Με φόντο τον εμπορικό πόλεμο του Ντόναλντ Τραμπ, οι Αμερικανοί εισαγωγείς αγοράζουν πολύ λιγότερα από την Κίνα, το κενό όμως φαίνεται ότι αναπληρώνει ο υπόλοιπος πλανήτης που αγοράζει περισσότερα από ποτέ από τον «Κόκκινο Δράκο».
Το Πεκίνο έχει αντισταθμίσει την πτώση των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ με εκπληκτι-κή ταχύτητα, με τις αποστολές σε άλλα μέρη του κόσμου να έχουν αυξηθεί φέτος, αποδεικνύοντας ότι η κυριαρχία της Κίνας στον κατασκευαστικό κλάδο δεν θα επιβραδυνθεί εύκολα. Και αυτό γιατί η Κίνα ήταν καλά προετοιμασμένη. Αναζητεί νέους πελάτες εδώ και χρόνια, ενώ οι τεράστιες επενδύσεις της στην παραγωγή τής επιτρέπουν να πουλάει προϊόντα σε χαμηλές τιμές.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ μείωσε τους δασμούς που επέβαλε στην Κίνα, επιμένει ωστόσο ότι θα αναβιώσουν τα αμερικανικά εργοστάσια και θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, μια υπόσχεση που αμφισβητείται από πολλούς οικονομολόγους και ειδικούς στον τομέα της μεταποίησης. Δεν είναι, επίσης, σαφές πόσο αποτελεσματικές θα είναι οι πολιτικές του στην αναχαίτιση της ροής αγαθών που προέρχονται από την Κίνα και διέρχονται από άλλες χώρες πριν φτάσουν στις ΗΠΑ.
Ο υπόλοιπος κόσμος βρίσκεται παγιδευμένος ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις.
Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Βιετνάμ και μέρος της Ε.Ε., ανησυχούν βαθιά για τον κίνδυνο που θέτουν οι εξαγωγές της Κίνας στις δικές τους βιομηχανίες. Αλλες χώρες, όπως η Αργεντινή και η Νιγηρία, αγοράζουν κινεζική τεχνολογία χαμηλού κόστους για τον εκσυγχρονισμό των οικονομιών τους, αλλά δημιουργούν ευρύτερες εμπορικές ανισορροπίες με την Κίνα.
Οι ΗΠΑ πάλι αγοράζουν λιγότερα προϊόντα made in China. Η Κίνα εξήγαγε πλαστικά είδη αξίας 5 δισ. δολαρίων, από καλάθια πλυντηρίων μέχρι πλαστικά πιρούνια στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον Ιούλιο μέχρι τον Οκτώβριο, καταγράφοντας μείωση 16% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Οι αυξανόμενες κινεζικές εξαγωγές προς την Αφρική καταγράφονται ενώ ο Τραμπ έχει σταματήσει την παροχή βοήθειας στην ήπειρο.
Πέρυσι, πάνω από το ένα τέταρτο όλων των επίπλων που κατασκευάζονταν στην Κίνα, συμπεριλαμβανομένων των στρωμάτων και των λαμπτήρων, πήγαν στις ΗΠΑ, ενώ ο αριθμός αυτός έχει μειωθεί πλέον στο ένα πέμπτο. Οι εξαγωγές τηλεφώνων και Η/Υ της Κίνας στις HΠΑ ήταν μεταξύ των κατηγοριών που μειώθηκαν περισσότερο. Ο Τραμπ εξαίρεσε τέτοιες ηλεκτρονικές συσκευές ευρείας κατανάλωσης από τους περισσότερους δασμούς του φέτος, αλλά η Apple, η Hewlett-Packard και άλλοι κατασκευαστές συνέχισαν να διαφοροποιούν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους εκτός Κίνας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προμηθεύονται πλέον τα περισσότερα smartphones τους από την Ινδία και τους φορητούς υπολογιστές τους από το Βιετνάμ, σύμφωνα με τα τελευταία τριμηνιαία στοιχεία που είναι διαθέσιμα από τον Ιούνιο.
