«Είμαστε σε μια πορεία αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας», είπε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, μιλώντας στο πλαίσιο των παράλληλων δράσεων της 89ης ΔΕΘ, σε πάνελ με θέμα «Ανάπτυξη και αξία επενδύσεων».
Επικαλέστηκε τα στοιχεία για τις εξαγωγές («είμαστε στο 42% του ΑΕΠ, αλλά ακόμη κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο») και τις επενδύσεις («το 2019 ήταν 11% του ΑΕΠ, ενώ σήμερα είναι 15,3%, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 21%»). Πρόκειται για ένα θέμα που αποτελεί στοιχείο προβληματισμού, καθώς τα στοιχεία δείχνουν μεν κάποια βελτίωση σε ορισμένους δείκτες, που έχουν σχέση με το παραγωγικό πρότυπο, αλλά ταυτόχρονα και στασιμότητα σε άλλους και απόσταση από τον στόχο σύγκλισης με την Ε.Ε. σε πολλούς.
Η κατανάλωση εξακολουθεί να κυριαρχεί στον σχηματισμό του ΑΕΠ, η οικονομία κατακλύζεται ακόμη από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που σημαίνει χαμηλότερη παραγωγικότητα, ο τουρισμός κυριαρχεί ως οικονομική δραστηριότητα, ενώ λείπουν παραγωγικές μονάδες υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Αλλωστε, ο ίδιος ο κ. Πιερρακάκης αναγνώρισε ότι τα προβλήματα δεν είναι λυμένα και ότι «υπάρχουν στοιχήματα που πρέπει να κερδηθούν».
Ενδεικτικά, κάποια από τα σχετικά στοιχεία της Ε.Ε. δείχνουν τα εξής:
• Στον τομέα της καινοτομίας οι επιδόσεις της Ελλάδας βελτιώνονται, αλλά απέχουν ακόμη από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη το 2023 ήταν 1,49% του ΑΕΠ, έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 2,24%.
• Το σύστημα δικαιοσύνης είναι αναποτελεσματικό, χρειάζονται 771 μέρες για την επίλυση πρωτοβάθμιων διαφορών σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις το 2023.
Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές «είμαστε στο 42% του ΑΕΠ, αλλά ακόμη κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο».
• Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ βρίσκεται στο 70% της Ε.Ε. το 2024, από 62% το 2020, αλλά και από 93% το 2005.
• Η παραγωγικότητα της εργασίας –16 ευρώ την ώρα, έναντι 36,1 στην Ευρωζώνη και 31,4 στην Ε.Ε.– είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρωπη και έχει μείνει στάσιμη την τελευταία δεκαετία, έχοντας υποχωρήσει από το 17,3 του 2005.
• Οι επενδύσεις αντιπροσωπεύουν το 15,2% του ΑΕΠ με στοιχεία του 2023, έναντι 22,2% στην Ευρωζώνη.
• Η κατανάλωση αντιπροσώπευε το 67,5% του ΑΕΠ, έναντι 51,5% στην Ευρωζώνη το 2024.
• Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών έχουν φτάσει στο 42% του ΑΕΠ το 2024, έναντι 31,5% το 2020, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι 50,7%. Οι εξαγωγές αγαθών ήταν 20,4% το 2024, έναντι 33,9% στην Ε.Ε., ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών ήταν 21,5%, έναντι 16,7% στην Ε.Ε., άρα πρωταγωνιστεί ο τουρισμός. Παρ’ όλα αυτά, η ισορροπία έχει ελαφρώς μετατοπιστεί υπέρ των εξαγωγών αγαθών τα τελευταία χρόνια.
• Το 94,5% των επιχειρήσεων είναι πολύ μικρές (κάτω από 10 άτομα), απασχολούν το 55,8% των εργαζομένων και παράγουν το 30,6% της προστιθέμενης αξίας. Αντιστοίχως στην Ε.Ε. το 93,7% είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις, αλλά απασχολούν το 45,8% των εργαζομένων και παράγουν το 36% της προστιθέμενης αξίας.
• Η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία της βιομηχανίας ήταν 15,4% της συνολικής ΑΠΑ το 2024, έναντι 13,3% το 2015, αλλά και 15,8% το 2006, πριν από την κρίση. Ειδικά η μεταποίηση ήταν στο 10,1%, αυξημένη από 9,3% το 2016, αλλά πολύ χαμηλότερα από το 15,7% της Ε.Ε. Αντιθέτως, τα ακίνητα αντιπροσώπευαν το 16,6% του ΑΕΠ, έναντι 10,9% στην Ε.Ε.
