Η δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα ΕΛΤΑ τα τελευταία χρόνια, κατάσταση που πλέον θέτει ακόμη και ζήτημα επιβίωσης του οργανισμού, φέρνει στο προσκήνιο ένα θέμα που οι εκάστοτε διοικήσεις και οι αρμόδιοι φορείς αποφεύγουν συστηματικά να αγγίξουν, όπως πληροφορείται η «Κ»: τι συμβαίνει με τα χρήματα των πολιτών που βρίσκονται κατατεθειμένα στους λεγόμενους λογαριασμούς giro των ΕΛΤΑ. Ενα θέμα το οποίο αφορά άμεσα χιλιάδες δικαιούχους συντάξεων και επιδομάτων και έχει μέχρι σήμερα μείνει «κάτω από το χαλάκι».
Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις των ΕΛΤΑ, το 2024 το ύψος των καταθέσεων ιδιωτών πελατών στους ταχυδρομικούς λογαριασμούς (giro) ανήλθε σε 131,73 εκατ. ευρώ, αυξημένο από τα 125,91 εκατ. ευρώ το 2023. Πρόκειται για ποσά που παραμένουν αδρανή στους λογαριασμούς, καθώς πολλοί δικαιούχοι είτε επιλέγουν να τα διατηρούν ως αποταμιεύσεις είτε δεν τα έχουν αναζητήσει εδώ και καιρό. Δεν λείπουν, μάλιστα, περιπτώσεις «ξεχασμένων» υπολοίπων, τα οποία παραμένουν κατατεθειμένα για χρόνια, χωρίς καμία κίνηση ή ανάληψη, όπως πληροφορείται η «Κ». Αν και οι λογαριασμοί αυτοί λειτουργούν για τους πολίτες όπως ένας κοινός λογαριασμός όψεως ή ταμιευτηρίου, ωστόσο πρόκειται για λογαριασμούς εισπράξεων – πληρωμών, οι οποίοι δεν δίνουν επιτόκιο.
Τα ΕΛΤΑ δεν είναι τράπεζα, αλλά πάροχος υπηρεσιών πληρωμών και σ’ αυτό το πλαίσιο τα ποσά που τηρούνται στους λογαριασμούς giro οφείλουν να παραμένουν άμεσα διαθέσιμα στους δικαιούχους, σύμφωνα με τους όρους λειτουργίας της υπηρεσίας. Γι’ αυτό περιλαμβάνονται και στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις των ΕΛΤΑ.
Το 2024 τα αρνητικά ίδια κεφάλαια των ΕΛΤΑ έφτασαν στα 140 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι η θυγατρική του Υπερταμείου είναι χρεοκοπημένη.
Τα χρήματα αυτά, τουλάχιστον λογιστικά, εμφανίζονται στον ισολογισμό, ωστόσο το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν, σε περίπτωση που αύριο κάποιοι δικαιούχοι αποφάσιζαν να κάνουν μαζική ανάληψη ενός σημαντικού ποσού –αντιστοιχώντας αθροιστικά περίπου στο 10% των συνολικών 131,7 εκατ. ευρώ–, τα ΕΛΤΑ θα ήταν σε θέση να ανταποκριθούν άμεσα σε αυτή την υποχρέωση.
Πρόκειται για εύλογη απορία, καθώς, σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις του 2024, οι ορκωτοί ελεγκτές στο σημείο «Ουσιώδης αβεβαιότητα που σχετίζεται με τη συνέχιση της δραστηριότητας», επισημαίνουν ότι «το σύνολο της αξίας των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων του ομίλου και της εταιρείας υπερβαίνει τη συνολική αξία των κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων». Αυτό σημαίνει ότι τα χρέη των ΕΛΤΑ, που πρέπει να εξοφληθούν μέσα σε ένα χρόνο ξεπερνούν τα διαθέσιμα μετρητά και τα περιουσιακά στοιχεία που μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε ρευστό. Συγκεκριμένα, από το σύνολο των 236,67 εκατ. ευρώ που ήταν οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις το 2024, τα 131,73 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν στις καταθέσεις giro, οι οποίες είναι πληρωτέες με τη ζήτηση του δικαιούχου. Σύμφωνα με τον ισολογισμό, επιπλέον της επισήμανσης των ορκωτών, τα ταμειακά διαθέσιμα της κατάστασης των ταμειακών ροών είναι αρνητικά κατά 50,877 εκατ. ευρώ.
Η δεινή οικονομική θέση του οργανισμού αποτυπώνεται και στα αρνητικά ίδια κεφάλαια, τα οποία το 2024 έφθασαν τα 140 εκατ. ευρώ, κάτι που υποδηλώνει ότι η θυγατρική του Υπερταμείου είναι χρεοκοπημένη και παραμένει τεχνητά ζωντανή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», καταβάλλονται από το Δημόσιο στα ΕΛΤΑ κάθε μήνα περίπου 60 εκατ. ευρώ σε συντάξεις, τα οποία στη συνέχεια ο οργανισμός τα διανέμει στους δικαιούχους, μεταξύ άλλων, μέσω των ταχυδρομικών λογαριασμών giro, τους οποίους κλήθηκαν να ανοίξουν οι συνταξιούχοι το 2011.