Εν τω μεταξύ, η Κίνα κατακλύζει τις αναπτυσσόμενες οικονομίες στην Αφρική και στη Νότια Αμερική με αυτοκίνητα, φορτηγά, μοτοσικλέτες και πλοία, ενώ επεκτείνεται στην Ευρώπη και την Ασία με την αποστολή μπαταριών και προϊόντων σιδήρου. Επειτα από δεκαετίες προτεραιοτήτων που καθόρισαν τη βιομηχανική πολιτική της, η Κίνα έχει γίνει ο κορυφαίος παραγωγός αυτοκινήτων, μπαταριών και ηλιακών πάνελ στον κόσμο. Η δυσκολία στην καταναλωτική ζήτηση στην εγχώρια οικονομία της έχει ασκήσει ακόμη μεγαλύτερη πίεση στις κινεζικές εταιρείες να βρουν νέες επιχειρήσεις στο εξωτερικό.
Η Κίνα, λόγου χάριν, πούλησε μόλις 100 ηλεκτρικά αυτοκίνητα στη Νιγηρία πριν από δύο χρόνια. Φέτος έχει ήδη πουλήσει χιλιάδες. Οι αποστολές ηλιακών πάνελ στην Αλγερία μέχρι στιγμής φέτος είναι ήδη σχεδόν τετραπλάσιες απ’ ό,τι όλη την περυσινή χρονιά. Οι αυξανόμενες εξαγωγές της Κίνας προς την Αφρική καταγράφονται ενώ ο Τραμπ έχει σταματήσει την παροχή βοήθειας στην ήπειρο.
Υπάρχουν εξαιρέσεις στην ικανότητα της Κίνας να αντισταθμίσει με επιτυχία τα χαμένα έσοδα, πουλώντας σε Αμερικανούς πελάτες και ανακατευθύνοντας τις εξαγωγές αλλού. Οι κινεζικές εταιρείες, για παράδειγμα, κατασκευάζουν τα περισσότερα παιχνίδια στον κόσμο και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι εδώ και καιρό ο μεγαλύτερος πελάτης τους. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οι εξαγωγές της Κίνας σε κονσόλες βιντεοπαιχνιδιών, κοστούμια και επιτραπέζια παιχνίδια μειώθηκαν κατά 3,5 δισ. δολάρια σε σχέση με πέρυσι, κυρίως λόγω της απότομης μείωσης των αποστολών προς τις ΗΠΑ.
Μένει να φανεί πόσο αποτελεσματικός θα είναι ο Τραμπ στην άσκηση πιέσεων σε χώρες, ιδίως της Ασίας, ώστε να απορρίψουν τις ανακατευθυνόμενες κινεζικές εξαγωγές στο πλαίσιο των εμπορικών διαπραγματεύσεων.
Το σίγουρο είναι ότι οι Αμερικανοί καταναλωτές αγοράζουν επίσης περισσότερα αγαθά από άλλα μέρη της Ασίας. Τον Σεπτέμβριο, οι εξαγωγές της Ταϊλάνδης προς τις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκαν κατά 33%. Οι εξαγωγές της Ταϊβάν αυξήθηκαν επίσης κατά 51% και της Σιγκαπούρης κατά 13%. Ωστόσο, παρά τη συμφωνία για μονοετή εμπορική εκεχειρία με την Κίνα, ο Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής πρόσθετων δασμών σε βιομηχανίες που κυριαρχούνται από την Κίνα, όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Η εκστρατεία του για την αναμόρφωση του παγκόσμιου εμπορίου είναι απίθανο να τελειώσει εδώ, καθώς μόλις σήμερα συμπληρώνεται ένας χρόνος από την εκλογή του στην προεδρία.
