Ο Ντόναλντ Τραμπ πιέζει όλο και περισσότερο την Ινδία να διακόψει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Κάτι τέτοιο μπορεί μεν να στερήσει τη Μόσχα από ζωτικά έσοδα, αλλά κυρίως θα οδηγήσει περισσότερο ρωσικό πετρέλαιο στη σκιώδη αγορά που εξακολουθεί να διευρύνεται.
Την περασμένη εβδομάδα ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε πως ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι είχε δεσμευτεί να διακόψει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Η Ινδία έχει αυξήσει σημαντικά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου από το 2022 και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τους πρώτους εννέα μήνες του 2025 εισήγαγε 1,9 εκατ. βαρέλια την ημέρα που αντιπροσωπεύουν το 40% των εισαγωγών, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας. Οι αμερικανικές πιέσεις στο Νέο Δελχί συμπίπτουν με τα πλήγματα που κατάφερε το Κίεβο στις ενεργειακές υποδομές της Ρωσίας. Επιπλέον, φαίνεται πως έχει αναπτερωθεί το ενδιαφέρον του Τραμπ για την ειρήνευση στην Ουκρανία μετά την εκεχειρία στη Γάζα. Οπως ανέφερε την περασμένη εβδομάδα, θα συναντηθεί με τον πρόεδρο Πούτιν μετά την «επιτυχημένη» τηλεφωνική τους συνδιάλεξη. Ολα αυτά μάλλον καταδεικνύουν πως εισερχόμαστε σε μια νέα φάση των προσπαθειών της Δύσης να στραγγαλίσει οικονομικά το Κρεμλίνο, το οποίο σημαίνει ότι δεν πρόκειται να διακοπεί η πίεση στην Ινδία. Η Ινδία ενδέχεται να ενδώσει στις αμερικανικές πιέσεις στο πλαίσιο ευρύτερης εμπορικής συμφωνίας. Η Ουάσιγκτον έχει ήδη επιβάλει δασμούς 25% στις εισαγωγές ινδικών προϊόντων ως ποινή επειδή το Νέο Δελχί αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο.
Ορισμένα διυλιστήρια της Ινδίας προετοιμάζονται ήδη για τη διακοπή των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου, αν και η μείωση αυτών των εισαγωγών δεν πρόκειται να γίνει ορατή πριν από τον Δεκέμβριο. Στο μεταξύ, τα διυλιστήρια της Ινδίας αντιμετωπίζουν και άλλο πρόβλημα καθώς από τις 21 Ιανουαρίου η Ε.Ε. θα επιβάλει απαγόρευση στις εισαγωγές καυσίμων που έχουν προκύψει από την επεξεργασία ρωσικού αργού, και η Ευρώπη αντιπροσωπεύει πάνω από το ένα τρίτο των εξαγωγών της Ινδίας σε ντίζελ και καύσιμα αεροσκαφών. Σε συνδυασμό, τα μέτρα της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών θα είναι επώδυνα για τα διυλιστήρια της Ινδίας, που είχαν αυξήσει την κερδοφορία τους αγοράζοντας ρωσικό αργό σε τιμές εξαιρετικά χαμηλές σε σύγκριση με εκείνες της διεθνούς αγοράς. Επιπλέον, οι αγορές ενέργειας των δύο χωρών είναι στενά συνδεδεμένες. Πέρυσι το ιδιωτικό διυλιστήριο Reliance που διαχειρίζεται ένα από τα μεγαλύτερα συμπλέγματα διυλιστηρίων της Ινδίας, υπέγραψε γιγάντια συμφωνία 10 ετών με τη ρωσική κρατική πετρελαϊκή Rosneft για την παροχή σχεδόν 500.000 βαρελιών αργού την ημέρα. Εξάλλου, η Rosneft ελέγχει το 49% του Nayara, επίσης μεγάλου διυλιστηρίου της Ινδίας που διυλίζει 400.000 βαρέλια την ημέρα αλλά βασίζεται αποκλειστικά στις εισαγωγές ρωσικού αργού. Αυτό που θα συμβεί με το πετρέλαιο το οποίο δεν θα εισάγει πλέον η Ινδία, είναι πως θα αυξήσουν τις εισαγωγές τους τα κινεζικά διυλιστήρια ειδικότερα αν τους προσφερθούν ακόμη πιο συμφέρουσες τιμές.
Η Κίνα παραμένει ο κυριότερος πελάτης του πετρελαϊκού κλάδου της Ρωσίας καθώς εισήγαγε μέσω θαλάσσης και ξηράς 2,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα στο διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου. Ο όγκος αυτός αντιπροσωπεύει περίπου το 18% των εισαγωγών της Κίνας σε αργό. Φέτος, άλλωστε, έχει συσφίγξει τις σχέσεις συνεργασίας με τη Μόσχα σε ό,τι αφορά την ενέργεια και εισάγει υγροποιημένο φυσικό αέριο από ρωσική μονάδα στην οποία έχει επιβάλει η Δύση βαρύτατες κυρώσεις. Το υπόλοιπο πετρέλαιο θα μεταφερθεί ταχύτατα στη σκιώδη αγορά. Η Ρωσία έχει αναπτύξει ευρύτατο δίκτυο από γερασμένα δεξαμενόπλοια με τα οποία παρακάμπτει τις κυρώσεις. Σύμφωνα με το Κέντρο Ερευνών για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα, τον Σεπτέμβριο το 69% των διά θαλάσσης εξαγωγών ρωσικού αργού έγινε με αυτόν τον «σκιώδη στόλο».
