Υπάρχουν καποιοι αιρετικοί ανάμεσα στους βιβλιόφιλους αυτού του κόσμου που απολαμβάνουν τις ιστορίες γύρω από τη λογοτεχνία όσο και την ίδια τη λογοτεχνία. Ο Κώστας Αρκουδέας ίσως είναι ένας από αυτούς, ίσως και όχι, σίγουρα πάντως τους τροφοδοτεί μέσα από αυτή την άτυπη τριλογία που ξεκίνησε πριν από δέκα χρόνια με το Χαμένο Νόμπελ, συνεχίστηκε το 2019 με τους Επικίνδυνους συγγραφείς και ολοκληρώθηκε τώρα με τη Μυστική Ιθάκη (εκδ. Καστανιώτη).
Το βιβλίο έχει ένα καβαφικό άρωμα, από τον τίτλο μέχρι τον σκελετό του (η διάρθρωση των κεφαλαίων παραπέμπει στον τρόπο ταξινόμησης του καβαφικού έργου: αναγνωρισμένα, αφανή, αποκηρυγμένα, ατελή, άγνωστα ή πεζά), με τον ίδιο τον Καβάφη να είναι ένας από τους δέκα λογοτέχνες που παρουσιάζονται − οι άλλοι εννιά: Ντίκινσον, Σάλιντζερ, Πεσόα, Ρεμπό, Μποντλέρ, Ντικ, Βιζυηνός, Τσβάιχ, Γουλφ. Ο συγγραφέας τούς χωρίζει ανά ζεύγη (π.χ. οι «αφανείς» Σάλιντζερ και Πεσόα «εξαφανίστηκαν και κρύφτηκαν από τα μάτια του κόσμου») και όλους μαζί τους συνδέει ως «πρωτοπόρους της συγγραφικής τέχνης».
Υπάρχει προφανώς μια αυθαιρεσία στην επιλογή τους, απόλυτα θεμιτή, αν και το όλο εγχείρημα θα μπορούσε να λέγεται πιο απλά «ιστορίες για σπουδαίους συγγραφείς». Αυτό είναι, επί της ουσίας. Μια προσέγγιση στη ζωή και στο έργο αυτών των δέκα με στόχο να προκύψει η σημασία τους στη διαμόρφωση της ιστορίας της λογοτεχνίας, αλλά και να φανεί ότι η ιστορία της λογοτεχνίας είναι γεμάτη ζωές που αφιερώθηκαν στο γράψιμο με πάθος, «πέρασαν μέσα από την υψικάμινο της οδύνης, ποτίζοντας το έργο τους με αίμα, ιδρώτα και δάκρυα». Το βιβλίο είναι γεμάτο γνώση.
Η βιογραφία π.χ. του Τσβάιχ έχει ενδιαφέρον ακόμα κι αν τη διαβάσει κανείς στη Wikipedia, αλλά εδώ δεν έχουμε μια παράθεση πληροφοριών, ούτε καν μια προσεγμένη σύνθεση, αλλά μια «λογοτεχνική» αφήγηση. Ο συγγραφέας γνωρίζει το αντικείμενό του και το αγαπάει. Φαίνεται ο κόπος και το μεράκι του – εκ μέρους των αιρετικών ευχαριστούμε.
*Η Μυστική Ιθάκη του Κώστα Αρκουδέα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
