Κατάσταση déjà vu επικράτησε στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή των εμπλεκόμενων μερών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η ένταση μεταξύ ΑΔΜΗΕ και Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), που συνόδευε αντίστοιχες τηλεδιασκέψεις πέρυσι το καλοκαίρι και είχε καταλαγιάσει μετά τη διακρατική συμφωνία Ελλάδας – Κύπρου τον Νοέμβριο, επανήλθε στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη που ολοκληρώθηκε χωρίς αποτέλεσμα και αναμένεται να επαναληφθεί εντός 48 ωρών κατόπιν σχετικού αιτήματος της Ε.Ε. Σημείο τριβής μεταξύ των δύο πλευρών στη χθεσινή σύσκεψη αναδείχθηκε ο χρόνος εκταμίευσης των 25 εκατ. ευρώ που θα πρέπει να καταβάλει η Κύπρος για δαπάνες του 2025 στον ΑΔΜΗΕ για το έργο του GSI.
Η ΡΑΕΚ φέρεται να μην αρνείται την έγκριση των δαπανών, αλλά να συνδέει την εκταμίευσή τους με την τεκμηρίωσή τους, την οποία θεωρεί ανεπαρκή. Ο ΑΔΜΗΕ σύμφωνα με την πλευρά της ΡΑΕΚ δεν έχει απαντήσει στις διευκρινίσεις που του έχουν ζητηθεί σε σχέση με τις δαπάνες του 2025. «Θα πρέπει να τεκμηριωθεί το έξοδο. Ο Ρυθμιστής θα πρέπει να ελέγχει τι πληρώνει», λέει η πλευρά της Κύπρου σχολιάζοντας τις χθεσινές εξελίξεις, με την πλευρά του ΑΔΜΗΕ να επιμένει στη γραμμή «χωρίς ρυθμιστικό πλαίσιο δεν μπορούμε να συνεχίσουμε τις εκταμιεύσεις. Εχουμε ξοδέψει ήδη 250 εκατ. ευρώ», χτυπώντας το «καμπανάκι» για πιθανό κίνδυνο ματαίωσης.
H ΡΑΕΚ προσήλθε στην τηλεδιάσκεψη με τη δέσμευση που είχε αναλάβει το πρωί στην κυπριακή Βουλή, όπου συζητήθηκε η πορεία του GSI, ότι θα εγκρίνει μέχρι την Κυριακή και το αργότερο την ερχόμενη Δευτέρα την απόφαση για τις χρεώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος των πρώτων 25 εκατ. ευρώ που θα δοθούν στον ΑΔΜΗΕ για δαπάνες του έργου το 2025. Ο πρόεδρος της ΡΑΕΚ κ. Λεμονάρης, σύμφωνα με κυπριακά μέσα ενημέρωσης, διευκρίνισε στους βουλευτές ότι η απόφαση για τις χρεώσεις δεν σημαίνει αυτομάτως και καταβολή του ποσού στον ΑΔΜΗΕ, καθώς αναμένει ακόμη τεκμηρίωση των στοιχείων για το αίτημα πληρωμής που της υποβλήθηκε. Η ΡΑΕΚ προκειμένου να προχωρήσει στην απόφαση για τον μηχανισμό χρεώσεων των δαπανών στους λογαριασμούς ρεύματος έχει υποβάλει αίτημα στο υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου για την έγκριση της καταβολής των 25 εκατ. από τον προϋπολογισμό, όπως προβλέπει η διακρατική συμφωνία Ελλάδας – Κύπρου ώστε να μηδενιστεί η επιβάρυνση για τους καταναλωτές. Ο μηχανισμός αυτός που ενσωματώνει το πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας αναφέρει το πώς θα χρεώνονται και θα πιστώνονται τα εν λόγω ποσά (25 εκατ. κατ’ έτος για τα πρώτα πέντε χρόνια κατασκευής), ώστε να προκύπτει η μηδενική επιβάρυνση για τους καταναλωτές, και καθιστά σαφές ότι η εκταμίευση θα γίνεται ανάλογα με τον χρόνο τεκμηρίωσης των εξόδων.
Κατά την πλευρά της Κύπρου, λοιπόν, ο ΑΔΜΗΕ κακώς υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο. «Η Κύπρος έχει σεβαστεί τις δεσμεύσεις της. Ο μηχανισμός χρέωσης και πίστωσης των καταναλωτών δεν αφορά τον ΑΔΜΗΕ», αναφέρουν στην «Κ» κύκλοι της κυπριακής πλευράς, επαναλαμβάνοντας ότι «ο Ρυθμιστής είναι ανεξάρτητη αρχή και είναι υποχρεωμένη να ελέγχει τι πληρώνει», αφήνοντας σαφείς αιχμές κατά του ΑΔΜΗΕ και της «επιθετικής», όπως τη χαρακτηρίζουν, στάσης του στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη.
Το 48ωρο μέχρι την επόμενη τηλεδιάσκεψη θεωρείται κρίσιμο για την από εδώ και πέρα πορεία του έργου, με την Ε.Ε. να αναλαμβάνει πρωτοβουλία άμβλυνσης των αντιπαραθέσεων. Το αρνητικό αυτό κλίμα σε κάθε περίπτωση υπονομεύει τις προσπάθειες που καταβάλλονται σε πολιτικό επίπεδο από τις δύο χώρες για την παρέμβαση της Κομισιόν σχετικά με την επίλυση του γεωπολιτικού ζητήματος, που είναι ο παράγοντας ο οποίος θα κρίνει την τύχη της πολύπαθης διασύνδεσης.
