Τι πραγματικά συμβαίνει στη Μεσσηνία;

Το τελευταίο διάστημα στη Μεσσηνία έχουν συμβεί Τα πάντα όλα, όπως αποδόθηκε στα ελληνικά ο τίτλος της ταινίας Everything, Everywhere, All At Once, που χάρισε το Όσκαρ Α Γυναικείου Ρόλου το 2022 στην 62χρονη Μαλαισιανή Μισέλ Γιο. Ποιός θα μου το’λεγε ότι αυτή τη γυναίκα – θρύλο των ταινιών πολεμικών τεχνών που έβλεπα προ αμνημονεύτων ετών σε κασέτες VHS, θα την… κυνηγούσα για δυο λόγια στο The Romanos Resort της Costa Navarino, που φιλοξενούσε τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή κατά την πρόσφατη ιστορική της σύνοδο. «Λατρεύω που βρίσκομαι εδώ! Εχω ξανάρθει στην Ελλάδα, στην Αθήνα και στη Μύκονο, αλλά ήταν η πρώτη μου φορά στην Αρχαία Ολυμπία, κι ήταν κάτι ξεχωριστό. Η φιλοξενία είναι απίστευτη και οι Έλληνες είναι πάντα τόσο ζεστοί και φιλικοί, που είναι πραγματική χαρά να βρίσκεσαι σ’ αυτή τη χώρα»

Και τι συνδέει τον κόσμο των Ολυμπιακών Αγώνων που εκπροσωπείτε, ως μέλος της ΔΟΕ από το 2023, με τον κόσμο του σινεμά; 

Μα, είναι η μαγεία! 

Μόνο με «μαγεία» θα γινόταν μέχρι πριν από μερικά χρόνια να βρεθούν σ’ αυτή την περιοχή της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου ταυτοχρόνως ένας Εμίρης, ένας Μέγας Δούκας, έξι πρίγκιπες και πριγκίπισσες, ένας βαρώνος, σπουδαίοι αθλητές που έχουν κατακτήσει συνολικά 34 Ολυμπιακά χρυσά μετάλλια, 29 αργυρά και 15 χάλκινα, 80 χρυσά σε Παγκόσμια πρωταθλήματα και αμέτρητες άλλες διακρίσεις. Η αποστολή μου εδώ, με ένα καρτελάκι MEDIA κρεμασμένο στο λαιμό και με το προσωπικό ασφαλείας (συμπεριλαμβανομένου του αγέρωχου αστυνομικού σκύλου Άρη) να παρακολουθεί διακριτικά τις κινήσεις μου, είναι να αποσπάσω από κάποιους VIP λίγα λόγια για τους ΄Ελληνες αναγνώστες σχετικά με τη φιλοξενία, την εμπειρία, ή απλά το γεγονός ότι μια από τις πιο ιστορικές συνόδους της ΔΟΕ, η 144η, που επεφύλαξε την πρώτη εκλογή γυναίκας και δη από την Αφρική, διεξήχθη στην πατρίδα των Ολυμπιακών Αγώνων και περιελάμβανε μια συγκινητική εκδήλωση στη γενέτειρά τους, Αρχαία Ολυμπία. 

Για αρχή, εντοπίζω τον πιο εύκολο να εντοπιστεί, λόγω αναστήματος (2,13μ.). Tον Ισπανό Πάου Γκασόλ, δύο φορές πρωταθλητή και έξι φορές All-Star παίκτη του ΝΒΑ, με δύο Ολυμπιακά αργυρά και ένα χάλκινο, ένα Παγκόσμιο χρυσό και τρία ευρωπαϊκά και τόσες άλλες διακρίσεις που θα κουραστείτε να διαβάζετε. «Είμαι χαρούμενος που βρίσκομαι στην Ελλάδα. Έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι αυτή η ιστορική Σύνοδος της ΔΟΕ πραγματοποιείται εδώ, στον τόπο που γεννήθηκε το Ολυμπιακό πνεύμα. Χαίρομαι επίσης που είχα την ευκαιρία να γνωρίσω την Costa Navarino και –για πρώτη φορά– να επισκεφθώ την Αρχαία Ολυμπία. Ήταν μια πολύ ξεχωριστή στιγμή». Τα ίδια θερμά λόγια σε παραλλαγή ακούω και από την Αυστραλή Τζέσικα Φοξ, τρεις φορές Χρυσή Ολυμπιονίκη στο Κανόε-Σλάλομ, που μολονότι βιάζεται για να προλάβει το transfer της δεν αρνείται μια σύντομη δήλωση. «Ήταν μια εκπληκτική εμπειρία, ως αθλήτρια, το να επισκεφθώ την Αρχαία Ολυμπία. Το να βρισκόμαστε στον τόπο όπου ξεκίνησαν όλα, είναι πηγή έμπνευσης για όλους τους αθλητές και το γεγονός ότι αυτή η σύνοδος πραγματοποιείται στην Ελλάδα έχει ιδιαίτερη σημασία για το Ολυμπιακό Κίνημα. Η διοργάνωση, η ατμόσφαιρα, οι άνθρωποι, όλα ήταν εξαιρετικά. Ελπίζω ειλικρινά να επιστρέψω».

