Ενας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα από την εκλογή Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ και ο κόσμος έχει αλλάξει πιο γρήγορα από ό,τι θα μπορούσαμε να προβλέψουμε. Στην περίοδο που ακολούθησε, οι παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν πολιτικά σοκ, πρωτοφανή αβεβαιότητα και υψηλή μεταβλητότητα, με τις μετοχές, τον χρυσό και τα κρυπτονομίσματα να φτάνουν σε ιστορικά υψηλά.
Αφότου ο Τραμπ νίκησε τη Δημοκρατική αντίπαλό του Κάμαλα Χάρις, στις 5 Νοεμβρίου του 2024, το δολάριο σημείωσε άνοδο, μαζί με τις μετοχές και το bitcoin, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου αυξήθηκαν, καθώς οι επενδυτές προεξοφλούσαν την πιθανότητα μεγαλύτερης πίεσης στα οικονομικά των ΗΠΑ. Εκτοτε η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει συνάψει συμφωνίες για το εμπόριο, ανατρέποντας παράλληλα τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και δεκαετίες διεθνούς διπλωματίας μετά τον πόλεμο. Μέσα στο σκηνικό αυτό της αβεβαιότητας, ωστόσο, οι επενδυτές έμαθαν να προσαρμόζονται, αναγνωρίζοντας μεταξύ άλλων την τάση του 47ου προέδρου των ΗΠΑ να εκτοξεύει απειλές, μόνο και μόνο για να υποχωρήσει αργότερα. Το λεγόμενο εμπόριο TACO, αρκτικόλεξο από τη φράση «Trump Always Chickens Out» (Ο Τραμπ πάντα δειλιάζει), έχει γίνει χαρακτηριστικό γνώρισμα της εποχής Τραμπ.
Το δολάριο, σημειώνει το Reuters, αντανακλά πιο ξεκάθαρα το πώς αντέδρασε ο υπόλοιπος κόσμος στους κλυδωνισμούς της εποχής Τραμπ. Εκτοξεύθηκε μετά τις εκλογές, αλλά έκτοτε έχει υποχωρήσει έως και 4%. Οι δασμοί του Τραμπ στους εμπορικούς εταίρους και η αβεβαιότητα για τον αντίκτυπό τους ώθησαν τους επενδυτές να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις. Οι φιλικές προς τα κρυπτονομίσματα πολιτικές του, οι οποίες έχουν τεθεί υπό έλεγχο λόγω άνευ προηγουμένου σύγκρουσης συμφερόντων, έχουν οδηγήσει το bitcoin στο ιστορικό υψηλό των 125.835,92 δολαρίων τον Οκτώβριο. Οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι δασμοί έχουν επίσης εκτοξεύσει τον χρυσό στο ρεκόρ των 4.381 δολαρίων ανά ουγγιά.
