O Μαρί-Ζοζέφ Πολ Ιβ Ρος Ζιλμπέρ ντι Μοτιέ, όπως ήταν ολόκληρο το όνομα του μαρκησίου Ντε Λαφαγιέτ, γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 1757 σε μια οικογένεια με επιφανείς προγόνους και από τις δύο πλευρές. Αρχικά, προοριζόταν για μια συμβατική αριστοκρατική, στρατιωτική καριέρα. Ο ίδιος όμως φαίνεται πως είχε άλλες ιδέες, αφού έφτασε να αψηφήσει τον ίδιο του τον βασιλιά και να συμμετάσχει στην Αμερικανική Επανάσταση εναντίον της Μεγάλης Βρετανίας.
Εχοντας υιοθετήσει τη λατινική φράση «Cur non» (Γιατί όχι;) για το οικόσημό του, το 1775, σε ηλικία 18 ετών, εντάχθηκε στους Ελευθεροτέκτονες, οι οποίοι υποστήριζαν τις αρχές του Διαφωτισμού. Δύο χρόνια αργότερα, εμπνευσμένος από την ιδέα ενός έθνους που αγωνίζεται για την ελευθερία του και ταυτόχρονα επηρεασμένος από τον θάνατο του πατέρα του από βρετανική οβίδα κατά τη διάρκεια του Επταετούς Πολέμου, ο Λαφαγιέτ αποφάσισε να παραιτηθεί από τον γαλλικό στρατό. Προχώρησε στην αγορά πλοίου, και στη συνέχεια ταξίδεψε για την Αμερική με σκοπό να καταταγεί εθελοντικά στον Ηπειρωτικό Στρατό υπό τον Τζορτζ Ουάσιγκτον.
Εκεί, λαμβάνοντας τον τίτλο του υποστράτηγου, συμμετείχε στη Μάχη του Μπράντιγουαϊν, όπου και τραυματίστηκε. Ο ηρωισμός του στην εν λόγω μάχη ενθάρρυνε τον Ουάσιγκτον να δώσει στον νεαρό Γάλλο τη διοίκηση μιας μεραρχίας. Υστερα από μια σύντομη επίσκεψη στη Γαλλία το 1779, επέστρεψε στην Αμερική το επόμενο έτος με διαβεβαιώσεις για γαλλικά στρατεύματα που θα συμμετείχαν στον πόλεμο και παράλληλα βοήθησε στην παράδοση του βρετανικού στρατού στο Γιόρκταουν της Βιρτζίνια το 1781, στην τελευταία σημαντική μάχη του πολέμου.
Μετά το τέλος της Αμερικανικής Επανάστασης, ο Λαφαγιέτ συμμετείχε σε πολλές άλλες δράσεις με αντικείμενο την κοινωνική δικαιοσύνη. Ενα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η συμμετοχή του στη συγγραφή της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη του 1789, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες θα επέστρεφε ξανά μετά από πρόσκληση του προέδρου Τζέιμς Μονρόε το 1824, όπου πραγματοποίησε μια ιδιαίτερα επιτυχημένη περιοδεία, καθώς το αμερικανικό έθνος προετοιμαζόταν για τον εορτασμό της 50ής επετείου του, και με ενθουσιασμό υποδέχθηκε τον τελευταίο σημαντικό επιζώντα στρατηγό της Επανάστασης. Σε κάθε πολιτεία που έφτανε, διοργανώνονταν προς τιμήν του παρελάσεις, χοροί, δείπνα και άλλες εορταστικές εκδηλώσεις. Η άφιξή του στη Νέα Υόρκη, μάλιστα, υπήρξε αφορμή για τετραήμερο εορτασμό. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιοδείας, έγινε ο πρώτος ξένος αξιωματούχος που απευθύνθηκε σε κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου, ενώ συναντήθηκε και με πολλούς πρώην αλλά και μελλοντικούς προέδρους των ΗΠΑ. Στην πατρίδα του επέστρεψε τον Σεπτέμβριο του 1825 με τη φρεγάτα Μπράντιγουαϊν, η οποία είχε πάρει το όνομά της από τη μάχη του 1777, που είχε τραυματιστεί και αναγνωριστεί για τη συμβολή του.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της πολιτικής του πορείας, είχε δημιουργήσει σχέσεις με διάφορες ομάδες πληθυσμού, στα μέρη όπου έζησε˙ είχε γίνει φίλος με τους ιθαγενείς Αμερικανούς, είχε υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Γάλλων προτεσταντών και Εβραίων πριν και κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, είχε υποστηρίξει εθνικές επαναστάσεις στην Ευρώπη και τη Νότια Αμερική, είχε ταχθεί κατά της θανατικής ποινής και της απομόνωσης και είχε υποστηρίξει σε μεγάλο βαθμό τις γυναίκες και τα δικαιώματά τους. Με αυτήν τη σημαντική παρακαταθήκη, ο Λαφαγιέτ πέθανε στο Παρίσι τον Μάιο του 1834.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