Πολλά εγκάρδια «ευχαριστώ»

Όλα δείχνουν ότι θα δοθεί η ευκαιρία. Όπως έλεγε προ ημερών στην «Κ» και τη Σπυριδούλα Σπανέα ο Σπύρος Καπράλος, εκλεγμένος πλέον ως μέλος της πανίσχυρης Εκτελεστικής Επιτροπής της ΔΟΕ, η προηγούμενη σύνοδος επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα το 2021, όμως η πανδημία ανέτρεψε τον σχεδιασμό και επέβαλε τη διεξαγωγή της διαδικτυακά. Το «ραντεβού» ανανεώθηκε για φέτος, και τότε εκείνος είχε την ιδέα «κάθε φορά που θα υπάρχει εκλογή νέου προέδρου να διεξάγεται η συνεδρίαση της ΔΟΕ στην Ελλάδα», ως μια ζωτικής σημασίας επιβεβαίωση της σύνδεσης των σύγχρονων Αγώνων με τις αρχαίες ρίζες και τα ιδανικά τους. Η επιτυχημένη διοργάνωση του Μαρτίου έχει σαφώς ανοίξει το δρόμο. «Όλοι ένιωσαν άνετα, όλοι εμπνεύστηκαν που βρέθηκαν εδώ – στις ρίζες μας, στην Ελλάδα. Και όλοι έμειναν ευχαριστημένοι από τη διοργάνωση και τη φιλοξενία», ανέφερε ο Τόμας Μπαχ στην ομιλία του κατά το κλείσιμο των εργασιών, ενώ και η πρύτανης της ΔΟΕ, Πριγκίπισσα Νόρα του Λιχτενστάιν, δεν παρέλειψε να εκφράσει «ένα εγκάρδιο ευχαριστώ» στην Ελλάδα για τη φιλοξενία. «Κάνατε τα πάντα για να αισθανθούμε ευπρόσδεκτοι. Ευχαριστούμε όλους όσοι συνέβαλαν ώστε η διαμονή μας να είναι τόσο ξεχωριστή, μέσα σε αυτό το υπέροχο περιβάλλον». 

«Όλοι ένιωσαν άνετα, όλοι εμπνεύστηκαν που βρέθηκαν εδώ – στις ρίζες μας, στην Ελλάδα. Και όλοι έμειναν ευχαριστημένοι από τη διοργάνωση και τη φιλοξενία», ανέφερε ο Τόμας Μπαχ στην ομιλία του κατά το κλείσιμο των εργασιών.

