Στα πλαίσια ενός εκτενούς ρεπορτάζ που δημοσιεύεται στο «Κ» μαζί με την Καθημερινή της Κυριακής (22/6), ανεβήκαμε στον λόφο του Φιλοπάππου, εξερευνήσαμε τις γνωστές και τις άγνωστες πτυχές του, μιλήσαμε με κατοίκους από την Ελλάδα και επισκέπτες από το εξωτερικό επιχειρώντας να κατανοήσουμε τον ρόλο που αυτός διαδραματίζει στις ζωές τους.
Κατά την εξερεύνηση των πτυχών του -από τα μνημεία αρχαιολογικής αξίας, μέχρι τα σημεία ανάπαυσης και την κατάσταση της χλωρίδας του- αναζητήσαμε παράλληλα και τους λόγους πίσω από την ευρύτερη εικόνα εγκατάλειψης που πολλοί κάτοικοι θεωρούν ότι τον χαρακτηρίζει.
Η παρακάτω συζήτηση έρχεται για να εμπλουτίσει το ρεπορτάζ παραθέτοντας μια σειρά από λεπτομέρειες για τις ενέργειες του Δήμου Αθηνών σχετικά με τον λόφο.
Ανάπλαση, αποκατάσταση και ανάδειξη
Η ευθύνη διαχείρισης του Λόφου Φιλοπάππου ανήκει στην εταιρεία του Δήμου Αθηναίων με την ονομασία Εθνικός Κήπος – Μητροπολιτικό Πράσινο ΑΕ/Green Athens. Το νέο ΔΣ της εταιρείας ανέλαβε τη διοίκησή της στις 16 Μαρτίου 2024, με τη νέα δημοτική αρχή στην Αθήνα υπό τον Δήμαρχο Χάρη Δούκα.
Όπως ανέφερε στο «Κ» ο Διευθύνων Σύμβουλος της, Νικόλας Φουρναράκης στόχος της εταιρείας είναι, αναγνωρίζοντας πρωτίστως την περιβαλλοντική υποβάθμιση και την ανεπαρκή υποδομή και συντήρηση στον λόφο, η αποτελεσματική υλοποίηση της προγραμματικής σύμβασης για την «Ανάπλαση, αποκατάσταση και ανάδειξη των Δυτικών Λόφων της Ακρόπολης», μεταξύ του ΥΠΠΟΑ, του Δήμου Αθηναίων, της Περιφέρειας Αττικής και της εταιρείας.
Πριν λίγες εβδομάδες, όπως μας πληροφορεί, εγκρίθηκε από το Πράσινο Ταμείο το τεχνικό δελτίο, που είχε υποβληθεί για τη χρηματοδότηση των έργων αυτών, με συνολικό ποσό άνω των δύο εκατομμυρίων ευρώ.
Τι έχει αλλάξει στην κατάσταση όσον αφορά τη λήψη και την εφαρμογή μέτρων για την αποκατάσταση του λόφου τον τελευταίο χρόνο, κι ενώ μπαίνουμε σε ένα ακόμη ζεστό καλοκαίρι;
Η εταιρεία του Δήμου Αθηναίων GreenAthens έκανε ήδη από τον Δεκέμβριο τις πρώτες εργασίες στους λόφους, με ιδίους πόρους: Έκοψε και απομάκρυνε 600 ξερά δέντρα και κλάδεψε με σεβασμό και σχέδιο πάνω από 300 ελιές, φυτεμένες από το Δημήτρη Πικιώνη το 1953, σε θέσεις θέας. Ωστόσο, το σημαντικότερο ίσως είναι ότι καθάρισε και απόφραξε το κανάλι ομβρίων, από μπάζα και φερτά υλικά, από την οδό Γαριβάλδη μέχρι την οδό Ορλώφ και Παναιτωλίου. Έργο σημαντικό για τους κατοίκους, που τα σπίτια τους γειτνιάζουν με τη συγκεκριμένη περιοχή, διότι δεν αντιμετωπίζουν πλέον πλημμυρικά φαινόμενα. Στις 11 Ιουνίου ολοκληρώσαμε (νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά) την αποχλόαση σε όλη την έκταση των Δυτικών Λόφων της Ακρόπολης.
Προχωράμε άμεσα στην κοπή και απομάκρυνση των ξερών δέντρων που προέκυψαν το τελευταίο εξάμηνο. Αποκαθιστούμε τη βλάβη στο πυροσβεστικό δίκτυο από τον χώρο στάθμευσης του θεάτρου Δόρας Στράτου μέχρι το Θησείο. Επισκευάσαμε το υφιστάμενο αρδευτικό δίκτυο και ολοκληρώνουμε τον Ιούλιο τον καθαρισμό του καναλιού ομβρίων στο τελευταίο τμήμα του.
