Είναι Πέμπτη απόγευμα όταν με την αποστολή των δημοσιογράφων από την Ελλάδα φτάνουμε στο φαραωνικών διαστάσεων εκθεσιακό κέντρο Fuar Izmir, στη Σμύρνη της Τουρκίας, μισή ώρα απόσταση από το αεροδρόμιο Αντνάν Μεντερές. Με ένα βαν, έχουμε διασχίσει δρόμους που άλλοτε θυμίζουν αθηναϊκή ριβιέρα και άλλοτε μικρασιατική περιφέρεια, για να παρακολουθήσουμε την τελετή έναρξης της Παγκόσμιας Ολυμπιάδας Ρομποτικής 2024, ως καλεσμένοι της COSMOTE, που αποτελεί στρατηγικό συνεργάτη του ελληνικού Οργανισμού Εκπαιδευτικής Ρομποτικής και Επιστήμης (WRO Hellas).
Ένα πλήθος μελλοντικών επιστημόνων
Πάνω σε μια εξέδρα που είχε στηθεί σε μία από τις πολλές μεγάλες αίθουσες του Fuar Izmir, μετά τους απαραίτητους χαιρετισμούς των επισήμων, ξεκίνησε η παρέλαση των αποστολών των 87 χωρών που συμμετείχαν στον διαγωνισμό, οι οποίες εκπροσωπήθηκαν από 562 ομάδες παιδιών και εφήβων, ηλικίας από οκτώ έως δεκαεννιά ετών. Το event απογειώθηκε όταν στην εξέδρα ανέβηκε το χορευτικό συγκρότημα Fire of Anatolia, που παρουσίασε ένα ιδιαίτερο, ξεσηκωτικό θέαμα σκηνικά προσαρμοσμένων παραδοσιακών χορών, το οποίο ενθουσίασε μικρούς και μεγάλους.
Τις επόμενες δύο ημέρες το δημιουργικό «μελίσσι» των παρευρισκόμενων άφησε πίσω του τους Fire of Anatolia και άρχισε να χορεύει στον ρυθμό ενός δημιουργικού, ευγενούς ενθουσιασμού, που αντικατόπτριζε το πάθος των νεαρών «ρομποτιστών» για το αντικείμενο και το όραμά τους. Δίπλα τους βρίσκονταν οι προπονητές και οι γονείς τους, ενώ οι κριτές των πρότζεκτ (πολλοί ξεχώριζαν κατευθείαν μέσα στο πλήθος από τα ευφάνταστα καπέλα που φορούσαν) άκουγαν τις ιδέες τους με προσοχή.
Τα ρομπότ ως «σύμμαχοι της Γης»
Το θέμα της φετινής, 20ής Ολυμπιάδας Εκπαιδευτικής Ρομποτικής ήταν «Οι σύμμαχοι της Γης», με τις συμμετέχουσες ομάδες να παρουσιάζουν τις ρομποτικές τους λύσεις για ζητήματα όπως η πρόληψη ή η αντιμετώπιση των οικολογικών καταστροφών.
Οι βόλτες μας στα περίπτερα των αποστολών και οι συνομιλίες μας με μαθητές απ’ όλο τον κόσμο ήταν αρκετές για να μας μεταφέρουν το πόσο σοβαρά είχαν πάρει την αποστολή τους, τις συχνά καινοτόμες και φιλόδοξες ιδέες που είχαν σκεφτεί, αλλά και το άγχος που τους καταλάμβανε όταν «κάτι συνέβαινε» και τα ρομπότ τους δεν υπάκουαν στις εντολές τους. Εκτός από τις ευφάνταστες ρομποτικές εφευρέσεις, την προσοχή τραβούσαν και πρωτότυπες παραδοσιακές στολές που φορούσαν διάφοροι συμμετέχοντες, θέλοντας να δώσουν έναν τοπικό χαρακτήρα στην παρουσίασή τους.
Οι διακρίσεις των ομάδων από την Ελλάδα
Ομάδες από ελληνικά σχολεία συμμετέχουν στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα Ρομποτικής εδώ και περισσότερα από δέκα χρόνια, έχοντας κατακτήσει μέχρι σήμερα 10 μετάλλια και 20 διακρίσεις. Μάλιστα, η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που συμμετείχε ποτέ στον διαγωνισμό, ενώ στην περσινή διοργάνωση αναδείχθηκε πρώτη δύναμη στην Ευρώπη και τέταρτη παγκοσμίως, ανάμεσα σε 90 συμμετέχουσες χώρες.
