Σε μηνιαία υποβολή των δηλώσεων ΦΠΑ και κατ’ επέκταση πληρωμής του φόρου που προκύπτει υποχρεούνται από τα τέλη Ιουλίου 92.590 μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες με απλογραφικά βιβλία, που ξεκίνησαν τη λειτουργία τους από 1.1.2024 έως 31.3.2025.
Το νέο καθεστώς ξεκίνησε με 5.000 επιχειρήσεις οι οποίες ξεκίνησαν τη δραστηριότητά τους στις αρχές Απριλίου και υποχρεώθηκαν με βάση την απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ να υποβάλλουν μηνιαία δήλωση ΦΠΑ και τώρα επεκτείνεται σε όσες έκαναν έναρξη εργασιών το 2024.
Στόχος της αλλαγής, από τις τριμηνιαίες δηλώσεις ΦΠΑ στις μηνιαίες, ήταν τα προβλήματα που καταγράφονται τα τελευταία χρόνια κυρίως με κάποιες εποχικές επιχειρήσεις που ανοίγουν Μάιο και εξαφανίζονται Σεπτέμβριο, χωρίς να πληρώνουν ΦΠΑ ή φόρο εισοδήματος. Με τη νέα διαδικασία, όχι μόνο υποχρεούνται να υποβάλλουν τη δήλωση ΦΠΑ κάθε μήνα, αλλά και να καταβάλλουν τον ΦΠΑ στο ελληνικό Δημόσιο. Ενας ακόμη λόγος είναι ότι πολλοί επαγγελματίες χρησιμοποιούσαν τον ΦΠΑ για να έχουν ρευστότητα, με αποτέλεσμα όταν έφθανε η ώρα της πληρωμής να αναγκάζονταν να ρυθμίζουν την οφειλή τους.
Οι επιχειρήσεις αυτές που εντάσσονται στο μηνιαίο καθεστώς έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν την τριμηνιαία υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ μετά την πάροδο 24 μηνών από την ημερομηνία έναρξης των εργασιών τους. Σύμφωνα με τον διοικητή της ΑΑΔΕ, «η θέσπιση της μηνιαίας υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ συμβάλλει στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, αποτρέποντας περιπτώσεις επιχειρήσεων που έπειτα από σύντομο χρονικό διάστημα λειτουργίας διακόπτουν τις εργασίες τους χωρίς να έχουν εκπληρώσει τις φορολογικές τους υποχρεώσεις ως προς τον ΦΠΑ και άλλους φόρους».
Με τη νέα διαδικασία αναμένεται το «κενό» ΦΠΑ (θεωρητικά προσδοκώμενα έσοδα υπό πλήρη συμμόρφωση) να περιορισθεί αισθητά και να φθάσει σταδιακά στον μέσο όρο της Ε.Ε., δηλαδή στο 7%.
Σημειώνεται ότι οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, αλλά και τα μέτρα που ξεκίνησαν να εφαρμόζονται το 2022 οδήγησαν στη μείωση των απωλειών ΦΠΑ. Η αυξημένη χρήση των καρτών την περίοδο της πανδημίας, που έγινε συνήθεια για ένα πολύ μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, τα ηλεκτρονικά βιβλία και η διασύνδεση των ταμειακών με τα POS περιόρισαν τις απώλειες, με αποτέλεσμα να μειωθεί και η φοροδιαφυγή στον ΦΠΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, το «κενό» ΦΠΑ έχει μειωθεί κατά 53% από το 2017 (από 29,1% σε 13,7%).
Το 2022 τα συνολικά έσοδα που θα έπρεπε εισπραχθούν ανέρχονταν στο ποσό των 21,58 δισ. ευρώ, εκ των οποίων εισπράχθηκαν 18,621 δισ. ευρώ. Το κενό συμμόρφωσης με τον ΦΠΑ υπολογίστηκε από την Κομισιόν σε 2,959 εκατ. ευρώ ή στο 13,7% της συνολικής φορολογικής υποχρέωσης ΦΠΑ .
Στην περίπτωση που η χώρα μας «έπιανε» τον μέσο όρο της Ε.Ε., θα είχε όφελος 1,4 δισ. ευρώ, δηλαδή από τα 2,9 δισ. θα περιοριζόταν στα 1,5 δισ. ευρώ.
Από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών υποστηρίζουν ότι το «κενό» ΦΠΑ βρίσκεται με τα μέτρα που έχουν ληφθεί κάτω από 10%, κοντά στο 9%, και ότι έως το 2026 θα προκύψουν επιπλέον έσοδα τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ τα οποία θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν νέες ελαφρύνσεις για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
