Χρειάζονται λίγες ώρες σε έναν αναπαυτικό καναπέ για να κρίνουμε ένα βιντεοπαιχνίδι και χιλιάδες ώρες από τη ζωή κάποιων άλλων προκειμένου αυτό να δημιουργηθεί. Μέσα από το ντοκιμαντέρ Double Fine PsychOdyssey, που είναι διαθέσιμο δωρεάν στο YouTube, έρχεται στο φως η πολύχρονη, επίπονη διαδικασία δημιουργίας ενός βιντεοπαιχνιδιού. Το όνομα αυτού Psychonauts 2. Παρακολουθώντας τα 32 επεισόδια και τον επίλογο που δημοσιεύτηκε πρόσφατα ως ανασκόπηση, βλέπουμε την καθημερινότητα μιας απαιτητικής πορείας.
Λίγο παραπάνω θάρρος
Στον πραγματικό κόσμο, έξω από το στούντιο της εταιρείας στο Σαν Φρανσίσκο, όπου κάθε πρωί μπαίνουν επί επτά χρόνια οι δημιουργοί του Psychonauts 2, η επικαιρότητα δεν σταματά να τρέχει. Ο Ντόναλντ Τραμπ γίνεται πρόεδρος των ΗΠΑ, η πανδημία ξεσπά. Μαζί αλλάζουν και οι προσωπικές ζωές των εργαζομένων. Κάποιοι γίνονται γονείς, άλλοι μετακομίζουν ή έρχονται αντιμέτωποι με περιπέτειες στην υγεία τους. Στην «κυψέλη» όμως της indie εταιρείας Double Fine, το παιχνίδι που φτιάχνεται πίξελ πίξελ είναι πάντα εκεί. Πρόκειται για μια σταθερά που συνεχίζει να ενώνει παθιασμένους εργαζόμενους. Στα γραφεία τους, στα meeting rooms, τα βράδια που ξενυχτούν πάνω από τους υπολογιστές τους, όταν μοιράζονται κεράσματα και γέλια στις μεγάλες στιγμές και συμπόνια στις πιο εύθραυστες.
Γινόμαστε λοιπόν μάρτυρες της πορείας ενός παιχνιδιού από το σημείο μηδέν, όταν οι πρώτοι χαρακτήρες σχεδιάζονται με λίγο μελάνι πάνω σε ένα χαρτί, μέχρι και την τελική κυκλοφορία του. Όλα ξεκινούν το 2000, όταν ο σχεδιαστής βιντεοπαιχνιδιών Τιμ Σκάφερ, ο ιθύνων νους, αποφασίζει να φύγει από τον κολοσσό της Lucas Arts, για να ανοίξει, με βάρκα την ελπίδα, τη δική του εταιρεία. Αφού συγκεντρώνει στα φρεσκοβαμμένα ακόμη γραφεία μια ομάδα νεαρών παθιασμένων δημιουργών, λανσάρει το 2005 (φτάνοντας στο σημείο να χρεωθεί με το ποσό των 250.000 δολαρίων) το Psychonauts, ένα σύνθετο, σουρεαλιστικό παιχνίδι που, μολονότι δέχεται θερμές κριτικές, δεν πουλά όσο αναμενόταν (400.000 αντίτυπα μέχρι το 2012). Παρ’ όλα αυτά, αποφασίζει μετά από δέκα χρόνια να ξεκινήσει ένα νέο ταξίδι. Συγκεντρώνει ξανά την ομάδα και με κάποιες νέες προσθήκες αρχίζει να δημιουργεί ένα σίκουελ, το Psychonauts 2. Ευτυχώς για εμάς, αποφασίζει να πατήσει και το rec σε μια κάμερα, που τους ακολουθεί για χρόνια ολόκληρα. Στο ταξίδι αυτό γινόμαστε έτσι συνοδοιπόροι.
Η σειρά δημοσιεύτηκε σε μια κομβική στιγμή για τον χώρο. Παρά τη χρυσή χρονιά που διήνυσε την εποχή του κορωνοϊού η παγκόσμια βιομηχανία βιντεοπαιχνιδιών, αυτό που ακολούθησε μαρτυρά μια μετέωρη κατάσταση (μόνο τους πρώτους δύο μήνες του 2024 υπήρξαν 8.000 απολύσεις ενώ αρκετά στούντιο έκλεισαν), ειδικά για τους «μικρούς» του χώρου. Όσα συμβαίνουν πίσω από τις πόρτες των μεγάλων εταιρειών σπάνια βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Το να αφήσει κάποιος εκτεθειμένες όψεις της εταιρικής πραγματικότητας, με τα καλά και τα κακά της, φαντάζει έτσι ακόμα πιο σημαντικό.
