Κέντρα δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης στο Διάστημα; Μπορεί να ακούγεται σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, όμως η Google διερευνά ένα νέο πολλά υποσχόμενο πεδίο σε μία προσπάθεια να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση για τεχνητή νοημοσύνη, με τους πρώτους δοκιμαστικούς δορυφόρους της να αναμένεται να εκτοξευθούν στις αρχές του 2027.
Κέντρα δεδομένων σε τροχιά ετοιμάζουν επίσης η SpaceX του Μασκ και η Nvidia.
Η πρωτοβουλία, με την ονομασία Project Suncatcher, στοχεύει στην τοποθέτηση ενός δικτύου (αστερισμού -constellation) περίπου 80 δορυφόρων σχεδόν 640 χιλιόμετρα πάνω από τη Γη, ο καθένας εκ των οποίων θα φέρει ισχυρούς επεξεργαστές σχεδιασμένους να χειρίζονται την αυξανόμενη ζήτηση για τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με έκθεση. Σύμφωνα με νέα έρευνα της Google, η μείωση του κόστους εκτόξευσης θα μπορούσε να καταστήσει τα κέντρα δεδομένων στο Διάστημα εξίσου οικονομικά με τα επίγεια, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030. Εκτός από την κλιμάκωση της υπολογιστικής ισχύος, η μεταφορά κέντρων δεδομένων σε τροχιά θα μπορούσε να μειώσει την πίεση στους χερσαίους και υδάτινους πόρους που χρησιμοποιούνται για την ψύξη των επίγειων εγκαταστάσεων.
Μόλις τεθούν σε τροχιά, τα κέντρα δεδομένων θα τροφοδοτούνται από ηλιακούς συλλέκτες, που μπορούν να είναι έως και οκτώ φορές πιο παραγωγικοί από αυτούς στη Γη.
Τα κέντρα δεδομένων σε τροχιά θα μεταδίδουν τα αποτελέσματά τους μέσω οπτικών συνδέσμων, οι οποίοι συνήθως χρησιμοποιούν φως ή δέσμες λέιζερ για τη μετάδοση πληροφοριών. Οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας που επιδιώκουν ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη προβλέπεται να δαπανήσουν 3 τρισ. δολάρια σε επίγεια κέντρα δεδομένων από την Ινδία έως το Τέξας και από το Λινκολνσάιρ έως τη Βραζιλία. Οι αστρονομικές αυτές δαπάνες έχουν τροφοδοτήσει αυξανόμενη ανησυχία για τον αντίκτυπο στις εκπομπές άνθρακα εάν δεν βρεθεί καθαρή ενέργεια για την τροφοδότηση των εγκαταστάσεων. «Στο μέλλον, το Διάστημα μπορεί να είναι το καλύτερο μέρος για την ανάπτυξη υπερυπολογιστών τεχνητής νοημοσύνης», ανακοίνωσε η Google.
«Tο νέο μας ερευνητικό πρόγραμμα, Project Suncatcher, οραματίζεται συμπαγείς αστερισμούς δορυφόρων που θα τροφοδοτούνται με ηλιακή ενέργεια, θα μεταφέρουν μονάδες επεξεργασίας (TPU) της Google και θα συνδέονται μέσω οπτικών συνδέσεων ελεύθερου χώρου. Αυτή η προσέγγιση θα εγκαινίαζε τεράστιες δυνατότητες και επίσης θα ελαχιστοποιούσε τον αντίκτυπο στους επίγειους πόρους». Ο Ελον Μασκ, ο οποίος διευθύνει τον πάροχο δορυφορικού internet Starlink και το πρόγραμμα πυραύλων SpaceX, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι εταιρείες του θα αρχίσουν να αναπτύσσονται με στόχο να δημιουργήσουν επίσης κέντρα δεδομένων στο Διάστημα. Τα τσιπ τεχνητής νοημοσύνης της Nvidia θα εκτοξευθούν επίσης στο Διάστημα αργότερα αυτόν τον μήνα σε συνεργασία με τη startup Starcloud. «Στο Διάστημα, έχετε σχεδόν απεριόριστη, χαμηλού κόστους ανανεώσιμη ενέργεια», τόνισε ο Φίλιπ Τζόνστον, συνιδρυτής της νεοφυούς εταιρείας. «Το μόνο κόστος για το περιβάλλον θα είναι κατά την εκτόξευση. Στη συνέχεια θα υπάρξει δέκα φορές εξοικονόμηση διοξειδίου του άνθρακα κατά τη διάρκεια ζωής του κέντρου δεδομένων σε σύγκριση με την επίγεια τροφοδοσία του». Η Google σχεδιάζει να εκτοξεύσει δύο πρωτότυπους δορυφόρους έως τις αρχές του 2027 και επισήμανε ότι τα αποτελέσματα της έρευνάς της αποτελούν «ένα πρώτο ορόσημο προς μια κλιμακούμενη διαστημική τεχνητή νοημοσύνη» με τεράστιες δυνατότητες. Πρόσθεσε ωστόσο μια προειδοποίηση: «Εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές μηχανικές προκλήσεις, όπως η θερμική διαχείριση, οι επίγειες επικοινωνίες υψηλού εύρους ζώνης και η αξιοπιστία του συστήματος σε τροχιά».