Αν σε αυτή την εξίσωση η Αρχαία Ολυμπία προσφέρει την ιστορικότητα, τη διαχρονική έμπνευση, τους ισχυρούς συμβολισμούς και την παγκόσμια ακτινοβολία, το σκέλος της οργάνωσης και της φιλοξενίας παίζει καταλυτικό ρόλο. Και αυτά ακριβώς πρόσφερε η Costa Navarino, η οποία συνεργάζεται ενεργά εδώ και χρόνια με το Ολυμπιακό Κίνημα, τη Διεθνή Ολυμπιακή Ακαδημία και την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή. Πέρυσι τέτοιο καιρό, το International Olympic Academy Golf Course, το πρώτο παγκοσμίως γήπεδο γκολφ που τελεί υπό την Αιγίδα της ΔΟΑ, γινόταν ένας από τους πρώτους σταθμούς της Ολυμπιακής Λαμπαδηδρομίας που ξεκίνησε από την Αρχαία Ολυμπία για να καταλήξει στο Παρίσι – ήταν μάλιστα το πρώτο γήπεδο γκολφ στη Μεσόγειο που υποδεχόταν την Ολυμπιακή Φλόγα. Κατά τη διάρκεια της φετινής συνόδου, χιλιάδες ανταποκρίσεις στα διεθνή ΜΜΕ έκαναν αναφορά στο «πολυτελές resort», που όχι μόνο ανταποκρίθηκε με τις υποδομές (συνεδριακό κέντρο, υπερσύγχρονο κέντρο τύπου στο κλειστό γήπεδο του μπάσκετ, εγκαταστάσεις εστίασης κλπ) αλλά αποτέλεσε ένα απολύτως ελεγχόμενο και εύκολα φυλασσόμενο περιβάλλον όπου τα μέλη και οι προσκεκλημένοι της ΔΟΕ βρήκαν την πολυτελή φιλοξενία στην οποία έχουν συνηθίσει, ελαχιστοποιώντας τις μετακινήσεις τους. Όπως μάλιστα πληροφορήθηκα, η Αυτού Υψηλότης Σεΐχης Τανίμ μπιν Χαμάντ Αλ Θανί, Εμίρης του Κατάρ, κατέλυσε με την 80μελή του συνοδεία, στο Mandarin Oriental, Costa Navarino, το οποίο άνοιξε ειδικά γι΄ αυτόν πριν από την επίσημη έναρξη της σεζόν του. 

Τις εντυπώσεις των επισήμων της ΔΟΕ συνοψίζει ο Ερρίκος, Mέγας Δούκας του Λουξεμβούργου, ο οποίος έχει την ευγενή καλοσύνη να μου κάνει μια δήλωση στη μικτή ζώνη: «Περάσαμε τέσσερις υπέροχες μέρες εδώ. Φυσικά, είχαμε πολλή δουλειά, αλλά παράλληλα μας δόθηκε η ευκαιρία να απολαύσουμε τη μοναδική ατμόσφαιρα αυτού του ξεχωριστού τόπου». Και γενικότερα: «Η επίσκεψη στην Ολυμπία ήταν φανταστική – και μας ενέπνευσε όλους. Νομίζω πως ήταν εξαιρετική ιδέα της οργανωτικής επιτροπής εδώ στην Ελλάδα να ξεκινήσουμε τη συνάντησή μας με μια ημέρα στην Ολυμπία. Μας έδωσε τη δυνατότητα να επανασυνδεθούμε με το πνεύμα και τα ιδανικά του Ολυμπιακού Κινήματος. Είναι πάντα χαρά μου να επιστρέφω στην Ελλάδα, μια πανέμορφη χώρα με ζεστούς, φιλόξενους ανθρώπους».

Λάμψη από Χόλιγουντ

Mερικά χιλιόμετρα πιο μακριά, το ελληνικό σκέλος των γυρισμάτων της Οδύσσειας του Κρίστοφερ Νόλαν όδευε προς το τέλος του. Ο ανταποκριτής των New York Times στη σύνοδο της ΔΟΕ, Ταρικ Πάνζα, αναφέρθηκε και στα δύο γεγονότα στο ρεπορτάζ του: «Η επίδειξη μεγαλοπρέπειας στην Ελλάδα ανέδειξε τον τεράστιο πλούτο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής και το κύρος που διαθέτουν τα μέλη της. Ηλεκτρικά οχήματα μετέφεραν αξιωματούχους μέσα στο μεγάλο θέρετρο, όπου η διανυκτέρευση μπορεί να κοστίσει πάνω από 2.500 δολάρια· ανάμεσα στους πρόσφατους επισκέπτες συγκαταλέγονται ο ηθοποιός Μπιλ Μάρεϊ και ο αστέρας του ποδοσφαίρου Κριστιάνο Ρονάλντο». Και συνέχιζε: «Η ισχύς του Ολυμπιακού κινήματος ήταν επίσης εμφανής. Η παρουσία της ΔΟΕ στην περιοχή προκάλεσε καθυστερήσεις στα γυρίσματα της υπερπαραγωγής του σκηνοθέτη Κρίστοφερ Νόλαν, καθώς οι τοπικές αρχές δεν επέτρεψαν να πετάξει ένα ελικόπτερο του κινηματογραφικού συνεργείου μέχρι να αποχωρήσει ο Ολυμπιακός θίασος από την περιοχή». 

