Πριν από δεκαεπτά χρόνια κυκλοφόρησε ένα τραγούδι που δεν θα είχαμε κανέναν λόγο να σχολιάσουμε τη σήμερον ημέρα, αν δεν είχε τόσα πολλά κοινά με το «Berghain» της Ροσαλία. Στις 29 Φεβρουαρίου του 2008, έπειτα από επτά χρόνια απουσίας, η Μόνικα Ναράνχο θα έκανε ένα από τα πιο δυνατά comeback στην ιστορία της ισπανικής ποπ με το σινγκλ «Europa», που έμεινε για έξι συνεχόμενες εβδομάδες στην πρώτη θέση των τσαρτ της πατρίδας της και, πλέον, έχει ξεπεράσει τα 16 εκατομμύρια προβολές στο YouTube με το βιντεοκλίπ του.
Ένα μουσικό déjà vu
Τι κοινό έχει το «Europa» με το «Berghain»; Το ότι είναι φτιαγμένο από τα ίδια υλικά: Κολορατούρα σοπράνο φωνητική τοποθέτηση, κλασικά βιολιά, χορωδία, συμφωνική ορχήστρα και δραματικό φινάλε. Επιπλέον, κάποιες φράσεις των στίχων του «Europa» είναι στα γερμανικά, τα ιταλικά και τα γαλλικά, ενώ του «Berghain» στα γερμανικά και τα αγγλικά. Παρ’ όλα αυτά, η «δραματική pop» του «Europa» είναι πιο κοντά στην εμπορική dance, ενώ του «Berghain» στην πειραματική μουσική.
Σε κάθε περίπτωση, με το που κυκλοφόρησε το «Berghain», αρκετοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έσπευσαν να παρατηρήσουν τον «ανοιχτό διάλογό» του με το «Europa». Στα σχόλια κάτω από το βιντεοκλίπ του δεύτερου στο YouTube διαβάζουμε: «Μπράβο Ροσαλία, είχα ξεχάσει τη μαμά σου», «Το νέο τραγούδι της Ροσαλία είναι καλό, αλλά η Μόνικα είναι η Μόνικα. Ανυπέρβλητη!», «Ήρθα κι εγώ εδώ λόγω της Ροσαλία, χα χα. Άκουσα κι άλλα τραγούδια της Μόνικα και δεν μου άρεσαν τόσο. Δεν μπορώ να συνδεθώ με τον ήχο τους. Αυτό εδώ, όμως, είναι φανταστικό!».
Άλλοι, προέβησαν σε πιο εκτενείς αναλύσεις: «Το τραγούδι της Ροσαλία είναι διαφορετικό. Είναι πολύ καλό στο να τραβάει την προσοχή με την εντυπωσιακή του αρχή αλλά μετά χάνει τη δυναμική του και τελικά σε κουράζει. Το “Europa” είναι εντυπωσιακό από την αρχή ως το τέλος, σε κρατάει σε εγρήγορση και απολαμβάνεις το πώς εξελίσσεται. Και εκείνο το φινάλε με την εκπληκτική κορώνα της Μόνικα αποτελεί την κορύφωση ενός τέλειου τραγουδιού, ενός έργου τέχνης που κατά τη γνώμη μου είναι καλύτερο από το “Berghain”».
Δύο διαφορετικά τραγούδια
Στο Instagram, η Μόνικα Ναράνχο, που μάλλον έχει καταλάβει ότι τα σχόλια λειτουργούν υπέρ της, κατέθεσε την καρδούλα της κάτω από ένα post της Ροσαλία με το «Berghain» και σχολίασε ενθουσιωδώς: «όλε, όλε και πάλι όλε». Στο YouTube, πάλι, κάτω από ένα βίντεο στο οποίο η Ναράνχο ερμηνεύει το «Europa» υπό τη συνοδεία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Πόλης του Μεξικού, βρήκαμε έξυπνο το σχόλιο: «Ένα από τα αγαπημένα τραγούδια της Ροσαλία».
Στο Reddit γράφτηκε ότι «η Μόνικα περπάτησε για να μπορεί να τρέξει η Ροσαλία», ενώ στο X (πρώην Twitter) κάποιος προβοκάτορας παροτρύνει τον κόσμο να διαλέξει ανάμεσα στα δύο τραγούδια. Ο συνθέτης και παραγωγός Πέπε Ερέρο, τέλος, –που το 2016 συνεργάστηκε με τη Ναράνχο για το concept album «Lubna», μια ροκ όπερα στο σημείο συνάντησης της ποπ με τη συμφωνική metal– ανέβασε στο Instagram ένα βίντεο που συγκρίνει το «Berghain» με ένα κομμάτι από τον συγκεκριμένο δίσκο, συγκεντρώνοντας περισσότερα από 30 χιλιάδες likes.
Υπάρχει, πάντως, γενικά κάτι «γοητευτικά κοινό» ανάμεσα στο πρόσφατο comeback της Ροσαλία με εκείνο που είχε κάνει η Ναράνχο το 2008, όπως και στις πορείες των δύο τραγουδιστριών. Προς το παρόν θα αναφέρουμε ότι το άλμπουμ «Tarántula», στο οποίο περιλήφθηκε δύο μήνες μετά το τραγούδι «Europa», η Ναράνχο το προώθησε με μια περιοδεία η οποία ηχογραφήθηκε ζωντανά υπό τη συνοδεία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Πόλης του Μεξικού. Το «Lux», το επερχόμενο άλμπουμ της Ροσαλία, έχει ηχογραφηθεί με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου.
