Τη δυνατότητα να ακυρώνει πράξεις επιβολής φόρων και προστίμων, προκειμένου να διορθώνει προφανή λάθη, ακόμη και αν ο φορολογούμενος έχει ήδη προσφύγει στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ή στα διοικητικά δικαστήρια, έχει πλέον η φορολογική διοίκηση.
Συγκεκριμένα, τα πρόδηλα σφάλματα μπορούν να διορθώνονται με αναδρομική ισχύ έως και δέκα έτη, δηλαδή από το 2014 και μετά. Η διόρθωση μπορεί να γίνει είτε με αίτηση του φορολογουμένου είτε αυτεπαγγέλτως, με βάση τα στοιχεία που διαθέτει η ίδια η Διοίκηση. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι φόροι και τα πρόστιμα που έχουν βεβαιωθεί ή καταβληθεί επιστρέφονται ή διαγράφονται, ανεξάρτητα από τις γενικές διατάξεις περί παραγραφής. Η τροποποίηση ή ακύρωση άμεσου προσδιορισμού φόρου ή πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου ή πράξης επιβολής προστίμου γίνεται για:
• Πρόδηλη έλλειψη (ολική ή μερική) φορολογικής υποχρέωσης.
• Αριθμητικό ή υπολογιστικό λάθος.
Για να είναι παραδεκτή η αίτηση ακύρωσης ή τροποποίησης, θα πρέπει είτε να προσκομιστούν έγγραφα από τον φορολογούμενο, είτε να είναι διαθέσιμα στην αρμόδια υπηρεσία, χωρίς να απαιτούνται ελεγκτικές επαληθεύσεις.
Σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο, η διόρθωση πρόδηλων σφαλμάτων αφορά υποθέσεις που εκκρεμούν από την 1η Ιανουαρίου 2014, ενώ φόροι και πρόστιμα που έχουν επιβάλει οι φορολογικές αρχές διαγράφονται και αν έχουν πληρωθεί από τους φορολογούμενους επιστρέφονται. Πρόκειται για αριθμητικά ή υπολογιστικά σφάλματα όπως, για παράδειγμα, η βεβαίωση φόρου ύψους 10.000 ευρώ αντί 100 ευρώ.
Η ΑΑΔΕ θα μπορεί να προβεί σε τροποποίηση ή ακύρωση άμεσου προσδιορισμού φόρου ή πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου ή πράξης επιβολής προστίμου, είτε κατόπιν αίτησης του φορολογουμένου είτε αυτόματα, χωρίς αίτηση του φορολογουμένου, για πρόδηλη μερική ή ολική έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης ή για αριθμητικό ή υπολογιστικό λάθος. Ως αριθμητικά ή υπολογιστικά λάθη θεωρούνται τα σφάλματα κατά τη διενέργεια μαθηματικού υπολογισμού ή κατά την εκτέλεση αριθμητικής πράξης και όχι η εσφαλμένη επιβολή φόρου ή απαλλαγή από τον φόρο ή η κακή εφαρμογή του νόμου. Ο νέος Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας προβλέπει:
– Η προθεσμία για την ακύρωση πράξης που έχει προσβληθεί στα δικαστήρια και βρίσκεται σε εκκρεμοδικία, λήγει ένα έτος μετά τη λήξη της εκκρεμοδικίας, δηλαδή μετά την έκδοση αμετάκλητης απόφασης, ενώ δεν εξετάζεται αν η πρόδηλη πλημμέλεια που αποτελεί τον λόγο ακύρωσης έχει προβληθεί στο πλαίσιο ενδικοφανούς ή δικαστικής προσφυγής.
– Ποσά που έχουν βεβαιωθεί ή καταβληθεί βάσει των πράξεων που ακυρώνονται, διαγράφονται ή επιστρέφονται κατά περίπτωση, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί παραγραφής.
Η μέχρι πρότινος διάταξη δεν επέτρεπε στην ΑΑΔΕ να ανακαλέσει μια πράξη που έχει προφανές λάθος, αν οι φορολογούμενοι έχουν προσφύγει κατά της πράξης αυτής, με αποτέλεσμα οι φορολογούμενοι είτε να κινδυνεύουν να χάσουν την προθεσμία για να προσβάλουν μια πράξη με προφανές λάθος, είτε να πρέπει να περιμένουν τη λήξη της διαδικασίας ενώπιον των δικαστηρίων – στο διάστημα αυτό η ΑΑΔΕ δεν έχει τη δυνατότητα να διορθώσει το προφανές σφάλμα που έχει κάνει.
