Από τον μύθο του Χρυσόμαλλου Δέρατος μέχρι τους θησαυρούς των Ινκας, η ανθρώπινη ιστορία είναι συνυφασμένη με τη λάμψη και τη γοητεία του χρυσού. Τον 19ο αιώνα, ο «πυρετός του χρυσού», από την Καλιφόρνια μέχρι το Κλοντάικ του Καναδά, μεταμόρφωσε ολόκληρες περιοχές, τροφοδοτώντας κύματα μετανάστευσης και αφήνοντας πίσω θρύλους και παραδόσεις.
Σήμερα, αιώνες μετά τους «τυχοδιώκτες με τις αξίνες», η Ιστορία επαναλαμβάνεται. Οι σύγχρονοι «χρυσοθήρες» ξαναβγαίνουν στους ποταμούς και στα βουνά, όχι πλέον από μια απελπισμένη ανάγκη επιβίωσης, αλλά από ένα νέο ισχυρό κίνητρο: την εκτόξευση της τιμής του χρυσού, που αγγίζει ιστορικά υψηλά, ξεπερνώντας τις 4.000 δολάρια ανά ουγγιά. Το ρεκόρ στην τιμή του πολύτιμου μετάλλου –σε μια περίοδο αυξημένης γεωπολιτικής αβεβαιότητας και εμπορικών εντάσεων– έχει αναζωπυρώσει το όνειρο του χρυσού στις ΗΠΑ.
Το χρυσωρυχείο Big Thunder στη Νότια Ντακότα έχει κατακλυστεί εσχάτως από αιτήματα για συμβουλές.
Ερασιτέχνες μεταλλωρύχοι και «χομπίστες» αγοράζουν μετά μανίας αξίνες, πυξίδες και ανιχνευτές μετάλλων, με το όνειρο να σκοντάψουν στο «μητρικό πέτρωμα». Ενας από αυτούς είναι ο Μάικ Χιούλετ, συγκολλητής από την Καλιφόρνια, ο οποίος προσφάτως εντόπισε ένα ψήγμα χρυσού στο μέγεθος μισού νυχιού κοντά στο όρος Σάστα της Καλιφόρνιας. Παρόλο που το εύρημα άξιζε «μόνο» 175 δολάρια, ο ενθουσιασμός του ήταν τεράστιος. «Πηδούσα πάνω-κάτω όπως τα κινούμενα σχέδια», λέει στη WSJ o 50χρονος, ομολογώντας ότι η σκέψη να βρει «το κοίτασμα των 100.000 δολαρίων» τού έχει γίνει πλέον εμμονή. Ο ίδιος έχει πολλά χόμπι, από το σνόουμπορντ και το σκι μέχρι την ποδηλασία. Αλλά με τις τιμές του χρυσού σε δυσθεώρητα ύψη, στον ελεύθερο χρόνο του ψάχνει μετά μανίας για το πολύτιμο μέταλλο.
Και δεν είναι ο μόνος. Σε όλη τη χώρα, βρίσκεται σε εξέλιξη μια σύγχρονη χρυσοθηρία. Πλήθος κόσμου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιδεικνύει πιάτα για την ανακάλυψη ψηγμάτων χρυσού, παλιομοδίτικες αξίνες, αλλά και κουτιά λίκνισης. Την ίδια στιγμή ανταλλάσσουν συμβουλές και χτενίζουν χάρτες. Το χρυσωρυχείο Big Thunder στη Νότια Ντακότα έχει κατακλυστεί εσχάτως από αιτήματα για συμβουλές, λέει η συνιδιοκτήτρια Σάντι ΜακΛέιν. Το Μουσείο Εξόρυξης Χρυσού, το οποίο περιέχει μια συλλογή από αντικείμενα που χρονολογούνται από το 1874, προσφέρει μαθήματα εξόρυξης και την ευκαιρία να εξερευνήσει κανείς τη γη του. Οι πωλήσεις των μαθημάτων έχουν εξαντληθεί, ενώ οι κουβάδες με χώμα από την περιοχή για… εξάσκηση πωλούνται προς 55 δολάρια ο καθένας και έχουν γίνει ανάρπαστοι.
