Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να κατατεθούν στο δικαστήριο οι πρώτες αγωγές αποζημίωσης από καταναλωτές, οι οποίοι αν και έκαναν αίτηση προκειμένου να λάβουν επιδότηση για την αγορά ηλεκτροκίνητου οχήματος στο πλαίσιο του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», εξαιρέθηκαν αυτών, καθώς το πρόγραμμα παρέμενε «ανοιχτό», αλλά χωρίς χρήματα.
Την ίδια ώρα εξετάζεται από τους θιγομένους, σημαντική μερίδα των οποίων έχει οργανωθεί σε ομάδα μέσω του Facebook με την ονομασία «Αδικημένοι Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», η ενημέρωση και των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς το ζήτημα έχει και ευρωπαϊκή διάσταση: αφενός διότι το πρόγραμμα της επιδότησης αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι συγχρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ, από κοινοτικούς πόρους δηλαδή, αφετέρου διότι με την πρακτική της κυβέρνησης θεωρείται ότι δεν προάγεται αποτελεσματικά η χρήση φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών. Η ενημέρωση αναμένεται να αφορά κατ’ αρχάς την Κομισιόν, ενώ διερευνάται το ενδεχόμενο προσφυγής στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», υπάρχουν φάκελοι δικογραφίας προς κατάθεση και σύνταξη για 250 πρόσωπα, φυσικά και νομικά, ενώ έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να προχωρήσουν σε ανάλογες νομικές κινήσεις και βρίσκονται σε επικοινωνία με την ομάδα πολιτών «Αδικημένοι Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», περίπου άλλα 300 άτομα.
Πάντως, όσοι δαπάνησαν πολλά χρήματα για να αγοράσουν ηλεκτρικό αυτοκίνητο, δίνοντας σε αρκετές περιπτώσεις και το παλιό τους για απόσυρση ή παίρνοντας δάνειο και τελικά έμειναν χωρίς επιδότηση –διότι ενώ οι πόροι του προγράμματος είχαν εξαντληθεί η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα έμενε ανοιχτή– εκτιμάται ότι ξεπερνούν τους 2.000.
Η νομική βάση στην οποία θα στηριχθούν οι αγωγές αποζημίωσης είναι η παραβίαση από την πλευρά της πολιτείας των κανόνων της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης και η παράλειψη επίσης εκ μέρους της πολιτείας να προβεί σε οφειλόμενες νόμιμες ενέργειες (π.χ. η καταχώριση και διατήρηση των αιτήσεων, η ενημέρωση για παύση λειτουργίας της δράσης και η αυθαίρετη διαγραφή των αιτήσεων από το σύστημα). Κι αυτό διότι δημιουργήθηκαν εντός του ίδιου κύκλου του ίδιου προγράμματος –κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία για τη βασιμότητα των αγωγών– πολίτες τριών ταχυτήτων: αυτοί που έλαβαν επιδοτήσεις έως 9.000 ευρώ (από τον Ιούνιο του 2024 έως τον Φεβρουάριο του 2025), αυτοί που έλαβαν επιδοτήσεις έως 3.000 ευρώ (από τις 7 Ιουνίου 2025 κι έπειτα) και αυτοί που αποκλείστηκαν εντελώς.
Οπως επεσήμανε ο δικηγόρος της ομάδας Κωνσταντίνος Τοκατλίδης κατά την ενημερωτική συζήτηση που πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο σε ξενοδοχείο της Αθήνας με πρωτοβουλία της ομάδας «Αδικημένοι Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», από τις πλέον σημαντικές υποχρεώσεις του κράτους, σύμφωνα με τους κανόνες που το ίδιο έθεσε, είναι αφενός να ενημερώνει εγγράφως, εγκαίρως και με σαφήνεια τους πολίτες για την παύση αποδοχής αιτήσεων για οποιονδήποτε λόγο και αφετέρου να καταχωρίζει και χορηγεί αριθμό πρωτοκόλλου σε κάθε κατατιθέμενη αίτηση. «Αυτοί οι κανόνες εξυπηρετούν την αρχή της ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερομένων, και ασφαλώς αντανακλούν τους κανόνες της ισότητας, διαφάνειας και χρηστής διοίκησης, που έχουν αυξημένη ισχύ σύμφωνα με το Σύνταγμα και τη σταθερή νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας», τόνισε.
Υπενθυμίζεται ότι ο επίμαχος γ΄ κύκλος, που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2024, διεκόπη λόγω εξάντλησης πόρων, επαναχρηματοδοτήθηκε τον Φεβρουάριο του 2025 με επιπλέον 11 εκατ. ευρώ και με προθεσμία υποβολής των αιτήσεων την 30ή Ιουνίου 2025. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με ανακοίνωσή του στις 19 Φεβρουαρίου 2025 ενημέρωνε τους ενδιαφερομένους ότι νέες αιτήσεις μπορούν να υποβληθούν από τις 20 Φεβρουαρίου 2025. Ωστόσο, στις 31 Ιουλίου 2025 με άλλη ΚΥΑ εξαίρεσαν από την επιδότηση όσες αγορές είχαν γίνει από τις 17 Φεβρουαρίου 2025 έως τις 6 Ιουνίου 2025. Η πλατφόρμα, όμως, παρέμενε ανοιχτή, χωρίς ενημέρωση περί εξάντλησης πόρων και οι αιτήσεις δεν οριστικοποιούνταν.
Για το θέμα της μη χορήγησης αριθμού πρωτοκόλλου σε κάθε αίτηση υπήρξε και παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη (βλέπε φύλλο «Καθημερινής» στις 30.10.2025).
Αν και η υπουργική απόφαση του Ιουνίου 2024 προβλέπει ρητά ότι οι αιτήσεις των πολιτών εξυπηρετούνται κατά σειρά χρονικής προτεραιότητας, τελικά έλαβαν επιδότηση πολίτες που έκαναν αίτηση μετά τους παραπάνω (όταν άνοιξε το πρόγραμμα ξανά στις αρχές Αυγούστου και δέχθηκε αιτήσεις για αγορές που έγιναν από τις 7.6.2025 κι έπειτα).
