Την ώρα που χιλιάδες άνθρωποι στην Ελλάδα παραμένουν πλήρως αποκομμένοι από οποιαδήποτε χρηματοδότηση για αγορά στέγης επειδή δεν πληρούν τα υπάρχοντα κριτήρια, ένα ευρωπαϊκό δάνειο –προορισμένο να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα– κατέληξε να χρηματοδοτήσει την αγορά μιας βίλας με πισίνα.
Αυτό το «γραφικό» αλλά πραγματικό περιστατικό περιγράφεται στη σελίδα 263 της ετήσιας έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2024, που δημοσιεύθηκε πριν από μερικές ημέρες.
Μια μικρομεσαία επιχείρηση έλαβε δάνειο μέσω ελληνικού χρηματοπιστωτικού φορέα (εμπορική τράπεζα) από ένα πρόγραμμα για την προώθηση της επιχειρηματικότητας. Αντί να επενδύσει σε παραγωγική δραστηριότητα, όπως προέβλεπε το πρόγραμμα, αγόρασε ακίνητο με πισίνα. Το εντυπωσιακό ήταν ότι το σπίτι ανήκε στον ίδιο τον φορέα (τράπεζα) που ενέκρινε το δάνειο.
Το ακίνητο μάλιστα κατοικείτο ήδη από τον βασικό μέτοχο της εταιρείας. Μετά την αγορά, εκμισθώθηκε ξανά στον ίδιο από τη δική του αυτή τη φορά εταιρεία, με ενοίκιο κάτω από αυτά της τοπικής αγοράς.
Η τράπεζα, όπως αναφέρει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, «ενέκρινε το δάνειο παρότι γνώριζε τόσο τα εν λόγω πραγματικά περιστατικά όσο και ότι δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας για στήριξη από την Ε.Ε.».
Η εκμίσθωση του ακινήτου στον κύριο μέτοχο του τελικού αποδέκτη προφανώς και δεν μπορεί να θεωρηθεί παραγωγική επένδυση. Επιπλέον, το δάνειο συνιστούσε αδικαιολόγητη έμμεση χρηματοδοτική στήριξη προς τον μέτοχο. Η ουσία; Ενα πρόγραμμα, σχεδιασμένο για να χρηματοδοτεί την επιχειρηματική ανάπτυξη, μετατράπηκε σε μηχανισμό ιδιωτικής ωφέλειας. Μια τράπεζα ξεφορτώθηκε ακίνητο από το χαρτοφυλάκιό της, μια εταιρεία απέκτησε βίλα με ευρωπαϊκή πλάτη κι ένας μέτοχος απέκτησε… θέα στην πισίνα, χωρίς να κοπιάσει ιδιαίτερα.
Το περιστατικό που συμπεριελήφθη στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου του 2024 δεν κάνει καμία αναφορά ούτε στον ακριβή χρόνο της συγκεκριμένης συναλλαγής ούτε βέβαια στην έκβαση της υπόθεσης. Αν υπήρξε κάποια παρέμβαση και, κυρίως, αν υπήρξαν κυρώσεις. Το μόνο που αναφέρεται είναι ότι η συγκεκριμένη χρηματοδότηση μαζί με άλλες σε άλλες χώρες απεντάχθηκαν από το κοινοτικό πρόγραμμα.
Ακόμη και ως μεμονωμένο γεγονός δείχνει μια εικόνα που δεν τιμά ούτε τη χώρα ούτε το τραπεζικό της σύστημα.
Ο μέσος πολίτης βλέπει ότι το ίδιο ευρωπαϊκό χρήμα που θα μπορούσε να στηρίξει τη στέγη του ή την ανάπτυξη στη χώρα, καταλήγει να χρηματοδοτεί «επενδύσεις» για όσους ξέρουν πώς να αξιοποιούν τα παράθυρα του συστήματος. Είναι η διαφορά ανάμεσα στην Ελλάδα που παλεύει να πληρώσει το ενοίκιο και στην Ελλάδα που έχει τις «άκρες της».
