Πίσω στον Οκτώβριο, κοιταχτήκαμε με τους διπλανούς θεατές απορημένα: Βρισκόμασταν στην τελετή λήξης για τις επετειακές «Νύχτες Πρεμιέρας», οι οποίες συμπλήρωναν 30 χρόνια. Ήταν η στιγμή που το βραβείο της Χρυσής Αθηνάς δόθηκε στο φιλμ κινουμένων σχεδίων του Λετονού Γκιντς Ζιλμπαλόντις «Flow». Δεν το είχαμε καθόλου ακουστά, δεν ξέραμε τι αφορά και απορήσαμε με τη βράβευσή του. Ίσως, μάλιστα, το μικρό μας «μυαλουδάκι» να είχε κολλήσει στο στερεότυπο πως μία φεστιβαλική ταινία πρέπει να είναι βαριά και αργόσυρτη.
Όταν το «Flow» ξεκίνησε να προβάλλεται στους κινηματογράφους της χώρας μας, δεν ήμασταν απολύτως σίγουροι για τα κριτήρια της βράβευσης (στην τελική, δε μας αφορά και πολύ), αλλά επιβεβαιώσαμε ξανά το κρυφό χαρτί του animation στις τεχνικές αφήγησης ιστοριών, οι οποίες καταφέρνουν να αγγίξουν εύθραυστες χορδές που βρίσκονται θαμμένες βαθιά στις νεανικές μας αναμνήσεις.
Βουβό animation
Δίχως διάλογο, το 90λεπτο φιλμ ακολουθεί την ιστορία μιας γάτας, η οποία, λόγω μιας πλημμύρας, αναγκάζεται να συνυπάρξει μαζί με άλλα ζώα για την επιβίωσή της. Τα μηνύματα της φιλίας και της ισορροπίας ανάμεσα στην ανεξαρτησία και τη συμβίωση δεν είναι καινοτόμα. Ωστόσο, το γεγονός πως τα ζώα δεν ακολουθούν τις παραδοσιακές απεικονίσεις, όπου συνήθως διαθέτουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά αντί για ζωώδη, και οι τεχνικές κινηματογράφησης του Λετονού σκηνοθέτη δημιουργούν ένα οικείο συναίσθημα συμπάθειας για τα ζώα και τη φύση, τα οποία μπορούν να μαλακώσουν την ψυχή.
Ενδεχομένως, αυτά να παρατήρησαν και οι επιτροπές των βραβείων ανά τον κόσμο, τα οποία ξεχώρισαν το «Flow» έναντι άλλων ταινιών από ισχυρές εταιρείες παραγωγής, με αποκορύφωμα την απονομή του Όσκαρ καλύτερης ταινίας κινουμένων σχεδίων. Ήταν το πρώτο βραβείο για μια λετονική ταινία.
Ένας νέος εθνικός θησαυρός
@maddryann “Flow” deserves it all 💗🐈⬛🏆 #flow #straume #latvija #latvia #latviešutiktok #latviantiktok #cat #andrewgarfield #academyawards #academia #oscars #flowanimation #latviansreact ♬ Anxiety – Doechii
Η βράβευση του «Straume», όπως λέγεται στη μητρική του γλώσσα, έλαβε εθνικές διαστάσεις στη Λετονία. Μπορεί οι πρώτοι τίτλοι της ανακοίνωσης του βραβείου να ήταν απλοί και διεκπεραιωτικοί, λόγω της προχωρημένης ώρας, αλλά μόλις ξημέρωσε, η μαύρη γάτα της ταινίας κατέλαβε τα μίντια και τους δρόμους της χώρας.
Όσοι ξύπνησαν και συντονίστηκαν στην κρατική τηλεόραση LTV, είδαν τους παρουσιαστές χαμογελαστούς να πανηγυρίζουν για το επίτευγμα του Ζιμπαλόντις χοροπηδώντας στο στούντιο των ειδήσεων και φορώντας μπλούζες με τη φιγούρα της, όσο η μαύρη γάτα κουλουριαζόταν στα σούπερ και τους τίτλους των ειδήσεων. Ανεξάρτητοι δημιουργοί που έχουν concept stores στη Ρίγα έφτιαξαν κονκάρδες και ένα άτυπο merch για τους λάτρεις της ταινίας. Παράλληλα, ένα μεγάλο ομοίωμα της γάτας τοποθετήθηκε στη βάση του Μνημείου Ελευθερίας στη Ρίγα, ενώ τα βραβεία της ταινίας εκτίθενται στο Εθνικό Μουσείο Τέχνης της χώρας των 1,9 εκατομμυρίων κατοίκων.
@maddryann 🐈⬛ how much of “Flow” you want in the city: yes #flow #straume #latvija #latvia #latviešutiktok #latviantiktok #academyawards #oscars #academia #flowanimation #catsoftiktok #riga #cat #garfield #latviansreact #pet #pets ♬ Dance You Outta My Head – Cat Janice
Στο ίδιο σημείο, πριν από μια εβδομάδα, οι κάτοικοι της Ρίγα ξενύχτησαν περιμένοντας να καλωσορίσουν τον Ζιμπαλόντις μπροστά από την τελετή υποδοχής που στήθηκε στο Μνημείο. Η κάμερα ακολουθούσε τον Λετονό δημιουργό από το αεροπλάνο μέχρι και το αστικό λεωφορείο που τον μετέφερε στο κέντρο της πόλης. Ανέβηκε στη σκηνή και με μια απλή κίνηση έβγαλε από το σακίδιο που είχε διαρκώς στους ώμους του το βραβείο, μειδιάζοντας μονάχα ελαφρά, ίσως και από αμηχανία.
@maddryann What a time to be a latvian 🇱🇻😍💗🐈⬛ #flow #straume #latvija #latvia #latviešutiktok #latviantiktok #academyawards #oscars #academia #oscars #oscarsathome #catsoftiktok #latviansreact #flowanimation #catsoftiktok #riga #baltics ♬ This Is The Life – Sped Up Version – Amy Macdonald & Speed Radio
Όπως μαρτυρούν τα βίντεο από το TikTok, τα μεθεόρτια στη Λετονία δεν λένε να κοπάσουν, καθώς η βράβευση του «Flow» έστρεψαν τα βλέμματα στη χώρα της Βαλτικής, προκαλώντας ένα φαινόμενο προσοχής που η χώρα δεν είχε λάβει νωρίτερα. Παράλληλα, το γεγονός πως ο Ζιμπαλόντις έφτιαξε την ταινία με ένα δωρεάν πρόγραμμα δημιουργίας animation επικοινωνείται ως ενθάρρυνση για τους καλλιτέχνες που παράγουν έργο, αλλά δεν βλέπουν την τέχνη τους να φτάνει στο κοινό.
Για την ιστορία, ο παρουσιαστής της βραδιάς των Όσκαρ, Κόναν Ο’ Μπράιεν, έριξε χιουμοριστικά την «μπάλα» στο γήπεδο της Εσθονίας για το Όσκαρ. Προς το παρόν, πάντως, με τις επιλογές τους φαίνεται πως οι Εσθονοί έχουν βλέψεις για την Eurovision και όχι για τα κινηματογραφικά βραβεία. Λίγα χιλιόμετρα πιο εκεί όμως, στη γειτονική Λετονία, οι κάτοικοι φαίνεται ότι απέκτησαν μία νέα χνουδωτή εθνική ηρωίδα.
