Αποφασισμένες να μπλοκάρουν την εφαρμογή της νομοθετικής διάταξης που προβλέπει την αναγραφή σε νωπά προϊόντα της πορείας διαμόρφωσης της τελικής τιμής, τη διαμόρφωση δηλαδή της τιμής από το χωράφι στο ράφι κατά το κοινώς λεγόμενο, φαίνεται ότι είναι οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Ηδη, σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», ο κλάδος έχει ενημερώσει για το ζήτημα τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Comp), ενώ σχετικές κρούσεις έχουν γίνει και προς την ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού. Ας σημειωθεί, άλλωστε, ότι η τελευταία φέρεται επίσης να διατηρεί επιφυλάξεις για την επίμαχη νομοθετική ρύθμιση, εκτιμώντας ότι πέρα από τις πρακτικές δυσκολίες εφαρμογής, ενέχει και κινδύνους στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Ηδη, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Ανεξάρτητη Αρχή έχει ζητήσει εγγράφως από τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο να προηγηθεί γνωμοδότησή της πριν από τη θέση σε ισχύ της εφαρμοστικής απόφασης που απαιτείται για την εν λόγω ρύθμιση.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 47 του νόμου 5255/2025, ο οποίος ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, προβλέπεται ότι «οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου αναγράφουν, κατά τρόπο προσήκοντα και ευκρινή, τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει η πορεία διαμόρφωσης της τελικής τιμής προϊόντος σε νωπά προϊόντα, με σκοπό την προστασία του καταναλωτικού κοινού και τη διαφύλαξη του υγιούς ανταγωνισμού». Βεβαίως, η εν λόγω διάταξη, εξαιρετικά αόριστη, προβλέπεται ότι θα εξειδικευθεί με υπουργική απόφαση. Αυτή ακριβώς την απόφαση αναμένει η Επιτροπή Ανταγωνισμού για να γνωμοδοτήσει.
Ισχυρό επιχείρημα όσων αντιτίθεται στην εν λόγω διάταξη, μεταξύ αυτών και τα σούπερ μάρκετ, είναι ότι παρόμοια νομοθετική πρόβλεψη υπήρχε και στο παρελθόν, η οποία όμως κρίθηκε ότι είναι ασύμβατη με τις αρχές του υγιούς ανταγωνισμού και καταργήθηκε το 2014 κατόπιν σχετικής υπόδειξης του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης).
Η ιστορία ξεκινάει το 2003 όταν με τον νόμο 3190/2003 θεσπίστηκε η ακόλουθη ρύθμιση: «Για την επίτευξη μεγαλύτερης διαφάνειας και αποτελεσματικότερου ελέγχου κατά την εμπορία και διακίνηση των οπωροκηπευτικών και αλιευτικών προϊόντων εγχώριας παραγωγής, από τον παραγωγό μέχρι τον καταναλωτή, ως προς την τιμή αγοράς, την ποιότητα, την ποσότητα και την προέλευση του προϊόντος και την άμεση συσχέτιση των αναγκαίων παραστατικών, θεσπίζεται η υποχρέωση αναγραφής πληρέστερων στοιχείων που κρίνονται αναγκαία για τη διασφάλιση της διαφάνειας αυτής στα προβλεπόμενα παραστατικά, τόσο επί των σχετικών δελτίων αποστολής οπωροκηπευτικών και αλιευτικών προϊόντων, όσο και επί των τιμολογίων αγοραπωλησίας αυτών και, ακόμη, καθιερώνονται ενδείξεις σήμανσης επί της συσκευασίας αυτών». Ο ΟΟΣΑ στην περίφημη «εργαλειοθήκη ανταγωνισμού» ασκεί κριτική στην παραπάνω ρύθμιση υποστηρίζοντας ότι «είναι αυθαίρετη, θεσπίζει διαφορετική μεταχείριση για τα νωπά προϊόντα», ενώ μπορεί να ευνοήσει εναρμονισμένες πρακτικές τιμών, και συνιστά την κατάργησή της. Υποστηρίζει, δε, ότι η κατάργησή της «δημιουργεί ένα ασφαλέστερο και πιο σίγουρο επιχειρηματικό περιβάλλον, χωρίς να υπάρχει η πιθανή απειλή οι έμποροι να υποχρεωθούν να ανακοινώσουν τις τιμές χονδρικής στις οποίες βασίζονται οι τιμές λιανικής και οι οποίες περιέχουν ουσιώδεις και εμπιστευτικές πληροφορίες». Με τον νόμο 4254/2014, έναν από τους πολλούς εφαρμοστικούς νόμους των μνημονίων, η εν λόγω ρύθμιση πράγματι καταργήθηκε.
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η διάταξη στον πρόσφατο νόμο Θεοδωρικάκου εισήχθη κυρίως για επικοινωνιακούς λόγους, υπό το βάρος της κλιμακούμενης δυσαρέσκειας των πολιτών για την παρατεταμένη ακρίβεια, επισημαίνοντας μάλιστα ότι σκοπίμως η εν λόγω διάταξη είναι αόριστη και απαιτείται λεπτομερής υπουργική απόφαση για την εφαρμογή της. Με δεδομένες, πάντως, τις νέες πληθωριστικές πιέσεις αλλά και τις διαμαρτυρίες των αγροτών για μεγάλη απόκλιση των τιμών παραγωγού και των τιμών λιανικής, δεν αποκλείεται το άρθρο 47 του νόμου 5255/2025 να ενεργοποιηθεί γρηγορότερα από ό,τι αρχικά σχεδιαζόταν, σε μια προσπάθεια εκτόνωσης των αντιδράσεων που υπάρχουν τόσο από την πλευρά των καταναλωτών όσο και των αγροτών.
