Δεν είναι σαφές πόσοι αντιλαμβάνονται τη σημασία του ελληνικού τουρισμού στη βελτίωση του πιο προβληματικού μακροοικονομικού μεγέθους της χώρας, του ισοζυγίου των συναλλαγών μας με το εξωτερικό. Στην πρόσφατη γενική συνέλευση του ΣΕΤΕ, ο πρόεδρός του Γιάννης Παράσχης ανέφερε ένα μέγεθος ενδεικτικό της σημασίας του κλάδου. Το 84,4% των τουριστικών εισπράξεων, είπε, προέρχεται από τον εισερχόμενο τουρισμό, ο οποίος καλύπτει το 71,5% του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών! Για κάθε 10 ευρώ παραπάνω προϊόντων που εισάγουμε σε σχέση με όσα εξάγουμε κάθε χρόνο, έρχεται ο τουρισμός και φέρνει 7 ευρώ, μειώνοντας το έλλειμμα στα 3 ευρώ. Καλύπτει δηλαδή μεγάλο μέρος των στρεβλώσεων, των ελλείψεων, της κακοδαιμονίας του εγχώριου μοντέλου ανάπτυξης.
Κι όμως, όταν αυξάνεται το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών πανικοβάλλεται το σύμπαν. Το ίδιο… σύμπαν καλείται να σχολιάσει τις επιδόσεις του τουρισμού που συγκρατούν αυτό το έλλειμμα και μιλάει απαξιωτικά για μονοκαλλιέργεια και υπερεξάρτηση. Αν δεν υπήρχε όμως ο τουρισμός, δεν θα είχαμε την όποια περιφερειακή ανάπτυξη έχουμε και σίγουρα το έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών θα είχε εκτοξευτεί στα ύψη.
Οπότε το πρόβλημα δεν είναι και δεν ήταν ποτέ ο τουρισμός. Αυτός κάνει καλά τη δουλειά του.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν κατανοούμε γιατί έχουμε τόσο μεγάλο έλλειμμα σε όλους τους υπόλοιπους τομείς πλην τουρισμού. Ξεχνάμε ότι ο υπ’ αριθμόν ένα λόγος παραμένουν οι ενεργειακές εισαγωγές. Την ίδια στιγμή, πολλά καλά νέα, όπως η ανάπτυξη (κυρίως κατανάλωση) και οι επενδύσεις, σημαίνουν αυτόματα αύξηση των εισαγωγών. Αν πράγματι η κυβέρνηση επιτύχει τον στόχο της και αυξηθούν τόσο πολύ οι επενδύσεις όσο λέει, τότε ναι, θα αυξηθούν κι άλλο οι εισαγωγές, μηχανημάτων και υλικών.
Αρα πώς περιορίζεται το πρόβλημα; Με βελτίωση του άλλου συντελεστή. Αυξάνοντας τις εξαγωγές. Εκεί είναι πάντα το ζήτημα. Ο τουρισμός ήδη συμβάλλει, σιγά αλλά σταθερά αυξάνονται όμως και οι εξαγωγές της βιομηχανίας. Και αυτό είναι σημαντική αλλαγή. Πόσοι, για παράδειγμα, γνωρίζουν ότι από το 2024 η βιομηχανία τροφίμων, εκεί που πάντα λέγαμε ότι έχουμε πλεονέκτημα, έχει καταφέρει να ξεπεράσει κάθε άλλο κλάδο της ελληνικής βιομηχανίας ως προς την παραγωγή και τις εξαγωγές; Από το να γκρινιάζουμε για το έλλειμμα, είναι πιο χρήσιμο να δούμε πώς τα καταφέρνει ο τουρισμός και πώς τα κατάφερε η βιομηχανία τροφίμων, για να δούμε και ποιοι άλλοι τομείς μπορούν να ακολουθήσουν τον δρόμο τους.
