Την Παρασκευή ξεκινάει η συζήτηση στη Βουλή επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης για τη Σύσταση και λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής Ελέγχου της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή, το οποίο κατατέθηκε προχθές το βράδυ. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει επίσης την παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου 2026 ορισμένων εκ των μέτρων για την καταπολέμηση της ακρίβειας, αλλά και τη νομοθετική ρύθμιση που ανακοινώθηκε προχθές σχετικά με τη μετατροπή της Ελευσίνας και της επένδυσης της ONEX στα ναυπηγεία σε ενεργειακό κόμβο και διαμετακομιστικό κέντρο.
Με τη σύσταση της νέας Αρχής, υπό την «ομπρέλα» της οποίας πρόκειται να τεθούν το μεγαλύτερο μέρος της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ), τμήματα της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Καταναλωτή, καθώς και η ανεξάρτητη σήμερα Αρχή «Συνήγορος του Καταναλωτή», το υπουργείο Ανάπτυξης φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα ενιαίο, συνεκτικό και λειτουργικά αυτόνομο διοικητικό σχήμα, με σκοπό την αναβάθμιση της επιχειρησιακής ικανότητας των ελεγκτικών μηχανισμών. Κάτι, ωστόσο, με το οποίο δεν φαίνεται να συμφωνεί η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, η οποία στη σχετική γνωμοδότησή της υποστηρίζει ότι «το υπό εξέταση σχέδιο νόμου δεν αποτελεί ουσιώδες εγχείρημα αναδιοργάνωσης, βελτίωσης ή εκσυγχρονισμού των συγχωνευόμενων υπηρεσιών. Οι προωθούμενες ρυθμίσεις δεν εξαλείφουν, ούτε περιορίζουν την πολιτική διεύθυνση των ελεγκτικών υπηρεσιών του ΥΠΑΝ, ενώ ταυτόχρονα δεν εντοπίζονται τα ακριβή προβλήματα που η συγκεκριμένη πρωτοβουλία επιχειρεί να επιλύσει. Αγεται επομένως το συμπέρασμα ότι η συγχώνευση των παραπάνω υπηρεσιών μάλλον εξυπηρετεί περισσότερο πολιτικού περιεχομένου στοχεύσεις, παρά αποτελεί ρυθμιστική παρέμβαση ουσιαστικής βελτίωσης του υφιστάμενου πλαισίου».
Οι βασικές αρμοδιότητες της Αρχής είναι, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι ακόλουθες:
• Διενεργεί ελέγχους για την αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου.
• Ελέγχει την τήρηση της νομοθεσίας για το εμπόριο, για την αποφυγή παραπλάνησης του καταναλωτή, για το υπαίθριο εμπόριο, για την υποχρέωση αποδοχής μέσων πληρωμής με κάρτα.
• Εκπονεί μαζί με το υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ τον Εθνικό Στρατηγικό Σχεδιασμό για την αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου.
• Συγκροτεί και συντονίζει μεμονωμένα ή μεικτά κλιμάκια ελέγχου σε τοπικό, περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο.
• Εκπονεί μελέτες, έρευνας και αναλύσεις για την αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης της αγοράς.
• Ελέγχει το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις μηχανές αναζήτησης.
• Λαμβάνει και εξετάζει καταγγελίες καταναλωτών.
• Επιλαμβάνεται της συναινετικής επίλυσης (εξωδικαστική) των διαφορών μεταξύ προμηθευτών και καταναλωτών (αρμοδιότητα που έχει τώρα ο Συνήγορος του Καταναλωτή).
Τα όργανα διοίκησης της Αρχής είναι το πενταμελές Συμβούλιο Διοίκησης, ο διοικητής και τρεις υποδιοικητές. Η θητεία του διοικητή και των υποδιοικητών είναι πενταετής και μπορεί να ανανεωθεί μία φορά με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης. Μέχρι τον διορισμό των οργάνων της διοίκησης, αυτά θα διορίζονται με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, κατόπιν της σύμφωνης γνώμης της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Στη νέα Αρχή προβλέπεται η σύσταση 500 θέσεων εργασίας, εκ των οποίων οι 300 θα είναι θέσεις ελεγκτή. Πάντως, για να τεθεί σε λειτουργία η Αρχή απαιτούνται έξι υπουργικές ή κοινές υπουργικές αποφάσεις και έξι αποφάσεις του διοικητή της Αρχής.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται επίσης η παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου 2026 των ακόλουθων μέτρων, τα οποία σημειωτέον έληξαν στις 31 Οκτωβρίου 2025: υποχρέωση ανακοίνωσης στο υπουργείο Ανάπτυξης των ανατιμήσεων σε βασικές κατηγορίες ειδών σούπερ μάρκετ και των τιμών των οπωροκηπευτικών και τρίμηνη απαγόρευση προσφορών σε περίπτωση ανατιμήσεων. Τέλος, προβλέπεται η αναγραφή της πορείας διαμόρφωσης της τιμής σε νωπά προϊόντα, ρύθμιση η οποία έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις.
