Ανθεκτική αλλά αργή ανάπτυξη περιμένει η Fitch Ratings για τις ευρωπαϊκές οικονομίες το 2026, γι’ αυτό και σημειώνει ότι οι προοπτικές της Δυτικής Ευρώπης έχουν βελτιωθεί σε ουδέτερες, από επιδεινούμενες που ήταν στα μέσα του έτους. Οι δημοσιονομικές προοπτικές ενέχουν προκλήσεις, προειδοποιεί, καθώς οι πιέσεις για δαπάνες αυξάνονται. Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα θα είναι μια από τις λιγοστές χώρες που θα εμφανίσουν δημοσιονομικά πλεονάσματα το 2026, τονίζει ο οίκος αξιολόγησης.
Οπως διαπιστώνει η Fitch, οι περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν αποδειχθεί ανθεκτικές στις εξωτερικές πιέσεις και τον γεωπολιτικό κατακερματισμό, όμως οι κίνδυνοι παραμένουν και σχετίζονται με τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα στο εμπόριο, τις πιθανές αλλαγές τάσης στις αγορές και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν μεμονωμένες χώρες στο επίπεδο των εγχώριων πολιτικών και της πολιτικής σκηνής.
Η ανάπτυξη αναμένεται να στηριχθεί από τις ισχυρές αγορές εργασίας, τον χαμηλό πληθωρισμό και τις επενδυτικές δαπάνες τόσο του μεγάλου δημοσιονομικού πακέτου της Γερμανίας όσο και του Ταμείου Ανάκαμψης. Η Fitch εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα διατηρήσει τα επιτόκιά της σταθερά.
Στο δημοσιονομικό μέτωπο, το δημοσιονομικό έλλειμμα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης αναμένεται να επιδεινωθεί στο 2,7% του ΑΕΠ και να παραμείνει κοντά στο 3% στην Ευρωζώνη. Οι πιέσεις από τις δαπάνες αυξάνονται ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν, λόγω της προσπάθειας αμυντικής ενίσχυσης και των αναγκών που δημιουργεί η γήρανση των πληθυσμών. Η δυναμική του χρέους θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τα πρωτογενή πλεονάσματα, καθώς η ονομαστική ανάπτυξη επιβραδύνεται και ο πληθωρισμός μειώνεται.
Ομως, οι αναλυτές του οίκου αξιολόγησης σημειώνουν ότι οι επιδόσεις των επιμέρους χωρών παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις.
Μόνο λίγες χώρες αναμένεται να εμφανίσουν δημοσιονομικά πλεονάσματα το 2026, με τη Fitch να ξεχωρίζει την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ιρλανδία. Η Πορτογαλία αναμένεται να εμφανίσει περίπου ισοσκελισμένο προϋπολογισμό.
Αυτές οι οικονομίες βίωσαν μια σημαντική μακροοικονομική και δημοσιονομική προσαρμογή μετά τη χρηματοοικονομική κρίση και την κρίση χρέους της Ευρωζώνης και είναι πλέον πολύ πιο ανθεκτικές, τονίζεται. Η πανδημία του κορωνοϊού και ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν κλόνισαν θεμελιωδώς τη δέσμευσή τους για μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα και σταθερές μειώσεις χρέους.
Τα στοιχεία της Fitch, άλλωστε, δείχνουν ότι η Ελλάδα είναι η χώρα που αναμένεται να επιτύχει τη μεγαλύτερη μείωση χρέους –άνω των 40 ποσοστιαίων μονάδων– στο διάστημα 2019-2026, με την Κύπρο να ακολουθεί με τη δεύτερη καλύτερη επίδοση.
Κατά τα άλλα, η Fitch αναμένει επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης για τις χώρες που έχουν τα περιθώρια να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους, όπως είναι η Γερμανία, η Σουηδία και η Δανία. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γερμανίας αναμένεται να κινηθεί κατά μέσον όρο πάνω από το 4% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, δηλαδή σε επίπεδα που δεν έχουν καταγραφεί από την επανένωση στα μέσα της δεκαετίας του 1990. Εάν οι υψηλότερες δαπάνες δεν βελτιώσουν την ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα, τότε οι προκλήσεις για τη δημοσιονομική προσαρμογή θα μπορούσαν να ενταθούν, προειδοποιούν οι αναλυτές. Σε Ιταλία και Ισπανία ο οίκος βλέπει περιορισμένους δημοσιονομικούς κινδύνους, παρά τα υψηλά χρέη. Στην περίπτωση της Ιταλίας αυτό σχετίζεται με την ισχυρή πολιτική δέσμευση και το πρόσφατο ιστορικό δημοσιονομικής σύνεσης, ενώ στην Ισπανία η ισχυρή δυναμική της ανάπτυξης προστατεύει την οικονομία.
