας της πόλης, τόσο με την ταχεία επέκτασή της, όσο και με τις χαμηλές τιμές που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν οι υπόλοιπες επιχειρήσεις. Μάλιστα, υποστηρίζουν ότι η LAP συμβάλλει στην αύξηση των ενοικίων και αντικαθιστά την τοπική ταυτότητα των διαφορετικών γειτονιών του Βερολίνου.
Μια απειλή που αναδύεται
Οι στάσεις στα μέσα μαζικής μεταφοράς έχουν γεμίσει με διαφημίσεις που καλούν τους άντρες και τις γυναίκες για εθελοντική στράτευση. Ο φόβος της ρωσικής απειλής και οι υποχρεώσεις της Γερμανίας απέναντι στο ΝΑΤΟ ώθησαν την Bundeswehr να θέσει ως βραχυπρόθεσμο στόχο την κατάταξη 5 έως 15χιλιάδων εθελοντών, καθώς η υποχρεωτική στράτευση έχει σταματήσει από το 2011. Απαλλαγμένοι μέχρι τώρα από τον φόβο της, οι zillenials της Γερμανίας αποφεύγουν να κοιτάξουν τις διαφημίσεις ή τις σχολιάζουν μεταξύ σοβαρού και αστείου στο μετρό.
Όσο για το κερασάκι στην τούρτα, δεν είναι τόσο οι καθυστερήσεις στα δρομολόγια των μέσων και των τραίνων, όσο τα ξενοφοβικά υπονοούμενα του Γερμανού καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος υποστήριξε ότι παρά τη μείωση του αριθμού των νέων μεταναστών, αυτοί εξακολουθούν να αποτελούν «πρόβλημα στο αστικό τοπίο», υιοθετώντας ρητορική που ταιριάζει περισσότερο στο AfD.
Θα έλεγε κανείς πως το Βερολίνο αργοπεθαίνει, τουλάχιστον έτσι όπως το ξέραμε και το αγαπήσαμε για την ελευθερία του. Βέβαια, τώρα οι κάτοικοι το εγκαταλείπουν εξαντλημένοι από την ίδια του την ενέργεια και βλέποντάς το να εξευγενίζεται, μέχρι να χάσει τις «γωνίες» του. Με όλα αυτά τα παραδείγματα, η πόλη μετασχηματίζεται και αλλάζει πρόσωπο στον δρόμο προς μια μεγάλη κρίση που κινδυνεύει να ξεσπάσει. Και ίσως αυτή η αλλαγή να είναι η πιο αντιπροσωπευτική του τωρινού χαρακτήρα της.