Ένα παιχνίδι που δεν μοιάζει με κανένα
Εάν κάτι όμως κάνει το όλο εγχείρημα ακόμα πιο αξιοθαύμαστο, είναι το θάρρος που απαιτείται για να δημιουργήσει κανείς στην εποχή μας ένα παιχνίδι σαν το Psychonauts. Όταν εταιρείες-τιτάνες της βιομηχανίας του gaming τροφοδοτούν μια καλογυαλισμένη μηχανή παραγωγής, με πιο safe, κοινώς αποδεκτές προδιαγραφές παιχνιδιών, τα αποτελέσματα μοιάζουν λίγο έως πολύ πανομοιότυπα. Το Psychonauts 2, που κυκλοφόρησε το 2021, έσκασε ως ένα πολυδιάστατο, φανταστικό παιχνίδι, το οποίο αφύπνισε στο υποσυνείδητο των gamers και των κριτικών τα πιο ζεστά, ανόθευτα αισθήματα που μια gaming εμπειρία είναι ικανή να γεννήσει. Δεν πρόκειται φυσικά παρά για τη συνέχιση της πρώτης ιστορίας. Σε αυτήν ακολουθούσαμε τον Ραζ, ένα νεαρό αγόρι προικισμένο με ξεχωριστές ψυχικές δυνάμεις που το σκάει από ένα τσίρκο για να ενσωματωθεί σε μια κατασκήνωση «Ψυχοναυτών», ανθρώπων που έχουν παρόμοιες με τις δικές του ικανότητες. Στο μέλλον θα στρατευτεί απέναντι στο κακό, θα εισέλθει στο μυαλό χαρακτήρων βλέποντας τους ενδόμυχους φόβους και τις ανασφάλειές τους, τη σκοτεινή και τη φωτεινή πλευρά του ασυνειδήτου τους, να ξετυλίγονται σε μορφές αλλόκοτες και σε μια χρωματική παλέτα που παραπέμπει στο σύμπαν των Τιμ Μπάρτον και Νιλ Γκέιμαν.
Ένα αληθινό θαύμα
«Είναι ένα θαύμα το γεγονός πως οποιοδήποτε παιχνίδι τελικά καταφέρνει να κυκλοφορήσει», λέει ένας σχεδιαστής της ομάδας στο τελευταίο επεισόδιο. Και περνώντας μέσα από την αφήγηση του ντοκιμαντέρ που μεταδίδει live και όχι σε χρόνο παρελθοντικό όσα συμβαίνουν, δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε. Εάν το πρώτο παιχνίδι ήταν μια ενθουσιώδης βολή στα τυφλά, που υλοποιήθηκε χάρη στην τρέλα και την υπερπροσπάθεια των νεαρών ακόμη δημιουργών του, δεν ίσχυε το ίδιο για το Psychonauts 2, στην υλοποίηση του οποίου γινόμαστε μάρτυρες.
«Είναι ένα θαύμα το γεγονός πως οποιοδήποτε παιχνίδι τελικά καταφέρνει να κυκλοφορήσει», αναφέρει ένας σχεδιαστής της ομάδας.
Τα μέλη της παρέας μεγάλωσαν. Μαζί άλλαξαν και τα δεδομένα στη ζωή τους. Το δεύτερο παιχνίδι χρηματοδοτήθηκε αρχικά μέσω μιας kickstarter καμπάνιας. Απέναντι σε όλες τις προσδοκίες, το project συγκέντρωσε με αυτόν τον τρόπο, μέχρι το ξεκίνημα του 2016, τέσσερα εκατομμύρια δολάρια. Έτσι, με τις απαιτήσεις του κόσμου ήδη να τη βαραίνουν, η ομάδα στρώθηκε στη δουλειά. Η διαρκής αναμέτρηση με τον χρόνο, οι απαιτήσεις και οι ξαφνικές αλλαγές στο επίπεδο της παραγωγής, οι απρόσμενες αναχωρήσεις και τα εμπόδια που ξεπερνιούνται τελικά χάρη στην επιμονή. Όλα τα παραπάνω καταγράφηκαν σε 5.000 ώρες βιντεοσκοπημένου υλικού, που μας έδωσε τελικά ένα καινοτόμο ντοκιμαντέρ. Θα μπορούσε να έχει ως τίτλο «Το χρονικό μας τρέλας». Ας πούμε όμως καλύτερα ότι πρόκειται για μια ιστορία αστροναυτών που κατάφεραν, έχοντας εκπληρώσει τη χρόνια αποστολή τους, να επιστρέψουν τελικά στη Γη.
Στον κόσμο του gaming
Η αξία της παγκόσμιας βιομηχανίας του gaming ξεπέρασε τα 242 δισ. δολάρια και μέχρι το 2030 προβλέπεται να ξεπεράσει τα 583 δισ.
Πηγή: Grand View Research
Yπολογίζεται πως σήμερα υπάρχουν 2,6 δισ. gamers παγκοσμίως, με τις εκτιμήσεις να τους θέλουν να αυξάνονται σε περίπου 3 δισ. έως το 2029.
Πηγή: Statista
Το 2023 υπολογίστηκε ότι κυκλοφόρησαν στο steam (την παγκόσμια πλατφόρμα ψηφιακής διανομής) από indie, από εταιρείες-κολοσσούς και publishers μεσαίου μεγέθους σε όλο τον κόσμο συνολικά 13.790 τίτλοι παιχνιδιών. Μόλις οι 181 δεν ανήκαν σε ανεξάρτητους δημιουργούς.
Το Psychonauts 2 είναι διαθέσιμο για Microsoft Windows, PlayStation 4, macOS, Linux, Xbox Series X|S, Xbox One, με επίσημη τιμή 59,99 ευρώ.
Για τους πολύ φανατικούς: To Double Fine PsychOdyssey κυκλοφόρησε και σε ειδική έκδοση με 6 + 2 Blue-Ray δίσκους από τη Limited Run Games, με έξτρα αδημοσίευτο υλικό 6 ωρών και ένα φυλλάδιο 80 σελίδων με behind the scenes στιγμιότυπα.