Από τη μία πρίγκιπες και Ολυμπιονίκες, από την άλλη ο σημαντικότερος σκηνοθέτης του σύγχρονου Χόλιγουντ (και κατά πολλούς σωτήρας του), με δύο Όσκαρ και 6,6 δισ. δολάρια συνολικές εισπράξεις box office στη μέχρι σήμερα καριέρα του. Με τον Οδυσσέα – Ματ Ντέιμον, τον Τηλέμαχο – Τομ Χόλαντ, τον Μενέλαο – Τζον Μπένθαλ, τη Λουπίτα Νιόνγκο και ποιός – ξέρει – ποιούς ακόμα από τους 20 πρωτοκλασάτους σταρ του καστ του. Βοϊδοκοιλιά, Αλμυρόλακκα, Σπήλαιο του Νέστορα, Κάστρο Μεθώνης, Ακροκόρινθος. Γαλέρες, περικεφαλαίες, ντόπιοι κομπάρσοι, φάβα, χταπόδι και κατσικάκι για τον Ματ Ντέιμον στη Γιάλοβα… όλο το Μάρτιο τα βλέπαμε στις ειδήσεις και τα διαβάζαμε σε σάιτ ελληνικά και ξένα, με τις παπαρατσικές φωτογραφίες και κάποια λίγα σέλφι να διαρρέουν στα social media και να εξάπτουν τη φαντασία για το κινηματογραφικό υπερθέαμα, γυρισμένο με νέας τεχνολογίας κάμερες ΙΜΑΧ, που αναμένεται στις αίθουσες τον Ιούλιο του 2026. Μόνο στο (ανεπίσημο) account Christopher Nolan Art & Updates στο Χ πρέπει να μέτρησα κανένα εκατομμύριο views σε παρασκηνιακά στιγμιότυπα από την Ελλάδα, που δεν είναι παρά σταγόνα στον ωκεανό σε σχέση με το τι θα ακολουθήσει όσο η παραγωγή προχωρά. «Έχω εικόνες από τον Κύκλωπα στην Οδύσσεια του Νόλαν» γράφει σ’ ένα ποστ ο διαχειριστής του λογαριασμού. «Δεν θα τις δημοσιεύσω, γιατί δεν θέλω να κάνω spoiler σε κανέναν. Είναι πιθανό να διαρρεύσουν σύντομα, οπότε σας παρακαλώ μην τις κοινοποιήσετε αν τις δείτε». 

Από τη μία πρίγκιπες και Ολυμπιονίκες, από την άλλη ο σημαντικότερος σκηνοθέτης του σύγχρονου Χόλιγουντ (και κατά πολλούς σωτήρας του), με δύο Όσκαρ και 6,6 δισ. δολάρια συνολικές εισπράξεις box office στη μέχρι σήμερα καριέρα του.

Σε ανακοίνωσή του στις 25 Φεβρουαρίου, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου – Creative Greece καλωσόριζε στην Ελλάδα τα γυρίσματα της Οδύσσειας, αποτέλεσμα του επιτυχημένου προγράμματος προσέλκυσης ξένων παραγωγών και των διαπραγματεύσεων με τις εταιρείες Universal Pictures και Syncopy, Inc. Λίγες ημέρες πιο πριν, η ιστοσελίδα Greek Travel Pages είχε γράψει ότι την παραγωγή των γυρισμάτων στην Ελλάδα θα αναλάμβανε η NAFA, θυγατρική της Faliro House Productions, που ίδρυσε το 2008 ο Χρήστος Κωνσταντακόπουλος. Η Costa Navarino θα παρείχε φιλοξενία (σ.σ. Το ξενοδοχείο W άνοιξε επίσης πριν από την ώρα του γι’ αυτό το σκοπό). Στις 10 Μαρτίου, δελτίο τύπου της Ένωσης Ξενοδόχων Μεσσηνίας αναφερόταν εκτενέστερα και πιο γλαφυρά στον «γιο του θρυλικού καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου, έναν άνθρωπο της Τέχνης με διεθνείς περγαμηνές, στον οποίο απευθύνουμε τις θερμές μας ευχαριστίες για την προβολή που θα δώσει στην περιοχή της Πύλου και της Μεσσηνίας, αναδεικνύοντας τις σημαντικές ιστορικές της καταβολές. Είναι ο ίδιος που συνέβαλε ως παραγωγός και στην ταινία του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ Πριν τα μεσάνυχτα, που επίσης γυρίστηκε παλιότερα στη Μεσσηνία, όπως και σε πολλές άλλες που ξεχώρισαν στον παγκόσμιο κινηματογράφο».

