«Ενοικιάζεται»… χρυσός σε τιμή ευκαιρίας. Καθώς η τιμή του πολύτιμου μετάλλου εκτοξεύεται σε ιστορικά υψηλά, ένα παραδοσιακά «αδρανές περιουσιακό στοιχείο» μεταμορφώνεται σε πολύτιμη πηγή εισοδήματος. Ενας αυξανόμενος αριθμός πλούσιων επενδυτών και «οικογενειακών γραφείων» (family offices) δεν αρκούνται πλέον στην απλή αποθήκευση ράβδων χρυσού σε θησαυροφυλάκια. Αντ’ αυτού στρέφονται στην πρακτική της ενοικίασης χρυσού (gold leasing) σε επιχειρήσεις της βιομηχανίας πολύτιμων μετάλλων.
Eδώ και δεκαετίες ο χρυσός εθεωρείτο κλασικό αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο – σταθερό, ασφαλές, αλλά χωρίς απόδοση. Η εκτίναξη των τιμών όμως έχει αυξήσει δραματικά το κεφάλαιο που δεσμεύουν οι εταιρείες παραγωγής και κοσμηματοποιίας για τα αποθέματά τους. Ετσι, όλο και περισσότεροι στρέφονται σε leasing αντί για τραπεζικό δανεισμό, ώστε να χρηματοδοτήσουν την πρώτη ύλη που χρειάζονται χωρίς να εκτεθούν σε διακυμάνσεις τιμών.
Οι πλούσιοι ιδιώτες, από την άλλη, εντοπίζουν μια νέα ευκαιρία: αφού διαθέτουν χρυσό που έτσι κι αλλιώς σκοπεύουν να κρατήσουν, μπορούν πλέον να τον «χρησιμοποιήσουν» εξασφαλίζοντας απόδοση 2%-4% σε χρυσό μέσα από εξειδικευμένες πλατφόρμες, όπως οι SafeGold και Monetary Metals.
Ολο και περισσότερες εταιρείες παραγωγής και κοσμηματοποιίας στρέφονται σε leasing αντί για τραπεζικό δανεισμό, ώστε να χρηματοδοτήσουν την πρώτη ύλη που χρειάζονται.
«Εχουμε δεχθεί ένα σωρό τηλεφωνήματα από ανθρώπους που λένε “έχω ράβδους χρυσού αξίας 2 εκατ. δολαρίων, έχω ράβδους χρυσού αξίας ενός εκατ. δολαρίων. Μπορείτε να μου τις εκμισθώσετε;”», λέει ο Γκαουράβ Μέιτουρ, ιδρυτής της SafeGold. «Αυτό που ουσιαστικά έχει αλλάξει πολύ τους τελευταίους μήνες είναι ότι πολλοί από τους πλουσιότερους πελάτες έχουν πλέον εξοικειωθεί με τη μίσθωση», δήλωσε στο CNBC, προσθέτοντας ότι ο όγκος των ενοικιάσεων στη SafeGold έχει αυξηθεί από μόλις 2 σε 40 εκατ. δολάρια από την αρχή του έτους.
Πώς λειτουργεί όμως η όλη διαδικασία; Το gold leasing θυμίζει δάνειο, με τη διαφορά ότι το περιουσιακό στοιχείο είναι σε ουγγιές και όχι σε μετρητά. Αν και οι δομές διαφέρουν ελαφρώς, η λογική είναι ίδια: οι επενδυτές παρέχουν τις ράβδους χρυσού τους σε μια πλατφόρμα ή εταιρεία διαχείρισης, η οποία στη συνέχεια δανείζει το πολύτιμο μέταλλο σε κοσμηματοποιούς, χυτήρια ή βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας που το χρησιμοποιούν στην παραγωγή. Ο δανειζόμενος καταβάλλει ενοίκιο σε χρυσό (leasing rate) και στο τέλος της συμφωνίας επιστρέφει την ίδια ποσότητα χρυσού ή ανανεώνει τη μίσθωση. Για τις επιχειρήσεις το όφελος είναι ξεκάθαρο: δεν χρειάζεται να αγοράσουν χρυσό με τραπεζικό δάνειο, ούτε να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο τιμής μέσω futures. Πληρώνουν σε χρυσό και δεν εκτίθενται στις διακυμάνσεις.
Η SafeGold προσφέρει επί του παρόντος απόδοση 2% στις ασφαλισμένες μισθώσεις και απόδοση 4% στις μη ασφαλισμένες. «Οι άνθρωποι δεν αγοράζουν πλέον χρυσό και περιμένουν απλώς να φθάσει στις 5.000 δολάρια», λέει ο Κιθ Γουάινερ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Monetary Metals με έδρα την Αριζόνα. «Θέλουν να τον κρατήσουν ανεξάρτητα από την τιμή του – και τότε σκέφτονται: πώς θα μπορούσα να τον χρησιμοποιήσω;».
Η είσοδος ιδιωτών στην αγορά leasing «έφερε» και νέους μηχανισμούς ασφάλειας, με αποτέλεσμα πολλαπλάσιους ελέγχους καθαρότητας κάθε επιστρεφόμενης ράβδου αλλά και μεγάλες ασφαλιστικές καλύψεις για κλοπή και απάτη. Το gold leasing ενέχει επίσης κινδύνους, που δεν υπάρχουν στη συμβατική φύλαξη, λένε οι αναλυτές. Αν μια επιχείρηση αντιμετωπίσει οικονομικές δυσκολίες, μπορεί να μην επιστρέψει τον χρυσό στην ώρα της ή και καθόλου, ενώ ενίοτε ο δανειστής μπορεί να λάβει πίσω χρυσό χαμηλότερης καθαρότητας ή απομιμήσεις. Οι σοβαρές πλατφόρμες επιμένουν ότι εφαρμόζουν αυστηρά πρωτόκολλα για να περιορίσουν αυτούς τους κινδύνους. Η Monetary Metals, λ.χ., χρησιμοποιεί ασφάλειες, ελέγχους, κάμερες και τεχνολογία αναγνώρισης ραδιοσυχνοτήτων για τον περιορισμό της κλοπής και της απάτης, ενώ και η Goldstrom επιστρατεύει σύστημα RFID ( «ταυτοποίηση μέσω ραδιοσυχνοτήτων») προσαρτώντας τσιπάκια σε κάθε κόσμημα που κατασκευάζεται από το μισθωμένο μέταλλο των επενδυτών της. Οπως τονίζεται πάντως στη βιομηχανία, «μηδενικός κίνδυνος δεν υπάρχει».