Ποια είναι η Μόνικα Ναράνχο
Γεννημένη το 1974 σε μια οικογένεια εργατικής καταγωγής και μεγαλωμένη στην Καταλονία, όπως και η Ροσαλία, κυκλοφόρησε τον παρθενικό της δίσκο με τίτλο το όνομά της το 1994. Δεν σημείωσε ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία, όπως αργότερα θα συνέβαινε και με το ντεμπούτο της Ροσαλία. Με μία διαφορά: Με το «καλημέρα σας», η Ναράνχο πούλησε σχεδόν ένα εκατομμύριο δίσκους στο… Μεξικό.
Στην πατρίδα της, η φήμη της εκτοξεύτηκε το 1997, με τον δεύτερο δίσκο της (όπως συνέβη και με τη Ροσαλία), τον «Palabra de mujer» (ελεύθερη απόδοση από τα ισπανικά: «Λόγος γυναίκας»), που πούλησε 2,5 εκατομμύρια αντίτυπα και έβγαλε επιτυχίες όπως το «Desátame» (Απελευθέρωσέ με) και το «Pantera en libertad» (Ελεύθερος πάνθηρας). Αποτελεί μέχρι σήμερα έναν από τους πιο εμπορικούς δίσκους στην Ιστορία της ισπανικής δισκογραφίας.
Ο ήχος των δύο πρώτων της δίσκων κυμαινόταν εντός, εκτός και επί τα αυτά της ευρωπαϊκής pop και της dance μουσικής που τότε ανέβαινε στα charts. Αυτό που έκανε τη Ναράνχο να ξεχωρίσει δεν ήταν τόσο τα τραγούδια της όσο η δύναμη της φωνής, οι «υπερδραματικές» ερμηνείες, η εκρηκτική σκηνική παρουσία, ο δυναμισμός που εξέπεμπε και το στιλ της – είχε τα μισά μαλλιά της βαμμένα ξανθά και τα άλλα μισά μαύρα.
Οι Ισπανοί, της έχουν δώσει το προσωνύμιο «la pantera de Figueras», δηλαδή «ο πάνθηρας της Φιγέρες», από την πόλη της Καταλονίας από την οποία κατάγεται. Επίσης, η Ναράνχο θεωρείται εμβληματικό gay icon, καθώς πολλά από τα πιο γνωστά της τραγούδια εντάσσονται στο μουσικό ρεύμα της diva house, που επί χρόνια υπήρξε πολύ δημοφιλές στα gay clubs.
Το έτος 2000 κυκλοφόρησε τον τρίτο της δίσκο, με διασκευές τραγουδιών της Μίνα –την οποία, παρεμπιπτόντως, οι Ιταλοί αποκαλούν «la tigre di Cremona», δηλαδή «η τίγρης της Κρεμόνα»– ο οποίος έβγαλε το «Sobreviviré» (Θα επιβιώσω), που τη χαρακτήρισε. Ακολούθησε το άλμπουμ «Chicas malas» (Κακά κορίτσια), του οποίου η αγγλική έκδοση («Bad girls»), αρχικά έγινε διαθέσιμη μόνο σε δύο αγορές: την ισπανική κα την… ελληνική.
Το συγκεκριμένο πρότζεκτ αποτέλεσε σημείο καμπής στην καριέρα της. Στόχευε στην παγκόσμια αγορά αλλά στη Ναράνχο δεν άρεσε καθόλου το πολύ εμπορικό του στιλ και, πριν καν κυκλοφορήσει, ενημέρωσε τη δισκογραφική της ότι δεν θα συνεχίσει μαζί τους επειδή την πίεσαν να πει τραγούδια που δεν ήθελε. Έπειτα, έκανε ένα μεγάλο διάλειμμα πριν επιστρέψει με το «Europa».
Η Ναράνχο άνοιξε τον δρόμο στη Ροσαλία
Η Ροσαλία είναι η απόλυτη Ισπανίδα σταρ αυτή τη στιγμή, διεθνώς. Η Ναράνχο, στην Ισπανία, αποτελεί όχι μόνο μια εμβληματική ντίβα αλλά και μια υπολογίσιμη δύναμη, έχοντας αλλάξει ολόκληρη τη μουσική βιομηχανία της χώρας της κατά τη δεκαετία του 1990 και ενσαρκώνοντας ένα δυναμικό, χειραφετημένο και τολμηρό πρότυπο γυναίκας. Μουσικά, συνεχίζει να υποστηρίζει το όραμά της με διάφορες κυκλοφορίες ενώ, τα τελευταία χρόνια, συμμετέχει σε αρκετά τηλεοπτικά σόου.
Λίγο πριν καταρρεύσει η δισκογραφία, δε, κατάφερε να πουλήσει πάνω από 10 εκατομμύρια άλμπουμ, κυρίως στον ισπανόφωνο κόσμο. Η Ροσαλία, από την άλλη, μπαίνοντας τα τελευταία χρόνια στα charts των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, που καθορίζουν παγκοσμίως τις τάσεις, διεθνοποιήθηκε πραγματικά, σπάζοντας το φράγμα της μητρικής της γλώσσας, κάτι που, προφανώς, το αξίζει. Όπως αξίζει και στη Ναράνχο να τη θυμόμαστε ως την «πρώτη διδάξασα».
