Στο παρά πέντε της καταληκτικής προθεσμίας (τέλος του 2025) που προβλέπει το Ταμείο Ανάκαμψης το ΥΠΕΝ έθεσε σε διαβούλευση το νομοσχέδιο για τη λειτουργία έργων δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS). Το νομοσχέδιο αναμένει εδώ και πολλούς μήνες η αγορά, για να ωριμάσουν συνολικές επενδύσεις άνω των 3,5 δισ. ευρώ, οι οποίες συγχρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. και θεωρούνται κρίσιμες για την απανθρακοποίηση της βαριάς βιομηχανίας.
Μεταξύ αυτών το έργο APOLLO CO2 του ΔΕΣΦΑ, που εντάσσεται στρατηγικά σε ένα πλέγμα πρωτοβουλιών για τη δημιουργία μιας αλυσίδας CCS στην Ανατολική Μεσόγειο, με τελικούς σταθμούς αποθήκευσης τον Πρίνο, την Οραβέλλα και υποθαλάσσιες δομές στην Ιταλία.
Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 500 εκατ. ευρώ, προβλέπει τη δημιουργία αγωγού συλλογής CO2 από βιομηχανίες και τη μεταφορά τους στη Ρεβυθούσα, όπου θα εγκατασταθεί τερματικό υγροποίησης. Η τελική επενδυτική απόφαση αναμένεται στο τέλος του 2026 ή στις αρχές του 2027. Η υλοποίηση του APOLLO CO2 είναι άμεσα συνδεδεμένη με τα υπόλοιπα τμήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας CCS, τα έργα δηλαδή που κατασκευάζουν οι βιομηχανίες «Ηρακλής» («Olympus») στο Μηλάκι Ευβοίας, TITAN («Ifestos») στο Καμάρι Βοιωτίας και η Motor Oil («Iris») στους Αγ. Θεοδώρους, όπως και με το mega project της Energean στον Πρίνο, έργο ύψους 1,2 δισ. ευρώ, που στην πρώτη φάση ανάπτυξής του θα μπορεί να υποδεχθεί ένα εκατ. τόνους CO2 με προοπτική 3 εκατ. τόνους στην πλήρη ανάπτυξή του.
Το μεγάλο στοίχημα για τη χώρα είναι να καταφέρει να συντονίσει και να διασφαλίσει θεσμικά την υλοποίηση των έργων, κάτι που σε πρώτη φάση επιχειρείται με το νομοσχέδιο που τέθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση έως τις 19 Νοεμβρίου, αφού για την ωρίμανση των έργων απαιτούνται και εξειδικευμένα κανονιστικά πλαίσια για την αδειοδότηση και τη λειτουργία των αγωγών και των τερματικών CO2.
Αυτό που ουσιαστικά κρίνεται είναι η δημιουργία ενός οικοσυστήματος αποθήκευσης εκπομπών CO2, αφού όπως τόνισε η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλι, ούτε οι βιομηχανίες που παράγουν CO2 μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τις υποδομές μεταφοράς και αποθήκευσης, ούτε οι υποδομές έχουν νόημα χωρίς τους βιομηχανικούς παραγωγούς CO2.
To έργο APOLLO CO2 προβλέπει και την κατασκευή ενός αγωγού 35 χλμ., που θα ξεκινάει από τις εγκαταστάσεις της τσιμεντοβιομηχανίας «Ηρακλής» στο Μηλάκι Ευβοίας, θα κατευθύνεται βορειοδυτικά στις εγκαταστάσεις της Metlen στα Ασπρα Σπίτια και θα συνεχίζει προς τη Θίσβη Βοιωτίας, όπου βρίσκονται οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της Elpedison και της Ηρων. Ενα παρακλάδι αυτού του αγωγού, βάσει μελέτης του ΔΕΣΦΑ, μπορεί να φτάσει και νότια, στο διυλιστήριο της Motor Oil στους Αγ. Θεοδώρους.
Το νομοσχέδιο που έθεσε σε διαβούλευση του ΥΠΕΝ θεσπίζει για πρώτη φορά ένα συνεκτικό αδειοδοτικό πλαίσιο για την ανάπτυξη έργων CCS, τα οποία, όπως θα προχωρήσουν με λειτουργική ενίσχυση. Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δυνατότητα παροχής κρατικών ενισχύσεων στους χρήστες δικτύων μεταφοράς και εγκαταστάσεων αποθήκευσης CO2 και στους φορείς εκμετάλλευσής τους. Επιπλέον, διασφαλίζεται η βιωσιμότητα των επενδύσεων που αφορούν στα έργα υλοποίησης των τόπων αποθήκευσης, έργων κοινής ωφελείας, με την πρόβλεψη δυνατότητας χορήγησης κρατικών ενισχύσεων τόσο στους κατόχους των αδειών αποθήκευσης όσο και στους χρήστες. Η δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, όπως επισημαίνει το ΥΠΕΝ στη σχετική ανακοίνωσή του, αποτελεί κρίσιμη τεχνολογία για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας, καθώς συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου που προκύπτει από τις υψηλές τιμές στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) και στη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