Μια διαρκής προσπάθεια

Η διεξαγωγή της Συνόδου της ΔΟΕ και η πραγματοποίηση γυρισμάτων της Οδύσσειας σε μια προικισμένη από φύση και ιστορία περιοχή της Ελλάδας που μέχρι πριν από 15 χρόνια δεν υπήρχε ούτε στον τουριστικό ούτε στον κινηματογραφικό χάρτη δεν ήταν σύμπτωση αλλά αποτέλεσμα μιας στρατηγικής που εφαρμόζουν απαρέγκλιτα οι γιοί του αείμνηστου Καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου, του οραματιστή δημιουργού της Costa Navarino που εν πολλοίς άλλαξε την τύχη της Μεσσηνίας, ακολουθώντας τη δική του συμβουλή:

«Όταν έχετε κάτι σημαντικό και δύσκολο να κάνετε, άπαξ και το αποφασίσετε, να είστε από τσιμέντο, να μην κουνήσετε ρούπι» 

Από τη μία είναι η επένδυση του Αχιλλέα Κωνσταντακόπουλου στον τουρισμό και τις πολυτελείς κατοικίες, στα γήπεδα γκολφ και τις άλλες αθλητικές εγκαταστάσεις, στην προβολή του αυθεντικού αφηγήματος και των αρετών της Μεσσηνίας, σε συνδυασμό με ένα υψηλής ποιότητας τουριστικό προϊόν που έχει κατακτήσει δεκάδες βραβεία και αριθμεί, μέχρι σήμερα, πάνω από 37.000 θετικές αναφορές και δημοσιεύματα σε διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ. Από την άλλη πλευρά, είναι το επιτυχημένο πάντρεμα του συγκεκριμένου προορισμού με τον κόσμο του κινηματογράφου και της τηλεόρασης. 

Κάθε καλοκαίρι από το 2015, μακριά από κάμερες και προβολείς της δημοσιότητας, η διαπολιτισμική πλατφόρμα Oxbelly που ίδρυσε ο Χρήστος Κωνσταντακόπουλος συγκεντρώνει στην Costa Navarino μερικούς από τους πιο επιδραστικούς ανθρώπους της μυθοπλασίας (σκηνοθέτες, σεναριογράφους, παραγωγούς, διευθυντές φωτογραφίας) για να συμβουλέψουν ανερχόμενους δημιουργούς, να συμμετάσχουν σε εργαστήρια, να ανταλλάξουν ιδέες για το παρόν και το μέλλον της οπτικοακουστικής αφήγησης και να περάσουν οικογενειακές διακοπές. Ο Πολ Τόμας Άντερσον, ο Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ, ο Ρούμπεν Όστλουντ, ο Γουίλεμ Νταφόε είναι μερικά από τα πιο ηχηρά ονόματα που έχουν συμμετάσχει σε ένα retreat που χρόνο με το χρόνο εξελίσσεται και ανεβάζει τον πήχη της φιλοδοξίας του. Η παρουσία τους και η καλή μαρτυρία τους λειτουργεί πολλαπλασιαστικά για τη φήμη του προορισμού και βοηθά ώστε όλα τα κομμάτια του παζλ προβολής της Μεσσηνίας να μπουν στη θέση τους. Αυτό, τον περασμένο Μάρτιο, φάνηκε ξεκάθαρα. 

