Το ακανθώδες ζήτημα της Huawei, που είχε θέσει κατά την πρώτη θητεία του στον Λευκό Οίκο ο Ντόναλντ Τραμπ ως θέμα εθνικής ασφάλειας για την υπερδύναμη, επανέρχεται τώρα ως πρόβλημα της Ε.Ε. Η Κομισιόν έχει υιοθετήσει το σκεπτικό του Αμερικανού προέδρου και σχεδιάζει να επιβάλει στα κράτη-μέλη να απομακρύνουν από τα δίκτυα των τηλεπικοινωνιών τους τον εξοπλισμό του κινεζικού κολοσσού, όπως επίσης και τον εξοπλισμό της δεύτερης σε μέγεθος κινεζικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών, της ΖΤΕ.
Η Ε.Ε. αναζητεί τον τρόπο για να πείσει ακόμη και τις χώρες που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. να μην εξαρτώνται από κινεζικές εταιρείες.
Είχε προηγηθεί σχετική σύσταση της Κομισιόν προς τα κράτη-μέλη από το 2020 να διακόψουν τη χρήση εξοπλισμού από εταιρείες που ενδέχεται να εγκυμονούν κινδύνους. Σύμφωνα όμως με πηγές προσκείμενες στις σχετικές συνομιλίες που μίλησαν στο Bloomberg σε καθεστώς ανωνυμίας, η αντιπρόεδρος της Κομισιόν και αρμόδια για την τεχνολογική κυριαρχία, την ασφάλεια και τη δημοκρατία, Χένα Βίρκουνεν, σχεδιάζει να μετατρέψει αυτή τη σύσταση σε νομικά δεσμευτική υποχρέωση. Μολονότι οι αποφάσεις για θέματα κρίσιμων υποδομών και εθνικής ασφάλειας εμπίπτουν στη δικαιοδοσία των εθνικών κυβερνήσεων, η πρόταση της κ. Βίρκουνεν θα επιβάλει στα κράτη-μέλη να συμμορφωθούν με τις κατευθυντήριες γραμμές της Κομισιόν, οπότε όσες χώρες δεν συμμορφωθούν, θα αντιμετωπίζουν τη διαδικασία για παράβαση του κοινοτικού δικαίου και ενδεχόμενα χρηματικά πρόστιμα. Σημειωτέον ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Βρετανία και η Σουηδία έχουν απαγορεύσει τη χρήση εξοπλισμού των δύο κινεζικών εταιρειών εδώ και χρόνια, σε αντίθεση με την Ελλάδα και την Ισπανία που εξακολουθούν να τον χρησιμοποιούν.
Η πρωτοβουλία της κ. Βίρκουνεν αντανακλά την εντεινόμενη ανησυχία της Ε.Ε. για τους κινδύνους που εγκυμονούν οι εξοπλισμοί κινεζικών εταιρειών τηλεπικοινωνιών, καθώς κλονίζονται οι οικονομικοί και πολιτικοί δεσμοί της Γηραιάς Ηπείρου με τον δεύτερο εμπορικό της εταίρο, την Κίνα. Ο προβληματισμός εν προκειμένω είναι πως αν κινεζικές εταιρείες που διατηρούν στενούς δεσμούς με το Πεκίνο έχουν πρόσβαση σε στρατηγικής σημασίας υποδομές των κρατών-μελών, τότε υπάρχει κίνδυνος για τα εθνικά τους συμφέροντα. Το ενδιαφέρον της Κομισιόν για το θέμα δεν εξαντλείται στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Αναζητά, αντιθέτως, τον τρόπο για να πείσει και τις χώρες που δεν είναι μέλη της Ε.Ε. να μην εξαρτώνται από κινεζικές εταιρείες ακόμη και με την απειλή να αναστείλει τη χρηματοδότηση από την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία Global Gateway για ευρωπαϊκές επενδύσεις σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο. Οπως σχολίασε σχετικά ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Τομά Ρενιέ, «η ασφάλεια των τηλεπικοινωνιακών δικτύων μας πέμπτης γενιάς είναι κρίσιμη για την οικονομία μας».
Από τη στιγμή που διέρρευσαν τα σχέδια της Κομισιόν υπήρξε άμεση αντίδραση από κινεζικής πλευράς, με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών, Λιν Τζιαν, να σχολιάζει πως «η εξαναγκαστική απομάκρυνση του κινεζικού εξοπλισμού τηλεπικοινωνιών σε ορισμένες χώρες όχι μόνον έχει καθυστερήσει τη δική τους τεχνολογική πρόοδο, αλλά τους έχει προκαλέσει και σημαντικές οικονομικές ζημίες». Το θέμα των Huawei και ZTE επανέρχεται στο προσκήνιο στην Ευρώπη, καθώς τόσο η Γερμανία όσο και η Φινλανδία σχεδιάζουν να επιβάλουν αυστηρότερους περιορισμούς στις κινεζικές εταιρείες. Αν, πάντως, η Κομισιόν θεσπίσει σε νόμο μια απαγόρευση στη χρήση του εξοπλισμού κινεζικών εταιρειών, θα προκαλέσει πολιτικές αντιπαραθέσεις καθώς οι χώρες-μέλη δεν προτίθενται να εκχωρήσουν τέτοιου είδους αποφάσεις στην Κομισιόν. Θα υπάρξει άλλωστε αντίδραση από τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών που θα επικαλεστούν το σαφώς μικρότερο κόστος της τεχνολογίας της Huawei και την καλύτερη ποιότητά της σε σύγκριση με τις εναλλακτικές των δυτικών χωρών.
Εξάλλου, όταν η Σουηδία αποφάσισε να επιβάλει πλήρη απαγόρευση της χρήσης εξοπλισμού της Huawei, οι αντιδράσεις από την Κίνα αποθάρρυναν τις άλλες χώρες από το να ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Ο πρώην επίτροπος Ανταγωνισμού Τιερί Μπρετόν είχε προσπαθήσει να εντείνει τις πιέσεις στις χώρες-μέλη κατονομάζοντας ανοικτά και δημοσίως τις Huawei και ZTE. Η κίνησή του σηματοδοτούσε αλλαγή στάσης από πλευράς της Κομισιόν, καθώς γενικά είχε την τακτική να αναφέρεται σε εταιρείες υψηλού ρίσκου χωρίς να τις κατονομάζει. Είχε, άλλωστε, υποσχεθεί να απομακρύνει την κινεζική τεχνολογία από τα δίκτυα της Κομισιόν, αλλά δεν μπόρεσε να πείσει τις εθνικές κυβερνήσεις να τον ακολουθήσουν. Οταν ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε για δεύτερη φορά την ηγεσία της υπερδύναμης, η βιομηχανία τηλεπικοινωνιών θεώρησε αυτομάτως δεδομένη την επαναφορά του ζητήματος γύρω από τις κινεζικές εταιρείες τεχνολογίας και την παρουσία τους στην Ευρώπη. Η φινλανδική Nokia, ανταγωνίστρια της Huawei, έχει επανειλημμένως υπογραμμίσει ότι είναι επικίνδυνη η εκτεταμένη χρήση του εξοπλισμού της κινεζικής εταιρείας στα ευρωπαϊκά δίκτυα, ενώ η Κίνα έχει αποκλείσει από την κινεζική αγορά τόσο τη Nokia όσο και άλλες δυτικές εταιρείες.
