Πράσινη μετάβαση. Μηδενικές εκπομπές αερίων. Ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα. Net zero. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός· αρκεί να παρακολουθεί χαλαρά την ειδησεογραφία για να καταλάβει ότι το ευρωπαϊκό όνειρο για έναν πλανήτη απαλλαγμένο από τις εκπομπές αερίων που προκύπτουν από την παραγωγή ενέργειας σκοντάφτει διαρκώς στην πραγματικότητα.
Η Κίνα, για παράδειγμα, προσθέτει στο δυναμικό της περί τα εξήντα νέα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας με καύσιμη ύλη τον άνθρακα κάθε χρόνο – και θα το κάνει τουλάχιστον μέχρι το 2030, γιατί οι ανάγκες της σε ενέργεια αυξάνονται εκθετικά. Όσο για τις ΗΠΑ, το τελευταίο προεδρικό σλόγκαν «drill, baby, drill» δεν χρειάζεται καν μετάφραση…
Παρ’ όλα αυτά, εμείς παραμένουμε ανήσυχοι. Και αν μπορούμε να προσθέσουμε το λιθαράκι μας στην προστασία του πλανήτη, λέμε «γιατί όχι»;
Η λέξη-κλειδί εδώ είναι το «λιθαράκι». Γιατί σε μια πρόσφατη έρευνα μιας από τις πιο αξιόλογες, ανεξάρτητες ρεπόρτερ που γράφουν για τα ζώα και το περιβάλλον, της Ελίζαμπεθ Αν Μπράουν, η άμμος της γάτας σας βρέθηκε κάτω από το μικροσκόπιο. Δεν θα σας κουράσω με τη μεθοδολογία. Τη θεωρώ απόλυτα έγκυρη. Ας δούμε όμως μαζί τα πορίσματα:
Οι συμβατικές λύσεις από μπεντονίτη, ένα αργυλικό ορυκτό με άπειρες χρήσεις (από τη βιομηχανία καλλυντικών μέχρι τη δόμηση), είναι η πιο διαδεδομένη και η χειρότερη ιδέα. Η διαδικασία συλλογής, που λέγεται «επιφανειακή εξόρυξη», η ολική καταστροφή της χλωρίδας, ακόμα και η κακή συνήθεια της απόρριψης του μείγματος μπεντονίτη μαζί με τα περιττώματα του ζώου στην τουαλέτα είναι ό,τι χειρότερο μπορεί κανείς να κάνει για το περιβάλλον.
Τα εναλλακτικά προϊόντα με φυτική βάση (καλαμπόκι, σπόρους χορταριού, καρυδότσουφλα κ.λπ.) που κυκλοφορούν εδώ και αρκετά χρόνια στην αγορά είναι η καλύτερη ιδέα· υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα καταλήγουν στο αποχετευτικό σύστημα, γιατί το γνωστό παράσιτο της γάτας που λέγεται τοξόπλασμα είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό, επιβιώνει στα λύματα και μπορεί να καταλήξει στον υδροφόρο ορίζοντα, θέτοντας σε σοβαρό κίνδυνο τους ανθρώπους με καταπονημένο ανοσοποιητικό και τα έμβρυα στις εγκύους.
Θεωρητικά, όλα τα εναλλακτικά προϊόντα μπορούν και να κομποστοποιηθούν. Στην πραγματικότητα, οι απαιτούμενες συνθήκες είναι πολύ μακριά από τις δυνατότητες κομποστοποίησης ενός νοικοκυριού (πολύ υψηλές θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 70 βαθμούς). Γι’ αυτό, προτιμότερο θα ήταν να επιλέξετε μια φυτική βάση που αποσυντίθεται αργά, απελευθερώνοντας όσο το δυνατόν λιγότερο μεθάνιο (τσόφλια από καρύδια ή πριονίδια), και να απορρίπτετε πάντα στα σκουπίδια και ποτέ στην αποχέτευση.
Και η ύστατη συμβουλή: Αν δεν έχετε πρόσβαση σε «φυτικές άμμους», επιλέξτε τουλάχιστον ένα προϊόν που παράγει τον μικρότερο όγκο απόρριψης – δηλαδή την άμμο που συγκρατεί τον μεγαλύτερο όγκο περιττωμάτων, χωρίς να ξεχνάτε το βασικότερο όλων: τα κακάκια της γάτας πάνε πάντα στα σκουπίδια και ποτέ στη λεκάνη.
Ομολογώ ότι αυτό δεν το γνώριζα ούτε εγώ.