Για τον Δημήτρη Καραλή, πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Μεσσηνίας, η θετική δημοσιότητα είναι μια «πάσα» στο Υπουργείο Τουρισμού και την Περιφέρεια Πελοποννήσου. «Θα πρέπει να δώσει ένα ερέθισμα για να σκεφτούν, να ανοίξουν έναν νέο τουριστικό προορισμό προβάλλοντας την ιστορία του τόπου και τον πολιτισμό του. Το κινηματογραφικό πρότζεκτ του Νόλαν έδωσε τη δυνατότητα στον κόσμο να σκεφτεί αυτό το οποίο λείπει. Λείπει η ταυτότητα την οποία εμείς θα έπρεπε να έχουμε κάνει σημαία». 

Ο ίδιος δίνει έμφαση σε μια τουριστική πολιτική που θα βασίζεται στον πολιτισμό. «Ο συγκεκριμένος τόπος αυτό το υπερόπλο διαθέτει. Πρώτα πρέπει να βρούμε μια στρατηγική και μετά να χτίσουμε (…) Μας δόθηκε μια ευκαιρία προβολής με κάτι μοναδικό. Ο Όμηρος είναι το αντικείμενο ερευνητών, συγγραφέων, φιλοσόφων και ιστορικών. Και ήρθε ο Νόλαν να υπενθυμίσει σε εμάς που ζούμε σήμερα σε αυτόν τον τόπο το έπος, με ό,τι πραγματεύεται. Είναι ένας σταθμός στη ζωή μας, στον τόπο και στον χρόνο και μια σημαντική ευκαιρία για την προβολή και αξιοποίηση του τόπου, με ζητούμενο πλέον τη δημιουργία ενός νέου τουριστικού προορισμού που υπερβαίνει τα τοπωνύμια – Πύλος, Ναβαρίνο, Βοϊδοκοιλιά  – που έδωσαν το έναυσμα και επέτρεψαν στον Νόλαν να στήσει το αφήγημά του. Από την πλευρά μας θα πρέπει να το δούμε ως μια ευκαιρία, ίσως και μοναδική. Προσωπικά, 48 χρόνια δεν έχω ξαναδεί τέτοια δυναμική. Θα πρέπει να την αξιοποιήσουμε».

Η Πύλος στο Getty

Αν και τα δύο γεγονότα έτυχαν δυσανάλογου ενδιαφέροντος στην ελληνική κοινή γνώμη, με τη σύνοδο της ΔΟΕ να απασχολεί μάλλον λίγο και την Οδύσσεια πολύ περισσότερο, ισορροπούν στην πλάστιγγα της διεθνούς προβολής του τόπου και δίνουν νέες διαστάσεις στην αφήγηση μιας περιοχής με αρχαία ιστορία και φυσική ομορφιά, έτοιμης να φιλοξενήσει το μέλλον. Η Μεσσηνία προβάλλεται πλέον στον κόσμο ως τόπος διαχρονικός αλλά και επίκαιρος – ένας προορισμός με αυξανόμενη σημασία στη διεθνή συνείδηση. Σε λίγο καιρό μάλιστα, το αρχαίο μεγαλείο της πρόκειται να λάμψει σε ένα από τα πιο εμβληματικά μουσεία του κόσμου – το Getty Villa Museum στο Pacific Palisades του Λος Αντζελες, αυτή την επιβλητική έπαυλη ρωμαϊκού στυλ που στεγάζει αριστουργήματα της αρχαίας τέχνης και ως εκ θαύματος σώθηκε από τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές. Ο λόγος αυτή τη φορά είναι η περιοδική έκθεση Kingdom of Pylos, μια περιεκτική εκδοχή της οποίας, υπό τον τίτλο Πρίγκιπες της Πύλου – Θησαυροί της εποχής του Χαλκού από την Μεσσηνία, μπορούν να θαυμάσουν οι επισκέπτες στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας στην Καλαμάτα, έως τις 27 Απριλίου.

