Για πολλά χρόνια, από τότε που η ανεξέλεγκτη αναπαραγωγή των αδέσποτων ζώων μεταφράστηκε –και όχι άδικα– ως απειλή για την ειρηνική συνύπαρξή τους με τους ανθρώπους των πόλεων και δημόσιος κίνδυνος με περιστατικά επιθέσεων, δυστυχημάτων και διάδοσης μολυσματικών νόσων, η αναζήτηση μιας μεθόδου γρήγορης, ανώδυνης, εύκολης και χωρίς επιπλοκές μεθόδου στείρωσης αποτελούσε το ιερό δισκοπότηρο της φιλοζωικής κοινότητας.
Και ξαφνικά, στις αρχές του μήνα, μια είδηση έπεσε σαν κεραυνός: ανακαλύφθηκε το εμβόλιο της στείρωσης! Για θηλυκά και αρσενικά ζώα, με αναστρέψιμη δυνατότητα και χωρίς παρενέργειες. Είναι άραγε τόσο καλό όσο ακούγεται;
Όλα ξεκίνησαν πριν από έξι χρόνια, όταν σε ένα συνέδριο της ACC&D, της «Συμμαχίας για την αντισύλληψη σε γάτες και σκύλους», ενός οργανισμού με έδρα τη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, ανακοινώθηκε για πρώτη φορά μια πολλά υποσχόμενη είδηση: ένα στειρωτικό σκεύασμα που δεν απαιτούσε χειρουργική επέμβαση, αποτέλεσμα εργαστηριακών ερευνών που κόστισαν 75 εκατ. δολάρια, με τη μορφή μόνο μίας ενέσιμης δόσης.
Η έρευνα βασίστηκε στη μέθοδο της γονιδιακής μεταγωγής. Παράγωγη των γονιδιακών θεραπειών που εφαρμόζονται σε περιπτώσεις καρκίνων, καρδιαγγειακών παθήσεων, μυϊκής δυστροφίας, AIDS και αιμορροφιλίας, η μέθοδος αυτή συνίσταται στη μεταφορά ενός γονιδίου στον γλουτιαίο μυ του ζώου. Το γονίδιο αυτό ενεργοποιεί την παραγωγή μιας ορμόνης που ταξιδεύει μέχρι το αναπαραγωγικό σύστημα των θηλυκών ζώων και μπλοκάρει τη διαδικασία του οίστρου. Η ορμόνη αυτή αναπαράγεται σε όλη τη διάρκεια ζωής του ζώου και δεν χρειάζεται επαναληπτική δόση. Το γονίδιο μάλιστα, δεν ενσωματώνεται στο κυτταρικό DNA, συνεπώς δεν αλλοιώνει το γονιδιακό προφίλ του οργανισμού (για να προλάβουμε και τους συνωμοσιολόγους).
Πριν από λίγες μέρες, το Πανεπιστήμιο της Χιλής ανακοίνωσε ένα παρόμοιο εμβόλιο «ανοσοευνουχισμού», που ονομάζεται Egalitte. Η διαφορά του με το σκεύασμα της αρχικής έρευνας είναι ότι το γονίδιο που εισάγεται στον οργανισμό, επίσης μέσω των μυϊκών ινών, αναστέλλει τη λειτουργία των σεξουαλικών ορμονών που είναι απαραίτητες για την αναπαραγωγή σε θηλυκά και αρσενικά ζώα και έχει αναστρέψιμη δράση. Ένα από τα πρώτα σκυλιά που δέχτηκαν αυτή τη μορφή χημικού ευνουχισμού (ξέρω, ακούγεται χειρότερο από ό,τι είναι, γιατί ο όρος «ευνουχισμός» έχει μόνο φρικαλέο πρόσημο) ήταν ο Φίντλεϊ. Ένα τεριέ που ζει μαζί με τα αφεντικά του στο Σαντιάγο της Χιλής. Η διαδικασία κράτησε λίγα λεπτά και ο Φίντλεϊ δεν κατάλαβε τίποτα περισσότερο από το στιγμιαίο τσίμπημα της βελόνας.
Ξέρω τι σκέφτεστε. Όλες εκείνες τις περιπτώσεις όπου η υπόσχεση μιας ευλογίας μετατράπηκε πολύ γρήγορα σε κατάρα, ειδικά όταν η σπουδή για την ακαδημαϊκή αναγνώριση και το εταιρικό κέρδος έσπρωξαν την επιστήμη σε εσπευσμένα πορίσματα και ακόμα πιο βιαστικές εφαρμογές.
Σκεφτείτε, όμως, πόσο σπουδαίο θα ήταν ένα εμβόλιο που θα μπορούσε να στειρώσει, με κόστος κάτω από 50 ευρώ, χιλιάδες αδέσποτα ζώα και πόση ποιότητα ζωής θα μπορούσε να τους χαρίσει, μέσα σε δευτερόλεπτα, χωρίς επιπλοκές, χωρίς πόνο, χωρίς μετεγχειρητικές απώλειες.
