Μία ταξιθέτρια με κατευθύνει προς ένα χάι τεκ, περιστρεφόμενο ανάκλιντρο. Είναι ένα από τα πολλά τα οποία έχουν καταλάβει, σε διαφορετικά σημεία, το ημιφωτισμένο υπόγειο της Στέγης. Την ώρα που περνάω στο κεφάλι μου την κάσκα εικονικής πραγματικότητας αδυνατώ να αποφασίσω αν αισθάνομαι σαν κάποιο από τα ρομπότ του «All is full of love» της Μπγιορκ, σαν τον Τζορτζ Μάικλ στο «Fastlove» ή τη Μαντόνα στο «Bedtime story». Φευ! Κάθε συνειρμός με τα καλογυαλισμένα βιντεοκλίπ που αγάπησα χάνεται με την έναρξη της ταινίας εικονικής πραγματικότητας της Λουκίας Αλαβάνου με τίτλο «Στον δρόμο για τον Κολωνό».
Μια σειρά από όρνια πετούν εδώ και εκεί. Αισθάνομαι σαν να βρίσκομαι ανάμεσά τους, σε ένα εφιαλτικό «κοτέτσι για αρπακτικά». Σχεδόν μυρίζω τα βρώμικα φτερά τους. Λίγο μετά, αιωρούμαι στον αέρα ως άλλη μάγισσα πάνω σε σκουπόξυλο. Φτάνω σε μια αχαρτογράφητη περιοχή της Δυτικής Αττικής που νομίζω ότι είναι το Μενίδι – αλλά δεν είναι. Στα όνειρα, τίποτα δεν είναι ό,τι βλέπουμε· όλα αποτελούν σύμβολα για κάτι άλλο.
Στην (εικονική) πραγματικότητα, λοιπόν, βρίσκομαι στη Νέα Ζωή Ασπροπύργου, όπου τη δεκαετία του 1980 εγκαταστάθηκε εκεί μια κοινότητα Ρομά ερχόμενη από τη Θήβα. Ακριβώς, δηλαδή, όπως έκανε και ο Οιδίποδας στη διαδρομή που ακολούθησε προς τον Κολωνό. Αντί όμως να συναντήσω εκεί τη Μαντόνα, όπως την είχε συναντήσει η Αμάντα Μιχαλοπούλου στον «Παλιόκαιρό» της, πέφτω πάνω σε Ρομά τροβαδούρους. Οι τελευταίοι σαγηνεύουν με τις μπάλκαν ποπ επιτυχίες τους. Ο κουστουμαρισμένος λυγμός τους, βέβαια, κάποια στιγμή στερεύει.
Εστιάζω το βλέμμα μου πάνω στην Αντιγόνη, όπως την παρουσιάζει η Λουκία Αλαβάνου: Είναι ξανθιά, έχει τα μαλλιά της πιασμένα σε πλεξούδες, φοράει γκρι φόρμες, το πρόσωπό της είναι καλυμμένο με μια μάσκα που μοιάζει πιο πολύ με αποκριάτικη παρά αρχαίου δράματος.
Η αρχιτεκτονική του εσωτερικού χώρου ενός σπιτιού, η ενδυμασία των πρωταγωνιστών, οι στάσεις των σωμάτων τους, όλα φτιάχνουν από κοινού ένα σύμπαν με συμπαγή αισθητική. Το τέλος του φιλμ – ένα σόλο μπροστά στην κάμερα, μια οπισθοδρόμηση, ένας χορός – δίνει μια βαθιά ποιητική διάσταση με μέσα που (ίσως) δεν τα περιμένει κανείς.
Τα δεκαπέντε λεπτά που διαρκεί η ταινία, η οποία το 2022, στην πρώτη της έκδοση, αποτέλεσε την ελληνική συμμετοχή στην 59η Μπιενάλε της Βενετίας, θα μπορούσαν να είναι κομμάτι από ένα όνειρο. Κάτι που είδα στον ύπνο μου και που ξυπνώντας θα έψαχνα μολύβι και χαρτί για να το καταγράψω.
Το έργο εικονικής πραγματικότητας «Στον δρόμο για τον Κολωνό» παρουσιάζεται στο Εκθεσιακό Χώρο -1 της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση, από Τετάρτη έως Κυριακή, έως τις 30.11. Εισιτήρια προς 8 ευρώ στο Onassis.org.
