Η στεγαστική κρίση, η υποαπασχόληση του καταρτισμένου εργατικού δυναμικού και η αναποτελεσματική λειτουργία του δικαστικού συστήματος αποτελούν, σύμφωνα με την Goldman Sachs, τις μεγάλες προκλήσεις στο κατά τα άλλα ισχυρό story ανάπτυξης της Ελλάδας. Η αμερικανική τράπεζα περιγράφει πώς από το 2019 η ελληνική οικονομία έχει καταφέρει να ξεχωρίσει στο σύνολο της Ευρωζώνης, αλλά και πώς συγκεκριμένα «αγκάθια» μπορεί να απειλήσουν τη διατήρηση του θετικού δυναμικού.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει η Goldman Sachs, η οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα παραμένει ισχυρή, με βασικούς δείκτες να σηματοδοτούν συνέχιση της ανάπτυξης. Από το 2019 και με ώθηση από την αύξηση των επενδύσεων, η παραγωγικότητα ανακάμπτει σταθερά, μάλιστα το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας έχει καταγράψει την υψηλότερη ανάπτυξη στη Νότια Ευρώπη, ξεπερνώντας και τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, όπως τονίζει. Με το μέσο πραγματικό εισόδημα να εξακολουθεί να είναι 10% χαμηλότερο από την κορύφωσή του το 2007-2008, αυτό δείχνει ότι υπάρχουν περαιτέρω περιθώρια ανάκαμψης.
Την ίδια στιγμή και χάρη στη συνεχιζόμενη υποστήριξη από το Ταμείο Ανάκαμψης, η ελληνική κυβέρνηση εφαρμόζει συνετή δημοσιονομική πολιτική. Το πρωτογενές ισοζύγιο της χώρας παραμένει μεταξύ των υψηλότερων μεταξύ των μικρών κρατών-μελών της Ε.Ε. –με την κυβέρνηση να το τοποθετεί στο 3% του ΑΕΠ το 2026– και είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, που είναι -1,5% του ΑΕΠ.
Με τη συνεχιζόμενη δημοσιονομική εξυγίανση ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας προβλέπεται να μειωθεί κάτω από αυτόν της Ιταλίας έως το 2028, εκτιμά η Goldman. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο οίκος αξιολόγησης Scope Ratings εμφανίζεται ακόμη πιο αισιόδοξος για το ελληνικό χρέος. Οπως αναφέρει στην έκθεσή του για τις παγκόσμιες προοπτικές, η Ελλάδα θα έχει ξεπεράσει την Ιταλία ήδη από το 2027, καθώς ο δείκτης χρέους της θα έχει μειωθεί στο 134% έναντι 137% του ΑΕΠ στην Ιταλία. Μάλιστα, η Scope εκτιμά ότι έως το 2030 ο δείκτης χρέους της Ελλάδας θα φτάσει το 123% και θα είναι χαμηλότερος, όχι μόνο από αυτόν της Ιταλίας (136%) αλλά και της Γαλλίας 125% και πολύ κοντά σε αυτόν του Βελγίου (120%).
Πάντως, όπως επισημαίνει η Goldman Sachs, παρά τις βελτιώσεις στο μακροοικονομικό τοπίο, η Ελλάδα αντιμετωπίζει τρεις κύριες προκλήσεις προκειμένου να επεκτείνει την αναπτυξιακή της δυναμική. Πρώτη είναι η κρίση στην αγορά ακινήτων. Επειτα από χρόνια υποτονικής δραστηριότητας στον κατασκευαστικό τομέα μετά την κρίση δημοσίου χρέους –όταν οι επενδύσεις σε κατασκευές και κατοικίες μειώθηκαν κατακόρυφα κατά σχεδόν 80%– ο τομέας ακινήτων στην Ελλάδα γύρισε «σελίδα» το 2022. Οι τιμές των ακινήτων στις μεγάλες πόλεις άρχισαν να αυξάνονται απότομα, ως απάντηση σε ένα σημαντικό έλλειμμα κατοικιών και χώρων γραφείων. Λίγο αργότερα η κατασκευή κτιρίων ξεκίνησε ξανά. Αυτή η ανάκαμψη είναι πολλά υποσχόμενη, ωστόσο η προσεκτική διαχείριση είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί μια σταδιακή βελτίωση χωρίς να υπερθερμανθεί ο τομέας. όπως στις αρχές της δεκαετίας του 2000, και για να διασφαλιστεί ότι οι επενδύσεις μεταφράζονται σε διαρκή και ευρεία οφέλη για την οικονομία, τονίζει η Goldman.
Η δεύτερη πρόκληση αφορά την αγορά εργασίας. Παρόλο που και σε αυτό το μέτωπο η Ελλάδα έχει, ειδικά από το 2019, υπεραποδώσει της Ευρωζώνης, με το ποσοστό απασχόλησης να «ανεβαίνει» σε επίπεδα ρεκόρ, πολλοί εργαζόμενοι υψηλής εξειδίκευσης παραμένουν άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι και αυτή είναι μια σημαντική διαρθρωτική πρόκληση που δεν έχει δει καμία βελτίωση, υπογραμμίζει η Goldman. Η γεφύρωση αυτού του χάσματος απαιτεί στοχευμένες πρωτοβουλίες επανεκπαίδευσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων, βοηθώντας το εργατικό δυναμικό να προσαρμοστεί στις εξελισσόμενες οικονομικές απαιτήσεις για την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης.
Τέλος, η τρίτη μεγάλη πρόκληση της Ελλάδας αφορά το δικαστικό σύστημα το οποίο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα αναποτελεσματικότητας, ιδίως στην επίλυση εμπορικών διαφορών. Ο χρόνος που απαιτείται για την επίλυση αστικών και διοικητικών υποθέσεων παραμένει από τους υψηλότερους στην Ευρωζώνη, θέτοντας ένα επίμονο εμπόδιο στην επιχειρηματική εμπιστοσύνη και στον δυναμισμό της οικονομίας, επισημαίνει η αμερικανική τράπεζα. Απαιτείται συνεπώς συνεχής εστίαση πολιτικής στον τομέα για την προώθηση ενός πιο αξιόπιστου και έγκαιρου συστήματος που υποστηρίζει τις επενδύσεις, όπως τονίζει χαρακτηριστικά.