Αποτέλεσμα πολύμηνης συνεργασίας ανάμεσα στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και το υπουργείο Πολιτισμού με το Getty Museum και το Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι, η έκθεση προβάλλει την πολιτισμική ταυτότητα της μυκηναϊκής Μεσσηνίας, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά ευρήματα υψηλής αισθητικής και μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τα μοναδικής ομορφιάς κτερίσματα από τον ασύλητο Τάφο του Γρύπα Πολεμιστή που αποκαλύφθηκε το 2015 από τους αρχαιολόγους Τζακ Ντέιβις και Σάρον Στόκερ. Παρουσιάζονται επίσης νέα ευρήματα από τους θολωτούς τάφους VI και VII στον Εγκλιανό, τον θολωτό τάφο στο Ψάρι, το εμβληματικό στέμμα από το Μυρσινοχώρι, καθώς και αντικείμενα από παλαιότερες ανασκαφές. Μοναδικής τέχνης χρυσά κοσμήματα, αριστοτεχνικά σκαλισμένοι σφραγιδόλιθοι των οποίων οι παραστάσεις αποκαλύπτονται με κάθε λεπτομέρεια χάρη σε σύγχρονες τεχνικές, πινακίδες Γραμμικής Β, τοιχογραφίες και ψηφιακές αναπαραστάσεις του Ανάκτορου του Νέστορα, συνθέτουν το πανόραμα της μυκηναϊκής μεσσηνιακής πολιτισμικής ταυτότητας, αποδεικνύοντας ότι το παρόν και το μέλλον, παραμένουν βαθιά ριζωμένα σε ένα μεγαλειώδες μακρινό παρελθόν. Όσο η ημερομηνία έναρξης της έκθεσης – 25 Iουνίου πλησιάζει, είναι βέβαιο ότι ένας νέος κύκλος θετικής δημοσιότητας, αυτή τη φορά στην Αμερική, θα ανοίξει για τη Μεσσηνία. 

Ο πήχης είναι, πράγματι, πολύ ψηλά

Οι προστιθέμενες αξίες και τα απαραίτητα έργα υποδομής

Παναγιώτης Καρβέλας, Δήμαρχος Πύλου-Νέστορος 

Στη σύντομη κουβέντα μας, ο κ. Καρβέλας αναφέρεται στον θετικό αντίκτυπο των γυρισμάτων, στην ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του τόπου, καθώς και στη διεθνή δημοσιότητα που θα κορυφωθεί με την προβολή της Οδύσσειας «καθώς θα κεντρίσει το ενδιαφέρον σε πάρα πολλούς εν δυνάμει επισκέπτες μας». Μιλά όμως και για άμεσα, χειροπιαστά οφέλη: «Πολύς κόσμος εργάστηκε και γιατί πολλές επιχειρήσεις δραστηριοποιήθηκαν εκτός εποχής, για ενάμιση μήνα. Ήταν μια ένεση οικονομική αλλά και ψυχολογική – το καλύτερο δυνατό ξεκίνημα της νέας σεζόν».

Σε ποιό βαθμό συνδέεται, κατά τον ίδιο, η λειτουργία της Costa Navarino τα τελευταία 15 χρόνια με όλα αυτά; «Η αποτίμηση είναι εξαιρετικά θετική για εμάς. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι βρήκαν εκεί εργασία αρκετά άτομα από την περιοχή μας και ότι έχουν στηριχθεί πάρα πολλές τοπικές επιχειρήσεις που συνεργάζονται με το συγκρότημα, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα οφέλη. Η περιοχή έγινε ένας υψηλού επιπέδου και αναγνωρισιμότητας τουριστικός προορισμός, διότι δε μιλάμε για ένα «ξενοδοχείο ύπνου» αλλά έναν προορισμό που προσφέρει ποικίλες δραστηριότητες – και μάλιστα με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον – και προσελκύει πολλούς επώνυμους, με αποτέλεσμα να συμπαρασύρει την τουριστική ανάπτυξη σε όλη τη Μεσσηνία και ειδικά στην περιοχή μας. Παράλληλα δημιουργεί προστιθέμενες αξίες. Επειδή πολλοί πλέον θέλουν να μένουν στην περιοχή μας, ανοίγουν πολλές καινούργιες επιχειρήσεις που ανεβάζουν τον πήχη ψηλά». 

