Το θέμα των ημερών στις βιβλιοφιλικές σελίδες του αγγλόφωνου Τύπου είναι η κυκλοφορία των ημερολογιακών σημειώσεων της Τζόαν Ντίντιον, Notes to John, τριάμισι χρόνια μετά τον θάνατό της και 25 χρόνια μετά τη συγγραφή τους. Το χειρόγραφο βρέθηκε σε ένα ντουλάπι δίπλα στο γραφείο της και περιέχει τις σημειώσεις που κρατούσε η Ντίντιον μετά τις συνεδρίες της με τον φροϋδιστή ψυχαναλυτή της Ρότζερ Μακίνον, εν πολλοίς τακτοποιώντας τις σκέψεις της, και επειδή μιλάμε για την Ντίντιον, είχε βρει μια φόρμα κάπως ενδιαφέρουσα και δεν σημείωνε απλώς, αλλά παράλληλα απευθυνόταν στον Τζον, εξ ου και ο τίτλος, δηλαδή στον Τζον Γκρέγκορι Νταν, τον σύζυγό της. Οι συζητήσεις με τον ψυχαναλυτή της περιστρέφονταν κυρίως γύρω από την κόρη της, η οποία περνούσε μια πολύ δύσκολη φάση, και φυσικά την ψυχοσύνθεση της ίδιας, με όλα όσα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι συζητάει ένας άνθρωπος κατά τη διάρκεια της θεραπείας του.
Αυτό, βέβαια, που είναι επί της ουσίας το θέμα των ημερών δεν είναι η κυκλοφορία του βιβλίου, αλλά η συζήτηση για το αν είναι θεμιτή η έκδοσή του. Στο σημείο αυτό να προσθέσω ότι το περιεχόμενο του βιβλίου που κυκλοφόρησε από τον οίκο Knopf είναι έτσι κι αλλιώς ελεύθερο στο αρχείο της Ντίντιον στο βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης. Το ερώτημα παραμένει: Έχουμε δικαίωμα να ξέρουμε; «Εισβάλλουμε στην ιδιωτική ζωή της Ντίντιον» διαβάζω στον Guardian. «Την πιάνουμε στα πράσα να γράφει καθημερινή, αδέξια πρόζα». Ίσως η πρόζα δεν είναι τόσο αδέξια, έτσι κι αλλιώς το ζητούμενο δεν είναι η συγγραφική της επάρκεια, ούτε τίθεται κάποιο νομικό θέμα, αφού η έκδοση πραγματοποιήθηκε με τη σύμφωνη γνώμη των διαχειριστών των δικαιωμάτων της.
Το ζητούμενο είναι καθαρά ηθικό. Όσο κι αν προσπαθήσουμε να το ωραιοποιήσουμε, πρόκειται πράγματι για μια «εισβολή» που συμβαίνει με τη δικαιολογία ότι υπάρχει αυτό το (αόριστα ορισμένο από κάποια συλλογική αίσθηση) όριο που καθιστά κάποιους ανθρώπους τόσο σημαντικούς ώστε να αίρεται μετά θάνατον το προνόμιο της ιδιωτικότητας. Η αξία τους στερεί το δικαίωμα της σιωπής. Κακώς; Ναι, προφανώς, αλλά η ιστορία της ανθρωπότητας είναι μια ιστορία αδιακρισίας και καταπάτησης, παραβίασης, περιέργειας και ισχυρογνωμοσύνης. Καμιά φορά, αυτό έχει ως αποτέλεσμα να διαβάσουμε τον Κάφκα ή την Ντίκινσον, και άλλες φορές να χαρούμε λίγο βρόμικο κουτσομπολιό με τους φόβους και τις επιθυμίες των άλλων.