Η ανακοίνωση των δασμών του Τραμπ κατά τη λεγόμενη «Ημέρα Απελευθέρωσης» στις 2 Απριλίου ήταν μια πρώτη σημαντική δοκιμασία και έπληξε σκληρά τις αγορές. Ο παγκόσμιος δείκτης MSCI καταποντίστηκε κατά 10%, έκτοτε όμως έχει ανακάμψει, κερδίζοντας πάνω από 20% από την ημέρα των εκλογών. Ο S&P 500 έχει αυξηθεί κατά 17% από τον περασμένο Νοέμβριο χάρη στον «πυρετό» της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ στην Ευρώπη, οι μετοχές του αμυντικού κλάδου βρίσκονται στο επίκεντρο του ξέφρενου ράλι, καθώς ο Τραμπ ανάγκασε τις κυβερνήσεις της Ε.Ε. να δαπανήσουν περισσότερα για την ασφάλειά τους, καθώς ο πόλεμος μαίνεται στην Ουκρανία. Η σχέση του Τραμπ με τον Ελον Μασκ, τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο, ήταν βασικός παράγοντας για την άνοδο της μετοχής της Tesla μετά τις εκλογές. Ο Μασκ είχε δαπανήσει πάνω από 250 εκατ. δολάρια για να στηρίξει την υποψηφιότητα Τραμπ πέρυσι, ενώ συμμετείχε και στην προεκλογική εκστρατεία του. Η περιουσία του εκτοξεύθηκε έκτοτε, αφού οι μετοχές της κατασκευάστριας ηλεκτρικών οχημάτων του σχεδόν διπλασιάστηκαν σε λιγότερο από δύο μήνες, φτάνοντας στο ιστορικό υψηλό των 488,5 δολαρίων. Ο μήνας του μέλιτος όμως δεν κράτησε πολύ, καθώς το φλερτ του με την πολιτική τρόμαξε τους αγοραστές. Οι μετοχές της Tesla έφτασαν σε ιστορικό χαμηλό τον Απρίλιο, προτού ανακάμψουν καθώς οι εντάσεις μεταξύ του Μασκ και του Τραμπ ήρθαν στο φως, με αποκορύφωμα το «διαζύγιό» τους στο τέλος Μαΐου.
Στον ένα χρόνο από την εκλογή Τραμπ, οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν ενισχυθεί στις μεγάλες οικονομίες, αντανακλώντας τις ανησυχίες των επενδυτών για τον αυξανόμενο κρατικό δανεισμό και τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Μία από τις ανησυχίες των επενδυτών σε αμερικανικά ομόλογα ήταν το πιθανό κόστος χρηματοδότησης των σχεδιαζόμενων φορολογικών περικοπών του Τραμπ. Το «μεγάλο όμορφο νομοσχέδιό» του, το οποίο ψηφίστηκε τον Ιούλιο, αναμένεται να αυξήσει το ομοσπονδιακό έλλειμμα κατά περίπου 3,8 τρισ. δολάρια τα επόμενα 10 χρόνια. Ωστόσο, με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα να μειώνει τα επιτόκια και τον πληθωρισμό να φαίνεται συγκρατημένος, οι αποδόσεις των 30ετών ομολόγων έχουν αυξηθεί κατά μόλις 14 μονάδες βάσης, στο 4,66%, από τον περασμένο Νοέμβριο. Ενας από τους βασικούς τομείς στους οποίους εστίασε και εξακολουθεί να εστιάζει ο Τραμπ, τέλος, είναι το εμπορικό ισοζύγιο των ΗΠΑ, κάτι που, όπως λέει, αποτελεί απόδειξη ότι η Αμερική «εξαπατάται» από χώρες-εταίρους και ότι οι δασμοί, εκτός από το ότι είναι «η πιο όμορφη λέξη στο λεξικό», είναι ο μόνος τρόπος για να διορθωθεί αυτό.
Οι δασμοί του έχουν αυξήσει το κόστος των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και έχουν καταστήσει τον προγραμματισμό πιο περίπλοκο. Αλλά διαβρώνουν το εμπορικό έλλειμμα. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο δύο ετών των 60,2 δισ. δολαρίων τον Ιούνιο και το έλλειμμα με την Κίνα μειώθηκε κατά 70% σε διάστημα πέντε μηνών, στο χαμηλότερο επίπεδο εδώ και πάνω από 21 χρόνια.
Ομοίως, το εμπορικό ισοζύγιο ΗΠΑ – Ε.Ε. αυξήθηκε κατακόρυφα πριν από την ανακοίνωση των δασμών, προτού μειωθεί. Αυτό υποδηλώνει ότι «ο εμπορικός πόλεμος μπορεί να βλάπτει την Ε.Ε. περισσότερο από ό,τι την Κίνα», η οποία έχει ένα ισχυρότερο εφεδρικό σχέδιο από τους Ευρωπαίους, λένε αναλυτές της Swissquote.