Και ποιός ο ρόλος της δημοτικής αρχής μιας κωμόπολης που ακούγεται πλέον στα πέρατα του κόσμου; «Η συμβολή μας είναι σημαντική διότι εξασφαλίζουμε την άκρως αναγκαία κοινωνική συναίνεση. Πάνω απ’ όλα, η δική μας υποχρέωση είναι να συνεισφέρουμε με έργα υποδομών και έργα που εξασφαλίζουν μια ισόρροπη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Ο στόχος μας για τα επόμενα χρόνια είναι να ολοκληρωθούν όλες οι μελέτες για τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Αυτό θα επιτρέψει τον καθορισμό περιοχών όπου θα υπάρχει η δυνατότητα οικοδόμησης, αλλά ταυτόχρονα αυτών των περιοχών που θα πρέπει να διαφυλαχθούν ως “κόρη οφθαλμού”. Θα πρέπει επίσης να εξασφαλιστούν πόροι για έργα υποδομής (αποχέτευση, ύδρευση, βελτίωση της ποιότητας ζωής εντός των οικισμών, αντιπλημμυρική θωράκιση, πυρασφάλεια  που είναι τα μεγάλα ζητούμενα για τα επόμενα χρόνια) και να δημιουργηθούν εκπαιδευτικές δομές που θα βοηθήσουν ώστε να έχουμε εργαζομένους με γνώσεις και δεξιότητες στον τουριστικό όσο και στον αγροτικό κλάδο» 

«Ζητούμενο η ισορροπημένη ανάπτυξη»

Γιώργος Λεβεντάκης, Δήμαρχος Τριφυλλίας

Η οπτική γωνία είναι αρκετά διαφορετική από τον Δήμο Τριφυλλίας, βορείως της Costa Navarino, που αριθμεί 28.000 κατοίκους και περιλαμβάνει τρεις πόλεις και 52 χωριά, σε γεωγραφική ακτίνα μεγαλύτερη και από αυτήν της Καλαμάτας. Για τον δήμαρχο Γιώργο Λεβεντάκη, η εκκρεμότητα ετών του αυτοκινητόδρομου Καλού Νερού – Τσακώνας που θα εξασφάλιζε άνετη και ασφαλή πρόσβαση στην περιοχή, είναι ένα μεγάλο εμπόδιο στην τουριστική ανάπτυξή της, τη στιγμή που και ο αγροτικός χαρακτήρας της δέχεται πίεση από το υψηλό κόστος παραγωγής και την έλλειψη εργατικών χεριών. 

«Η Costa Navarino έδωσε ζωή και πνοή και δουλειά σε πάρα πολύ κόσμο της περιοχής μας», μου λέει, αναφερόμενος με σεβασμό στο πρόσωπο του Καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου. «Ήταν ένας άνθρωπος που σε κοιτούσε στα μάτια και σου μιλούσε στην καρδιά. Και αν αυτόν τον άνθρωπο τον είχαν αφήσει, πριν από πολλά χρόνια, την επένδυση αυτή να την είχε ολοκληρώσει νωρίτερα, θα είχε και αυτός τη χαρά να τη ζήσει περισσότερο. Δέχθηκε μεγάλο πόλεμο και έκανε πολύ προσωπικό αγώνα. Χρειάστηκε να περιμένει ο ίδιος στην ουρά της Πολεοδομίας για να πάρει ένα χαρτί. Τρέφω μεγάλο σεβασμό στη μνήμη του. Βοήθησε και τον δήμο μας και άλλους. Έκανε δωρεές. Και οι γιοί του, ιδίως ο Αχιλλέας που βρίσκεται κοντά μας, έχει ανταποκριθεί σε ό,τι έχουμε ζητήσει. Χωρίς αυτούς θα είχαμε ερημώσει».

Την ίδια στιγμή, περιγράφει μια πραγματικότητα χρόνιων και άλυτων προβλημάτων που εμποδίζουν την τουριστική και κοινωνική πρόοδο στη δική του πλευρά του νομού, σε αντίθεση με τον προβεβλημένο και περισσότερο ανεπτυγμένο τουριστικά νότο: Απουσία επενδυτικού ενδιαφέροντος παρά την ύπαρξη φυσικών και πολιτισμικών πόρων, κανονιστικές και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, υποστελέχωση υπηρεσιών, εγκατάλειψη καλλιεργειών… «Έχουμε πανέμορφα χωριά που έχουν απομείνει με 20 κατοίκους, έχουμε πανέμορφες περιοχές που κινδυνεύουν να γίνουν ελεύθερα κάμπινγκ, και το κυριότερο, δεν βλέπουμε καν τα ζητήματά μας να μπαίνουν σε μια σειρά επίλυσης. Βιώνουμε εγκατάλειψη. Kαι το μόνο που θέλουμε, είναι το καλό του τόπου μας».

Στην έρευνα συνεργάστηκε η Νίκη Αγραφιώτη