Η Μαίρη Νικολάου γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Χαλάνδρι. Η επαφή της με τη φύση μετρημένη στα καλοκαίρια με τη γιαγιά της σε ένα χωριό κοντά στη Παραμυθιά Θεσπρωτίας. Οι γνώσεις της για τη μέλισσα, τα μελίσσια και το μέλι μηδενικές. Μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων περνά στο τμήμα Τεχνολογίας – Γεωπονίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου (τότε Τ.Ε.Ι.). Όταν τελειώνει τις σπουδές της την κυριεύει η ιδέα να κάνει επαγγελματικά κάτι ολόδικό της. Τι όμως; Να ασχοληθεί με την υδροπονία, που ήταν στα αρχικά της σχέδια, ή με κάτι άλλο;
Επιστρέφει στο οικογενειακό της σπίτι στο Χαλάνδρι και το μάτι της πέφτει στα σεμινάρια μελισσοκομίας του Ινστιτούτου Γεωπονικών Επιστημών. Αυτό ήταν. Κόλλησε! Αυτό το μικρό και θαυμαστό ζωάκι, η μέλισσα, την εντυπωσίασε τόσο, που ήθελε να μάθει τα πάντα για αυτή.
Μετά το τρίτο μάθημα αγόρασε 10 μελίσσια, που σύντομα τα έκανε 20, και τα πήγαινε στο Πανόραμα Παλλήνης. Με τις σημειώσεις της και τα βιβλία της ανά χείρας, προσπαθούσε να κάνει πράξη τη θεωρία. Οι πρώτες της ανακαλύψεις της έφερναν δάκρυα στα μάτια και μια επιθυμία να μάθει όλο και περισσότερα. Συνέχισε και τελείωσε με επιτυχία τα σεμινάρια για την επαγγελματική μελισσοκομία, εκπαιδευτηκε στη βασιλοτροφία και γύρισε στον τόπο των φοιτητικών της χρόνων, την Καλαμάτα, νοίκιασε ένα σπίτι έξω από την πόλη και βρήκε δουλειά ως βασιλοτρόφος σε μεγάλη μελισσοκομική μονάδα στη Μεγαλόπολη. Τα μελίσσια της έγιναν 60 και μέσα σε λίγα χρόνια τα έφτασε στα 300 που είναι σήμερα.
 |
 |
«Σε τρώει η παραλογιά…»
Σκληρή και δύσκολη η ζωή της μελισσοκόμου: είναι πάντα μόνη, εκτεθειμένη σε κινδύνους κάθε λογής, από τις απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες μέχρι κάποιο ατύχημα, χωρίς αργίες και ρεπό. «Όμως την αγαπώ πολύ, δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι άλλο, μάλιστα μπορώ να πω ότι δεν κρατιόμουν να τη ζήσω στο έπακρο και να μάθω ακόμα περισσότερα. Βέβαια, μιλάς μόνος σου, σε τρώει η παραλογιά», εξομολογείται η Μαίρη. Η ώρα να μάθει ακόμα περισσότερα ήρθε το 2023 που πήγε στην Ιταλία, στο Consiglio per la Ricerca in Agricoltura e l’analisi dell’Εconomia agraria (Συμβούλιο Γεωργικής Έρευνας και Ανάλυσης Αγροτικής Οικονομίας) στην Μπολόνια, που υποστηρίζεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης της Ιταλίας, για να γίνει πιστοποιημένη γευσιγνώστρια μελιού (Expert in the Sensory Analysis of Honey). Έχει πολλά κι εξαιρετικά ενδιαφέροντα να μας πει.
