Ήταν 30 Νοεμβρίου 2022 όταν η OpenAI ανακοίνωνε την κυκλοφορία ενός νέου διαδικτυακού προϊόντος με το όνομα ChatGPT. Έως εκείνη τη μέρα, ενήμεροι για το GPT, το General Pretrained Transformer, ήταν μόνο οι μυημένοι. Προσθέτοντας όμως το Chat, τη συνομιλία δηλαδή, ο κόσμος ήρθε αμέσως σε επαφή με τη μαγεία των σπουδαίων αυτών εφευρέσεων. Μέσα σε μερικούς μήνες, όλο και περισσότεροι άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι το GPT σημαίνει και General Purpose Technology – μια τεχνολογία γενικού σκοπού, όπως με άλλα λόγια το ηλεκτρικό ρεύμα. Σε κάθε περίπτωση, ο κόσμος μετά την εισαγωγή αυτών των τεχνολογιών δεν θα είναι ποτέ ξανά ίδιος. Η γνωριμία μας με το ChatGPT, με τη δυνατότητα εν προκειμένω της συνομιλίας με ένα λογισμικό σε φυσική γλώσσα, κι έπειτα με τα άλλα αντίστοιχα εργαλεία θα γραφτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης και της ψηφιακής τεχνολογίας. Γιατί; Επειδή σηματοδότησε τον εκδημοκρατισμό της χρήσης των λεγόμενων Μεγάλων Γλωσσικών Μοντέλων.
Ακόμα και ο πιο αδιάφορος τεχνολογικά άνθρωπος αντιλαμβάνεται πως διανύουμε μια παρατεταμένη άνθηση της ΑΙ, μιας εποχής που έχει βάλει στα χείλη όλων λέξεις και φράσεις όπως «ψηφιακός βοηθός», «τσάτμποτ», «γλωσσικά μοντέλα». Τι είναι όμως ουσιαστικά το ChatGPT, το Claude, το Gemini και τα υπόλοιπα λογισμικά; Είναι απλά αλγοριθμικά προγράμματα; Μήπως όταν αναφερόμαστε σε αυτά με τεχνικούς όρους, τα υποτιμούμε; Εφόσον περνούν το Τεστ του Τούρινγκ, το οποίο ελέγχει αν μια τεχνητή νοημοσύνη έχει επιτύχει νοημοσύνη σε ανθρώπινο επίπεδο ή όχι, παραπλανώντας μας με τις μιμήσεις τους, δεν αξίζουν ίσως και κάποια δικαιώματα;
Τα chatbots, όπως καθετί στον κόσμο, έχουν τις προοπτικές και τους περιορισμούς τους. Αυτό που δεν μπορούμε προς το παρόν να χαλιναγωγήσουμε είναι τις προβολές που κάνουμε πάνω τους. Στα θεμέλια αυτού του είδους των εργαλείων η ανθρωπότητα χτίζει βασίλεια, αυτοκρατορίες, δομεί αφηγήματα και συγκρούσεις. Πολλοί λένε ότι τα μοντέλα αυτά δόθηκαν πρόωρα στον κόσμο, αλλά στην πραγματικότητα ποτέ δεν είμαστε προετοιμασμένοι για να συναντήσουμε τη μοίρα μας. Το απρόοπτο έρχεται πάντοτε αναπάντεχα, μας πιάνει απ’ τα μαλλιά και μας «μεγαλώνει» απότομα, μέσα από σοβαρές προκλήσεις.
Έχουμε δημιουργήσει ένα εργαλείο που θα διαμορφώσει τον πολιτισμό μας όπως το έκανε το ηλεκτρικό ρεύμα, από το οποίο σήμερα είμαστε απολύτως εξαρτημένοι. Όταν κόβεται το ρεύμα, ανάβουμε κεριά και περιμένουμε. Όταν θα χάνουμε τους ψηφιακούς μας βοηθούς, τι θα κάνουμε; Θα έχει απομείνει αρκετό φως στον νου μας για να φωτίζει τις σκέψεις μας;