Πώς επιλέγονται, όμως, οι μαθητές που αγωνίζονται με τα ελληνικά χρώματα; Κάθε χρόνο, ο WRO Hellas διοργανώνει έναν πανελλήνιο διαγωνισμό –στον οποίο φέτος συμμετείχαν πάνω από 1300 άτομα, από κάθε γωνιά της χώρας– που τον ακολουθούν προκριματικοί αγώνες μέσω των οποίων, κάθε χρονιά, αναδεικνύονται οι ανά διαγωνιστική κατηγορία ομάδες που λαμβάνουν μέρος στον παγκόσμιο διαγωνισμό.
Φέτος, η αποστολή από την Ελλάδα διαγωνίστηκε σε τρεις κατηγορίες: Τη Robo Mission, τη Future Innovators και τη RoboSports, όπου η ομάδα bitLab κατέλαβε τη δεύτερη θέση παγκοσμίως και την πρώτη πανευρωπαϊκά. Η ομάδα από την Καλαμάτα αγωνίστηκε στον τελικό παίζοντας «ρομποτικό τένις» κόντρα στην Ταιβάν και κατάφερε να φέρει στην Ελλάδα το 10ο συνολικά μετάλλιό της. Σημαντικές διακρίσεις στην παγκόσμια κατάταξη έλαβαν και άλλες ομάδες της ελληνικής αποστολής: η BotanIQ, που έλαβε την 6η θέση (1η πανευρωπαϊκά) της κατηγορίας Future Innovators Γυμνασίου και παρουσίασε ένα ρομποτικό σύστημα που αξιολογεί τις συνθήκες του εδάφους μέσω χημικής ανάλυσης και με τα δεδομένα καθορίζει την καταλληλότητα του εδάφους και την ποικιλία των φυτών που ταιριάζουν σε αυτό, καθώς και ένα αυτόματο σύστημα για τη φύτευση και φροντίδα των φυτών. Η ομάδα Robovision βρέθηκε στη 15η θέση (3η πανευρωπαϊκά) στην κατηγορία Robomission Δημοτικού. Δημιούργησε ένα ρομπότ που μπόρεσε να υλοποιήσει τις αποστολές του σε πολύ καλό χρόνο.
Επίσης, η ομάδα Earphones έφτασε στην 25η θέση (4η πανευρωπαϊκά) στον κόσμο στην κατηγορία Robomission Λυκείου με τη δημιουργία ενός ρομπότ που βοηθά στην αποκατάσταση μιας πόλης, μετά από μία φυσική καταστροφή. Η ομάδα REM – Robot Ex Machina στην 42η θέση (8η πανευρωπαϊκά) δημιούργησε ένα τεχνολογικό σύστημα για την προστασία περιοχών από πυρκαγιές και σεισμούς. Και η ομάδα Yellow Squad στην 53η θέση (12η πανευρωπαϊκά) της κατηγορίας Robomission Γυμνασίου με ένα ρομπότ που μετατρέπει μια πόλη σε ένα πιο βιώσιμο μέρος με νέα πάρκα, κήπους σε ταράτσες και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Κάτι περισσότερο από ένας παγκόσμιος διαγωνισμός
Η Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής δεν είναι μόνο ένας διαγωνισμός που μοιάζει με μεγάλη γιορτή. Δίνει τη δυνατότητα σε μαθητές από όλο τον κόσμο –που ενδέχεται να αποτελέσουν τους επιστήμονες του μέλλοντος– να δικτυωθούν μεταξύ τους και να ανταλλάξουν ιδέες και τεχνογνωσία. Ένας από τους κύριους στόχους της, άλλωστε, είναι η διάδοση της εκπαιδευτικής ρομποτικής και του STEM (πρόκειται για αρκτικόλεξο των λέξεων Science, Technology, Engineering και Mathematics).
Την τελευταία δεκαετία, η COSMOTE, μέσα από τη στρατηγική συνεργασία με τον WRO Hellas, συμβάλλει στη διάδοση του STEM και της εκπαιδευτικής ρομποτικής καθώς και στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των νέων στην Ελλάδα. Μέχρι σήμερα οι ωφελούμενοι από τις δράσεις που στήριξε η COSMOTE μέσα στη δεκαετία υπολογίζονται στους 330.000.
Μετά το τέλος του διαγωνισμού, οι μικροί επιστήμονες ανανέωσαν το ραντεβού τους για τον διαγωνισμό του 2025 στη Σιγκαπούρη με θέμα «Το μέλλον των ρομπότ» – ένα μέλλον που αναμένεται πολύ ενδιαφέρον.
Περισσότερες πληροφορίες για την Παγκόσμια Ολυμπιάδα Ρομποτικής 2024 που πραγματοποιήθηκε στη Σμύρνη της Τουρκίας από τις 28 έως τις 30 Νοεμβρίου 2024 στο Wrohellas.gr.