Αναμένουμε την τελική έγκριση από το ΥΠΠΟΑ για τη φύτευση 200 δένδρων και 200 θάμνων, σε πρώτη φάση, στις περιοχές που κόπηκαν ξερά δέντρα. Επίσης, συνεργεία του Δήμου Αθηναίων εκτελούν περιοδικούς διαχειριστικούς χειρισμούς συντήρησης στον λόφο. Αναφέρω επιγραμματικά την κλάδευση- άρδευση ορισμένων συστάδων με το υπάρχον αρδευτικό δίκτυο, την αφαίρεση των ξερών δέντρων που αποτελούν απειλή για την ασφαλή διακίνηση των επισκεπτών, τη συντήρηση των υπαρχουσών ξύλινων κατασκευών, τη συντήρηση του απαρχαιωμένου δικτύου άρδευσης και τη συντήρηση των χωμάτινων διαδρομών κυρίως για λόγους πυρασφάλειας.
Ποιες ενέργειες θεωρείτε ότι εκκρεμούν για τη συνολική βελτίωση της κατάστασης του πρασίνου στον Φιλοπάππου, προκειμένου να αποκτήσει ακόμη πιο ποιοτική εικόνα και να συνεχίσει να αποτελεί έναν χώρο που θα αξιοποιούν οι κάτοικοι της πόλης στο έπακρο;
Τα έργα που προγραμματίζουμε να υλοποιήσουμε τα επόμενα χρόνια είναι τα εξής:
- Δημιουργία ψηφιακού δενδρολογίου
- Δημιουργία γεωχωρικής βάσης δεδομένων για τις λοιπές υποδομές (δίκτυα άρδευσης, ύδρευσης, ΗΜ)
- Επισκευή ή αντικατάσταση αστικού εξοπλισμού (κάδοι, παγκάκια πικ-νικ, κιόσκια, ξύλινα γεφυράκια και κιγκλιδώματα έχουν ανάγκη επισκευών και αντικατάστασης, καθώς αποτελούν κίνδυνο για τους περιπατητές).
- Αποκατάσταση και αναβάθμιση τμημάτων του υφιστάμενου ηλεκτρολογικού δικτύου.
- Εκπόνηση οριστικών μελετών και μελετών εφαρμογής για την αποκατάσταση και ανανέωση του φυτικού υλικού και την στερέωση επισφαλών τμημάτων βράχων νοτίως του Λόφου Φιλοπάππου.
- Εργασίες εξυγίανσης πρασίνου, με κλάδευση κατά κύριο λόγο μεγάλου αριθμού δέντρων ελιάς.
- Εργασίες αποκατάστασης και αισθητική αναβάθμιση των σημείων εισόδου-εξόδου των Δυτικών Λόφων. Στους Λόφους καταγράφονται 21 είσοδοι πεζών και 7 είσοδοι πεζών και οχημάτων. Ο γενικότερος σχεδιασμός του Λόφου παρέχει ελεύθερη πρόσβαση και αυτό φυσικά θα διατηρηθεί, αλλά δεδομένης της θέσης και της υψηλής επισκεψιμότητας απαιτούνται δράσεις για την αισθητική αναβάθμιση των εισόδων.
Στα επόμενα χρόνια, βασισμένοι στα αποτελέσματα των μελετών θα προχωρήσουμε σε σημαντικές βελτιώσεις των υποδομών (άρδευση, ύδρευση, φωτισμός, πυροπροστασία, αποκατάσταση κτηριακών εγκαταστάσεων, κ.α), αλλάζοντας τη λειτουργία αλλά και την όψη των Λόφων, με ορίζοντα τριακονταετίας.
Δεν μένουμε, όμως, μόνο στα έργα υποδομής. Αναδεικνύουμε τον σημαντικό πολιτιστικό ρόλο που μπορούν να παίξουν οι Λόφοι στη ζωή της πρωτεύουσας. Ξεκινάμε από φέτος, με στόχο να γίνει θεσμός, σε συνεργασία με γνωστή ΑΜΚΕ πολιτισμού, την έκθεση εικαστικής δημιουργίας στον χώρο του μεγάλου νταμαριού, από 15 /09 και για έξι εβδομάδες. Εννοείται με ελεύθερη είσοδο.

