Εχουν παρέλθει τρία χρόνια από τότε που η OpenAI έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα για την κούρσα της τεχνητής νοημοσύνης παρουσιάζοντας την εφαρμογή της, ChatGPT. Από τότε μέχρι σήμερα οι ιλιγγιώδεις δαπάνες στον κλάδο αυξάνονται διαρκώς, αλλά αυξάνονται και οι αμφιβολίες της Wall Street για τον κλάδο και εντείνεται η ανησυχία για το κατά πόσον θα διαρκέσουν οι καλές εποχές. Από το πρόσφατο ξεπούλημα των μετοχών της Nvidia και την πτώση που σημείωσε η Oracle Corp, όταν η εταιρεία ανακοίνωσε τις δαπάνες της για την τεχνητή νοημοσύνη, μέχρι το αρνητικό αίσθημα γύρω από όσες εταιρείες είναι εκτεθειμένες στην OpenAI, όλα αυτά είναι ενδείξεις αυξανόμενου προβληματισμού και εντεινόμενων αμφιβολιών για τον νέο κλάδο. Και καθώς οδεύουμε προς το νέο έτος, ο προβληματισμός μεταξύ επενδυτών επικεντρώνεται στο κατά πόσον θα πρέπει να περιορίσουν την έκθεσή τους στην τεχνητή νοημοσύνη ενόψει του κινδύνου νέας φούσκας ή να διπλασιάσουν την έκθεσή τους ώστε να κερδίσουν όσα μπορούν από τη νέα τεχνολογία που ανατρέπει τα πάντα.
Οι ανησυχίες για την τεχνητή νοημοσύνη αφορούν σχεδόν ό,τι είναι σχετικό με τον κλάδο, τη χρήση της, το δυσθεώρητο κόστος της ανάπτυξής της αλλά και το εάν οι καταναλωτές θα πληρώσουν τελικά τις υπηρεσίες της. Και οι απαντήσεις σε αυτούς τους προβληματισμούς θα έχουν μεγάλες επιπτώσεις στα χρηματιστήρια. Η άνοδος που έχουν σημειώσει δείκτες, π.χ. ο S&P 500, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρείες του κόσμου, όπως οι Alphabet και Microsoft, καθώς και σε όσες επωφελούνται από τις δαπάνες για υποδομές τεχνητής νοημοσύνης, όπως η Nvidia και η Broadcom, αλλά και σε εταιρείες παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως η Constellation Energy Corp. Αν διακοπεί η άνοδος αυτών των εταιρειών, οι δείκτες θα υποχωρήσουν. Σύμφωνα με παρατηρητές του κλάδου, υπάρχουν λόγοι για να αισιοδοξεί κανείς. Οι τεχνολογικοί κολοσσοί που αντιπροσωπεύουν μεγάλο μέρος των δαπανών για την τεχνητή νοημοσύνη διαθέτουν άφθονους πόρους και έχουν δεσμευθεί να εξακολουθήσουν να δαπανούν και τα επόμενα χρόνια.
Οι επτά μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες αναμένεται να σημειώσουν μέσα στο επόμενο έτος τη μικρότερη αύξηση εσόδων των τελευταίων τεσσάρων ετών.
Μόνο η OpenAI σχεδιάζει να δαπανήσει 1,4 τρισ. δολ. τα επόμενα χρόνια, αλλά η εταιρεία του Σαμ Αλτμαν, που τον Οκτώβριο κατέκτησε τον τίτλο της νεοφυούς με τη μεγαλύτερη στον κόσμο χρηματιστηριακή αξία, έχει έσοδα πολύ λιγότερα από τα λειτουργικά έξοδά της. Προβλέπει πως θα δαπανήσει 115 δισ. δολ. μέχρι και το 2029, προτού αρχίσει να έχει κέρδη το 2030. Παράλληλα, όμως, η OpenAI θα αντιμετωπίσει πρόβλημα αν οι επενδυτές αρχίσουν να μη δεσμεύουν άλλα κεφάλαια στην εταιρεία. Και οι επιπτώσεις μπορεί να μεταδοθούν άμεσα σε όσες εταιρείες αποτελούν δορυφόρους της, όπως είναι για παράδειγμα η εταιρεία υπηρεσιών υπολογιστικής CoreWeave. Εξάλλου, για να χρηματοδοτήσει τις επενδύσεις της σε κέντρα δεδομένων που απαιτούν κολοσσιαία κεφάλαια η Oracle έχει εκδώσει ομόλογα αξίας δεκάδων δισ. δολαρίων. Αλλά η έκδοση χρέους δημιουργεί πιέσεις σε μια εταιρεία, καθώς οι κάτοχοι ομολόγων πρέπει να πληρώνονται σε μετρητά και εγκαίρως, σε αντίθεση, βέβαια, με τους κατόχους μετοχών που κερδίζουν κυρίως καθώς ανεβαίνουν οι τιμές των μετοχών.
Την Παρασκευή αφέθηκε να διαρρεύσει η πληροφορία ότι έχει αναβληθεί η ανέγερση κάποιων κέντρων δεδομένων για την OpenAI. Η είδηση οδήγησε τις μετοχές της Oracle σε πτώση, όπως και τις μετοχές άλλων εταιρειών εκτεθειμένων σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης. Εκπρόσωπος της Oracle δήλωσε πως η εταιρεία σίγουρα θα ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της και στα μελλοντικά σχέδια επέκτασής της. Στο μεταξύ, Alphabet, Microsoft, Amazon.com και Meta Platforms προβλέπουν να δαπανήσουν περισσότερα από 400 δισ. δολ. σε κεφαλαιακές δαπάνες μέσα στους επόμενους 12 μήνες και τα περισσότερα από αυτά θα είναι σε κέντρα δεδομένων. Τα έσοδα των επτά μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, μεταξύ των οποίων οι Apple Inc., Nvidia και Tesla, αναμένεται να αυξηθούν κατά 18% μέσα στο επόμενο έτος, αλλά αυτή θα είναι η μικρότερη αύξηση εσόδων τους των τελευταίων τεσσάρων ετών. Ισως η μεγαλύτερη ανησυχία από όλες γύρω από τις δαπάνες για την τεχνητή νοημοσύνη αφορά την αλλαγή στρατηγικής που εμφανίζουν οι τεχνολογικοί κολοσσοί. Εως τώρα η αξία των σημαντικότερων από τους τεχνολογικούς κολοσσούς βασιζόταν στη δυνατότητά τους να αυξάνουν ταχύτατα τα έσοδά τους χωρίς μεγάλο κόστος, γι’ αυτό και συγκέντρωναν τεράστιες εισροές κεφαλαίων. Τώρα όμως τα σχέδιά τους για την τεχνητή νοημοσύνη έχουν αντιστρέψει την κατάσταση.