Ο πιο σίγουρος δρόμος, άλλωστε, για να βγάλει κάποιος χρήματα προέρχεται συχνά από την πώληση εξοπλισμού εξόρυξης. Σε μια πιο σύγχρονη εκδοχή, υπάρχει και ο χρυσός των social media: οι δημοφιλείς λογαριασμοί YouTube που είναι αφιερωμένοι στην αναζήτηση χρυσού διαθέτουν περισσότερους από μισό εκατομμύριο ακολούθους. Στο Σακραμέντο, ο 35χρονος Κόντι Μπλανσάρντ ασχολείτο με την αναζήτηση χρυσού για χρόνια, πριν ξεκινήσει πέρυσι τη δική του εταιρεία πώλησης εξοπλισμού.
Ο ίδιος έχει ανακαλύψει μέχρι σήμερα περίπου έξι ουγγιές, αλλά η επιχείρησή του, μια παράλληλη εργασία για τον εργαζόμενο στην καθαριότητα, έχει αποδειχθεί πιο κερδοφόρος. Κάποιες μέρες πηγαίνει σε ένα τοπικό πάρκο με ανιχνευτή μετάλλων, με την ελπίδα να βρει χαμένα χρυσά κοσμήματα. Αλλά όταν έχει περισσότερο χρόνο, προτιμά την κολύμβηση με αναπνευστήρα σε κοίτες ποταμών, όπου σκαλίζει τα βράχια.
Ο Κρις Σπάνγκλερ, ένας 39χρονος διοικητικός υπάλληλος στο πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ, καταγράφει το ταξίδι της αναζήτησης χρυσού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου έχει συνολικά 430.000 ακολούθους. Η παρουσία του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει αποφέρει στην οικογένειά του περίπου 30.000 δολάρια, ξεπερνώντας τα έσοδα από τα ψήγματα χρυσού που έχει βρει. Σε πολλές χώρες άλλωστε, η μικρής κλίμακας εξόρυξη χρυσού είναι τρόπος ζωής, σημειώνει ο Πάρκερ Σνάμπελ, χρυσωρύχος με έδρα την Αλάσκα, ο οποίος πρωταγωνιστεί στη σειρά «Gold Rush» του Discovery. «Ο χρυσός είναι κάτι που αιχμαλωτίζει τη φαντασία», σχολιάζει.
Ο πυρετός του χρυσού, τέλος, συνοδεύεται από έντονο ανταγωνισμό. Οι τιμές ρεκόρ έχουν προσελκύσει περισσότερους ανθρώπους στην ετήσια εκδήλωση εξόρυξης «Goldzilla», σε ένα κάμπινγκ στην Αλαμπάμα, κοντά στα σύνορα με την Τζόρτζια, όπου οτιδήποτε εντοπίζεται, μοιράζεται στο πλήθος, σημειώνει ο τακτικός συμμετέχων Τζάστιν Κάναντι. «Οσο περισσότεροι άνθρωποι συμμετέχουν, τόσο λιγότερο χρυσό θα έχετε στην τσάντα σας», τονίζει. Ο ιδιοκτήτης του κάμπινγκ χρησιμοποιεί εξοπλισμό πλύσης χρυσού που κατασκεύασε ο ίδιος. Κάθε χρόνο, λεωφορεία γεμάτα μαθητές της τετάρτης δημοτικού συρρέουν στο ιστορικό πάρκο Marshall Gold Discovery στην Κολόμα της Καλιφόρνιας, για να μάθουν για τον «πυρετό του χρυσού» της πολιτείας και να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους στην εξόρυξη. Το περασμένο Σαββατοκύριακο, φιλοξένησε την αναπαράσταση μιας πόλης με χρυσοθήρες, με σκηνές της δεκαετίας του 1850. Αν και η τιμή του χρυσού έχει εκτοξευθεί, δήλωσε η βοηθός του πάρκου, Σίνθια Φλούελινγκ, θα συνεχιστεί η δραστηριότητα, η οποία κοστίζει 10 δολάρια ανά άτομο και περιλαμβάνει ένα μάθημα 15 λεπτών και μισή ώρα προκειμένου να μαζέψουν ψήγματα χρυσού, τα οποία οι συμμετέχοντες επιτρέπεται να κρατήσουν. «Δεν θα γίνουμε τσιγκούνηδες τώρα που ο χρυσός εκτοξεύεται. Κάθε παιδί που καταβάλλει προσπάθεια θα παίρνει ενθύμιο».
