Ηταν τον Μάρτιο του 2008 όταν η Vitex, μια οικογενειακή επιχείρηση με βαθιές ρίζες στον χώρο των χρωμάτων, περνούσε το κατώφλι του νέου της εργοστασίου στον Ασπρόπυργο. Το φιλόδοξο εγχείρημα σηματοδοτούσε την απαρχή ενός νέου κεφαλαίου στην ήδη μακρόχρονη ιστορία της. Ωστόσο, αντί για θριαμβευτική εκκίνηση, οι «πρώτες σελίδες» αυτής της διαδρομής επιφύλαξαν προκλήσεις και ανατροπές, οι οποίες έθεσαν σε δοκιμασία όχι μόνο την επιχειρηματική στρατηγική, αλλά και τους οικογενειακούς δεσμούς που τη συγκρατούσαν. Η χρονική συγκυρία μόνο ευνοϊκή δεν μπορούσε να θεωρηθεί. Η Ελλάδα βρισκόταν στην αυγή της οικονομικής κρίσης, η οποία άρχιζε να δείχνει τις προθέσεις της, με την οικοδομική δραστηριότητα να βουλιάζει.
«Τον Σεπτέμβριο του 2008 όλα κατέρρευσαν. Εκείνη η περίοδος υπήρξε ανελέητη για την εταιρεία, όπως και για όλες όσες συνδέονταν με την οικοδομή», θυμάται ο διευθύνων σύμβουλος της Vitex Αρμόδιος Γιαννίδης.
Η «μαύρη» περίοδος
«Βρεθήκαμε, ωστόσο, σε ακόμη πιο δυσμενή θέση από τους ανταγωνιστές μας. Είχαμε ήδη κατευθύνει σημαντικές επενδύσεις στις νέες παραγωγικές εγκαταστάσεις, χωρίς όμως να έχουμε προλάβει να πουλήσουμε την παλιά μονάδα, ώστε να αποπληρώσουμε τις δανειακές μας υποχρεώσεις. Και μέσα σε όλα, προέκυψε και μια ενδοοικογενειακή κρίση, όπως συχνά συμβαίνει σε οικογενειακές επιχειρήσεις, μόνο που στη δική μας περίπτωση η ένταση κορυφώθηκε», προσθέτει στην «Κ». Η καθοδική πορεία συνεχίστηκε μέχρι το 2012, όταν, όπως λέει, «πιάσαμε πάτο». Τα νούμερα ήταν αμείλικτα: ο τζίρος έπεσε στα 25 εκατ. ευρώ, απασχολούσε 200 άτομα, ενώ τα χρέη άγγιζαν τα 30 εκατ., όταν τα έσοδα το 2007 έφθαναν τα 56 εκατ. ευρώ. Οι απώλειες ξεπερνούσαν το 50%.
Και μπορεί για κάποιες εταιρείες αυτή η δεινή κατάσταση να ήταν μη αναστρέψιμη, όχι όμως για τη Vitex. «Είμαστε οικοδόμοι στο DNA μας», υπογραμμίζει ο κ. Γιαννίδης. Ετσι, σαν γνήσιοι οικοδόμοι, δεν θα μπορούσαν να αφήσουν το οικοδόμημά τους να γκρεμιστεί, παρά τις όποιες διαφωνίες. Τότε ξεκίνησε μια διαδικασία μετασχηματισμού, με αιχμή του δόρατος το μοντέλο διοίκησης: από την παραδοσιακή, οικογενειακή δομή, η Vitex πέρασε σε ένα υβριδικό σχήμα επαγγελματικής διοίκησης, βασισμένο στην αξιοκρατία και στην αριστεία. Η οικογένεια διατήρησε τον ρόλο του θεματοφύλακα των αξιών και των διαγενεακών σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πελάτες και τους προμηθευτές. «Η κληρονομιά δεν συνεπάγεται απαραίτητα και το χάρισμα της ηγεσίας», ξεκαθαρίζει. Η απόφαση αυτή αποδείχθηκε καθοριστική όχι μόνο για να ορθοποδήσει η εταιρεία αρκετά πριν από την έξοδο της χώρας από την κρίση, αλλά και για να εξελιχθεί σε ηγέτιδα δύναμη στη βιομηχανία των χρωμάτων.
Εχοντας πλέον αφήσει πίσω της το ταραχώδες παρελθόν, από το 2014 μέχρι σήμερα κινείται μόνο ανοδικά και παρουσιάζει μια υγιή οικονομική δραστηριότητα, κάτι που επιβεβαιώνεται και με το παραπάνω από τις επιδόσεις της. Το 2024 ο κύκλος εργασιών της έκλεισε στα 86 εκατ. ευρώ, ενώ στο δυναμικό της εντάσσονται 472 εργαζόμενοι σε Ελλάδα, Σερβία και Ουγγαρία. Παράλληλα, η Vitex διαθέτει ισχυρό εξαγωγικό αποτύπωμα, με παρουσία σε περισσότερες από 25 χώρες, επίτευγμα αξιοσημείωτο αν ληφθεί υπόψη η φύση του προϊόντος, καθώς το βάρος καθιστά τις εξαγωγές ιδιαίτερα απαιτητικές και κοστοβόρες. «Συνήθως μια αντίστοιχη βιομηχανία εξάγει περίπου 8%-10% της παραγωγής της κατά μέσον όρο. Εμείς, όμως, έχουμε καταφέρει να φτάσουμε το 25%», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Γιαννίδης.
Νέα προϊόντα
Πλέον, η στρατηγική εστιάζει στην κατηγορία των δομικών χημικών και των συστημάτων θερμοπρόσοψης, με στόχο τη διεύρυνση της παρουσίας της σε ένα συνεχώς εξελισσόμενο πεδίο. Η ελληνική αγορά χρωμάτων είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική, με τις περισσότερες εταιρείες να είναι ελληνικές. Η αξία της κατηγορίας των χρωμάτων οικοδομής υπολογίζεται περίπου στα 320 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά το χρώμα (μαζί με βιομηχανικά, marine και automotive χρώματα) ανέρχεται στα 580 εκατ. ευρώ. «Κοιτάζοντας μπροστά, η εταιρεία συνεχίζει με συνέπεια την πορεία της στην επιχειρηματικότητα. Τα τελευταία χρόνια, μέσα από τη συμμετοχή μου σε διάφορα προγράμματα, συνειδητοποίησα την αξία του mentoring.
Πλέον, από τη θέση του μέντορα, όχι μόνο έχω προσφέρει, αλλά έχω και ο ίδιος μάθει πολλά», σημειώνει ο κ. Γιαννίδης, ο οποίος το 2000 ανέλαβε πιο ενεργό ρόλο στην επιχείρηση, η οποία δημιουργήθηκε με την επωνυμία Αφοί Γιαννίδη το μακρινό 1932 αρχικά με εμπορική δραστηριότητα, ενώ το 1960 πέρασε στην παραγωγή χρώματος με μια μονάδα στο Μοσχάτο. Τότε παρουσίασε στην ελληνική αγορά το πρώτο χρώμα που στέγνωνε γρήγορα και κάλυπτε τις επιφάνειες με μόλις δύο χέρια.
