Το 2004 ήταν η χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, της κατάκτησης του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου από την Εθνική Ελλάδας, ήταν η χρονιά της μεγάλης ευδαιμονίας. Περίπου είκοσι χρόνια μετά, το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών σε πραγματικούς όρους βρίσκεται χαμηλότερα, καθώς, παρά την έξοδο από τα μνημόνια το 2018, τις αυξήσεις σε μισθούς ειδικά την τελευταία τριετία και τη δραστική μείωση της ανεργίας, το πραγματικό προς κατανάλωση εισόδημα ακόμη δεν έχει αποκατασταθεί πλήρως, καθώς «ροκανίστηκε» αρχικά από την πανδημία και κυρίως από την πληθωριστική κρίση που ακολούθησε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, αν και το κατά κεφαλήν εισόδημα των νοικοκυριών στην Ευρωπαϊκή Ενωση αυξήθηκε κατά 22% μεταξύ 2004 και 2024, σε δύο χώρες, Ελλάδα και Ιταλία, μειώθηκε. Σήμερα μάλιστα στην Ελλάδα βρίσκεται σε επίπεδα κατά 5,2% χαμηλότερα σε σύγκριση με το 2004, αλλά και χαμηλότερα και από αυτό που βρισκόταν το 2010, τη χρονιά που η Ελλάδα εισήλθε σε καθεστώς δημοσιονομικής προσαρμογής. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, βρίσκεται στο 96,21% των επιπέδων του 2010, με την πραγματική αύξηση το 2024 σε σύγκριση με το 2023 να είναι μόλις 1,85%. Διευκρινίζεται εδώ ότι το προσαρμοσμένο κατά κεφαλήν ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών σε πραγματικούς όρους είναι το συνολικό χρηματικό ποσό που διαθέτουν τα νοικοκυριά για δαπάνες και αποταμίευση μετά την αφαίρεση των φόρων εισοδήματος και των συνταξιοδοτικών εισφορών, συν τα μεμονωμένα αγαθά και υπηρεσίες (όπως οι υπηρεσίες εκπαίδευσης και υγείας) που λαμβάνουν δωρεάν από κρατικά και μη κερδοσκοπικά ιδρύματα που εξυπηρετούν νοικοκυριά. Πραγματική σημαίνει ότι η ονομαστική αξία προσαρμόζεται για να ληφθούν υπόψη οι αυξήσεις των τιμών (από τον αποπληθωριστή της πραγματικής τελικής καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών), ενώ κατά κεφαλήν, ότι η αξία διαιρέθηκε με τον συνολικό πληθυσμό.
Οσον αφορά τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Ρουμανία είχε τη μεγαλύτερη αύξηση του πραγματικού κατά κεφαλήν εισοδήματος των νοικοκυριών από το 2004 έως το 2024 (134%), ακολουθούμενη από τη Λιθουανία (95%), την Πολωνία (91%) και τη Μάλτα (90%). Η Ελλάδα και η Ιταλία ήταν οι μόνες χώρες όπου το κατά κεφαλήν εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, ενώ οι χαμηλότερες αυξήσεις παρατηρήθηκαν στην Ισπανία (11%), στην Αυστρία (14%), στο Βέλγιο (15%) και το Λουξεμβούργο (17%).
Τα στοιχεία αυτά εξηγούν σε μεγάλο βαθμό και την αίσθηση της ακρίβειας που υπάρχει έντονα στην ελληνική κοινωνία, όπως αποτυπώνεται και σε όλες τις δημοσκοπήσεις, με τα σχετικά μέτρα της κυβέρνησης να θεωρούνται έως τώρα μειωμένης αποτελεσματικότητας – στην καλύτερη περίπτωση.
Συναφές με το παραπάνω είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat στην Ελλάδα καταγράφεται το μεγαλύτερο ποσοστό της λεγόμενης υποκειμενικής φτώχειας, δείκτης σχετικά με το πώς οι ίδιοι οι πολίτες αντιλαμβάνονται την οικονομική τους κατάσταση. Ετσι, στην Ελλάδα το σχετικό ποσοστό ήταν για το 2024 66,8%, όταν στην Ευρωπαϊκή Ενωση το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόλις 17,4%.