Αλήθεια, τι είναι η γευσιγνωσία μελιού;
Ένα εργαλείο ανάδειξης της ποιότητας του. Με οργανοληπτικό έλεγχο το μέλι ελέγχεται οπτικά για να διακρίνουμε τη γενική εικόνα, το χρώμα, τη διαύγεια, την ύπαρξη σωματιδίων. Μετά παρατηρούμε την υφή, τη ρευστότητα, την ύπαρξη κρυστάλλων, το είδος της κρυστάλλωσης. Ακολουθεί η μυρωδιά, η οσμή που αναδύει το μέλι, που συνήθως είναι πολύπλοκη και ανάλογη με τα φυτά που έχουν τρυγηθεί από τις μέλισσες. Μετά αξιολογούμε τη γεύση σε όλες τις πολύπλοκες εκδοχές της και στο τέλος την επίγευση, σε ένταση και σε διάρκεια. Αυτό άλλωστε κάναμε και με τα μέλια από όλη την Ελλάδα που δοκιμάσαμε για τα Βραβεία Ποιότητας του Γαστρονόμου για το 2025. Έχω εκπαιδεύσει μια ομάδα ανθρώπων, που οι περισσότεροι είναι πιστοποιημένοι γευσιγνώστες ελαιολάδου από το Εργαστήριο Γευσιγνωσίας Ελαιολάδου του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και ήταν ήδη εξοικειωμένοι με τη διαδικασία, την τυπολογία, και κάνουμε τις γευσιγνωσίες μας.
Είναι απαραίτητη η γευσιγνωσία;
Ναι, γιατί αξιολογούμε δείγματα με τη μέθοδο της τυφλής δοκιμής, εντοπίζουμε τα νοθευμένα και αυτά με ελαττώματα και καταγράφουμε όλο το αρωματικό και γευστικό τους προφίλ. Το μέλι όπως και το κρασί έχει terroir! Ιδιαίτερα τα ελληνικά μέλια είναι πολύπλοκα και ποικίλα όπως είναι ιδιαίτερα πλούσια η βιοποικιλότητα της Ελλάδας. Καλό θα ήταν να επεκταθεί η γνώση και στους μάγειρες και στους ζαχαροπλάστες ώστε το μέλι να έχει τη θέση που του αξίζει και στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική.
Από την εμπειρία σας, πού βρίσκεται το ελληνικό μέλι σε σχέση με άλλα μέλια από όλο τον κόσμο;
Είναι εξαιρετικής ποιότητας και από τα καλύτερα του κόσμου. Είναι όμως υποτιμημένο. Πρόσφατα εκπροσώπησα τη χώρα μας στην Apimondia 2025, το μεγαλύτερο παγκόσμιο συνέδριο μελισσοκομίας, που φέτος έγινε στην Κοπεγχάγη. Εκεί εγκαινιάστηκε ένας νέος θεσμός, το Global Honey Bar. Ένα τραπέζι 70 μέτρων με πάνω από 250 διαφορετικά μέλια και με χιλιάδες ανθρώπους από κάθε γωνιά του πλανήτη να δοκιμάζουν περίπου 3.500 κουταλάκια μελιού ανά ώρα. Ο στόχος μου ήταν να παρουσιάσω την Ελλάδα όχι μόνο ως χώρα παραγωγής μελιού, αλλά ως πολιτισμικό και γευστικό προορισμό. Κάθε ποικιλία μελιού αφηγείται μια ιστορία – για τον τόπο, τη φύση, τους ανθρώπους. Και είδα πολύ θετική ανταπόκριση. Έρχονταν άνθρωποι να δοκιμάσουν τα ελληνικά μέλια γιατί άκουσαν διθυράμβους από άλλους.
Το κάπως λυπηρό όμως ήταν ότι εξεπλάγησαν. Δεν είχαν καταγράψει το ελληνικό μέλι ως εξαιρετικό. Το διαπίστωσαν εκεί. Και αυτός είναι τώρα ο στόχος μου: το ελληνικό μέλι να αποκτήσει φωνή και να γίνει γνωστό ως εξαιρετικό στα πέρατα του κόσμου. Θέλει πολλή δουλειά. Όταν επέστρεψα από την Ιταλία το 2023 ως πιστοποιημένη γευσιγνώστρια, επικοινώνησα ξανά με το ινστιτούτο για να δικτυωθώ με άλλους Έλληνες γευσιγνώστες και να παλέψουμε μαζί. “Δεν υπάρχουν άλλοι. Είστε η πρώτη, τουλάχιστον με πιστοποίηση από την Ιταλία”, μου απάντησαν. Τώρα νομίζω είμαστε τρεις. Για αυτό πολλές φορές νιώθω σαν να βρίσκομαι στη ζούγκλα και μόνη μου, με ένα σπαθί, προσπαθώ να ανοίξω μονοπάτι. Θα τα καταφέρουμε όμως. Με εκπαίδευση, συνεργασίες και πολλή δουλειά, θα τα καταφέρουμε.
Πηγή: Γαστρονόμος
