Πέντε μετάλλια (1949, 1987, 1989, 2005, 2009), δεκάδες ιστορίες, εκατοντάδες αναμνήσεις. Το μπάσκετ, με την άδεια του (υπερ-επιτυχημένου) πόλο είναι το εθνικό μας άθλημα, που μάθαμε να το αγαπάμε μέσα (και) από τις επιτυχίες του.
Η πρώτη εξ αυτών, σε επίπεδο Ευρωμπάσκετ, έλαβε χώρα το 1949 στην… Αφρική (Αίγυπτο), αφού Σοβιετική Ένωση και Τσεχοσλοβακία είχαν αρνηθεί να το διοργανώσουν. Η Ελλάδα ταξίδεψε στην Ηλιούπολη, μια πόλη δέκα χιλιόμετρα στα βόρεια του Καΐρου, που δεν υπάρχει πια, με στόχο ακόμα και το χρυσό μετάλλιο. Οι απουσίες των στρατευμένων Χολέβα, Δημητρόπουλου, Γαρυφαλλίδη και ο τραυματισμός του αρχηγού Πανταζόπουλου την υποχρέωσαν να αρκεστεί στο χάλκινο μετάλλιο, παίζοντας σε πρωτόγνωρες συνθήκες για την εποχή, με παρκέ, διαφορετικές μπάλες και υπό το φως των προβολέων.
Αυτοί επισκιάστηκαν στο θαύμα του 1987 στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, όταν η Ελλάδα ανέβηκε στο πιο ψηλό σκαλί του βάθρου με θρίαμβο επί της Σοβιετικής Ένωσης στην παράταση και τους Έλληνες διεθνείς να μοιράζονται 200 εκατομμύρια δραχμές σε πριμ και να παίρνουν αυτοκίνητα, έπιπλα μπαμπού, τηλεοράσεις τελευταίας τεχνολογίας, κρουαζιέρες, παπούτσια, αθλητικά είδη, ακόμα και παιχνίδια. Και λίγα ήταν για τον Νίκο Γκάλη και τη «χρυσή» παρέα του.
Η προφητεία του αρχηγού
Το αξέχαστο βράδυ της 14ης Ιουνίου του 1987, το «166» δέχθηκε περισσότερες από 400 κλήσεις για καρδιακά επεισόδια. Κάτι ανάλογο συνέβη δύο χρόνια αργότερα, όταν ο Φάνης Χριστοδούλου με τρίποντο λίγο πριν από το φινάλε έριχνε στο καναβάτσο τη Σοβιετική Ένωση (ξανά) και χάριζε την πρόκριση στον τελικό κόντρα στην οικοδέσποινα και ανίκητη Γιουγκοσλαβία, η οποία λύγισε μόνο από τον πόλεμο. «Αποδείξαμε ότι δεν είμαστε Μαυριτανία, ούτε ντοπαρισμένα παικτάκια που μας αποκαλούσαν κάποιοι καλοθελητές» ήταν η ατάκα-μήνυμα του Φάνη προς κάθε αποδέκτη και, κυρίως, τον προπονητή των Σοβιετικών, Αλεξάντερ Γκομέλσκι.
Λίγες εβδομάδες μετά τον θάνατο του τελευταίου, το 2005, η Ελλάδα καθόταν εκ νέου στο πρώτο σκαλί του βάθρου με θρίαμβο επί της Γερμανίας και αφού στον ημιτελικό κόντρα στη Γαλλία ο Δημήτρης Διαμαντίδης το… έβαλε αγόρι μου. «Μην ασχολείστε, θα πάρουμε το χρυσό», είχε πει μερικές εβδομάδες πριν ο αρχηγός Μιχάλης Κακιούζης, ύστερα από τρεις ήττες σε φιλικά επί ιταλικού εδάφους. Το 2009, το καρέ συμπληρώθηκε με το χάλκινο μετάλλιο και μεγάλο πρωταγωνιστή τον Σοφοκλή Σχορτσιανίτη, στον οποίο ο Γιώργος Πρίντεζης έκανε καζούρα για τον μεγάλο χρόνο συμμετοχής στον μικρό τελικό. «Έχεις να παίξεις τόσο από τότε που ήσουν 15 ετών!» τον πείραζε…
