Γεννημένος στο Λόρενς της Μασαχουσέτης, από Ρωσοεβραίους μετανάστες το 1918, ο Λέοναρντ Μπερνστάιν ξεκίνησε μαθήματα πιάνου σε ηλικία 10 ετών. Μέσα σε δύο χρόνια βρέθηκε να σπουδάζει στο Ωδείο Μουσικής της Νέας Αγγλίας και στη συνέχεια στο Χάρβαρντ. Με την ενθάρρυνση του Αμερικανού συνθέτη Ααρον Κόπλαντ, θα συνέχιζε τις μουσικές σπουδές του για διεύθυνση ορχήστρας με τους Φριτς Ράινερ και Σερζ Κουσεβίτσκι. Αποτέλεσμα τούτου ήταν το 1943 να προσληφθεί ως βοηθός μαέστρος στη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης. Η τύχη ήταν με το μέρος του στις 14 Νοεμβρίου, όταν ο μαέστρος Μπρούνο Βάλτερ που ήταν προσκεκλημένος αρρώστησε. Χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια πρόβα, ο Μπερνστάιν κλήθηκε να διευθύνει ένα σύνθετο πρόγραμμα με έργα των Σούμαν, Στράους, Ρόζα και Βάγκνερ, το οποίο επρόκειτο να μεταδοθεί σε εθνικό επίπεδο από το ραδιόφωνο του CBS. Η συναυλία σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Σημαντικές εφημερίδες, όπως οι New York Times, είχαν πρωτοσέλιδα δημοσιεύματα την επόμενη ημέρα και αναφέρονταν σε έναν νέο σπουδαίο καλλιτέχνη στη διεύθυνση ορχήστρας.
Ο Μπερνστάιν, ωστόσο, δεν σταμάτησε εκεί. Θα ασχολούνταν στη συνέχεια και με τη σύνθεση, με το 1957 να θεωρείται μια πολύ σημαντική χρονιά για εκείνον – και όχι μόνο. Συγκεκριμένα, στις 26 Σεπτεμβρίου, στο Winter Garden Theatre, στο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης, έκανε πρεμιέρα ένα πρωτοποριακό, για πολλούς, μιούζικαλ σε σύνθεση δική του. Πρόκειται για το διάσημο West Side Story, το οποίο βασίστηκε σε ένα βιβλίο του Αρθουρ Λόρεντς. Η μουσική που παρουσίασε ο Μπερνστάιν ήταν δυναμική και ραψωδική, και θεωρείται ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμά του ως συνθέτη. Σε συνδυασμό δε με τους στίχους του Τζερόμ Ρόμπινς, το αποτέλεσμα ήταν μοναδικό.
Το μιούζικαλ αντλεί από το φημισμένο έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Ρωμαίος και Ιουλιέτα. Η ιστορία του τοποθετείται χρονικά στα μέσα της δεκαετίας του 1950 και χωρικά στη Νέα Υόρκη – συγκεκριμένα στην Upper West Side του Μανχάταν, μια συνοικία στην οποία διέμεναν τότε κυρίως εργάτες και μάλιστα ποικίλων φυλών και εθνοτήτων. Σε αυτόν τον χωρόχρονο είχε αναπτυχθεί η αντιπαλότητα μεταξύ δύο εφηβικών συμμοριών, των Jets και των Sharks, οι οποίοι διεκδικούσαν την κυριαρχία στη συνοικία, με την αστυνομία να πασχίζει να επιβάλει την τάξη. Οι Sharks είχαν πρόσφατα μεταναστεύσει από το Πουέρτο Ρίκο, ενώ οι Jets ήταν λευκοί. Πρωταγωνιστής στο μιούζικαλ είναι o Τόνι, ο οποίος ερωτεύεται τη Μαρία. Τα πράγματα περιπλέκονται γιατί ο Τόνι ανήκε πριν στους Jets και ήταν φίλος με τον αρχηγό τους, ενώ η Μαρία είναι αδελφή του Μπερνάρντο, αρχηγού των Sharks.
Η ιστορία ενός δύσκολου έρωτα, συνδυασμένη με την έξοχη μουσική, τις άφθονες σκηνές χορού αλλά και την ενασχόληση με τα κοινωνικά προβλήματα που απασχολούσαν τους ανθρώπους τότε έχει αναδείξει το West Side Story σε διαχρονικό σταθμό.
Η συγκεκριμένη παραγωγή παρουσιάστηκε για συνολικά 732 παραστάσεις και στη συνέχεια περιόδευσε σε διάφορα σημεία. Τον επόμενο χρόνο ήταν υποψήφια για έξι βραβεία Τόνι -και του Καλύτερου Μιούζικαλ- και κέρδισε τελικά δύο. Ακολούθησαν, μία ακόμη παραγωγή του μιούζικαλ στο West End του Λονδίνου, άλλες διεθνείς παραγωγές, η ταινία του 1961 (κέρδισε δέκα βραβεία Οσκαρ, μεταξύ αυτών και Καλύτερης Ταινίας) και η δεύτερη κινηματογραφική εκδοχή του το 2021, σε σκηνοθεσία Στίβεν Σπίλμπεργκ.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
