Είναι η δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης και γενικότερα της Ε.Ε. μετά τη Γερμανία και για πολλά χρόνια απολάμβανε τις υψηλότερες βαθμολογίες πιστοληπτικής αξιολόγησης, καθώς οι οίκοι του κλάδου τής έδιναν τα επιθυμητά τρία «Α» τα οποία της διασφάλιζαν την προτίμηση των επενδυτών και ένα συγκριτικά χαμηλό κόστος δανεισμού. Υπό μία έννοια ίσως και να διατηρεί ισχυρές πλευρές και αντιστάσεις, αλλά η διαρκής επιδείνωση των δημοσιονομικών της στοιχείων την έχει οδηγήσει σε μια πολυσχιδή πολιτική κρίση, που με τη σειρά της θα αναπαράγει και θα επιτείνει τα δημοσιονομικά της προβλήματα.
Η Fitch Ratings υποβάθμισε τη Γαλλία τον περασμένο μήνα, ενώ το ίδιο αναμένεται να κάνει και η Moody’s στα τέλη Οκτωβρίου.
Η Γαλλία έχει επανειλημμένως παραβιάσει τους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας της Ευρωζώνης και συγκεκριμένα τα όρια για το ύψος του ελλείμματος και του χρέους και έχει επανειλημμένως βρεθεί στο στόχαστρο της Κομισιόν με τη γνωστή «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος», που συνεπάγεται αλλεπάλληλες πιέσεις. Τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια αδήριτη πραγματικότητα, την ανάγκη να περιορίσει επιτέλους το δημοσιονομικό της έλλειμμα που ανέρχεται στο 5,8% του ΑΕΠ της από το περασμένο έτος, σαφώς άνω του ορίου του 3%, και να μειώσει το χρέος της, το οποίο από πέρυσι έχει φτάσει στο 113% του ΑΕΠ της, όταν το όριο των κανόνων της Ευρωζώνης είναι στο 60% του ΑΕΠ. Βρίσκεται εν ολίγοις ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης με τα μεγαλύτερα ύψη χρέους και έρχεται μετά την Ελλάδα και την Ιταλία. Βάσει των όσων έχουν συμφωνηθεί με την Κομισιόν πρέπει να βάλει σε τάξη τα του οίκου της, αλλά τίποτε δεν δείχνει να οδεύει προς αυτή την κατεύθυνση. Και οι επανειλημμένες πτώσεις κυβερνήσεων σε καμιά περίπτωση δεν οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά δεδομένης της αστάθειας που καλλιεργούν εμπνέουν ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι στη σημαντική αυτή ευρωπαϊκή οικονομία, που θα μπορούσε να μεταδώσει την κρίση της πέραν των συνόρων της.
Η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος φαίνεται εξαιρετικά δύσκολος στόχος για τη Γαλλία, δεδομένου ότι η ανάπτυξή της αναμένεται να παραμείνει αναιμική και σύμφωνα με την Goldman Sachs δύσκολα θα υπερβεί μια αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,8% το επόμενο έτος. Θεωρώντας ιδιαιτέρως πιθανή μια νέα «δημοσιονομική διολίσθηση» της Γαλλίας, όπως χαρακτηρίζει την αδυναμία της να περιορίσει το έλλειμμά της, ο εν λόγω τραπεζικός κολοσσός εκτιμά ότι παρά τις προσπάθειες το έλλειμμα της χώρας θα παραμείνει στο 5,5% το 2025. Σε ό,τι αφορά το επόμενο έτος προβλέπει δημοσιονομικό έλλειμμα ύψους 5,3% του ΑΕΠ. Και όπως τονίζει ο Αντόνιο Φάτας, καθηγητής Οικονομικών στο INSEAD, «δεδομένης της σύνθεσης του γαλλικού κοινοβουλίου, δεδομένου του κατακερματισμού του πολιτικού σκηνικού, των θέσεων της άκρας Δεξιάς και της άκρας Αριστεράς, είναι πολύ δύσκολο να συμφωνήσει σε έναν προϋπολογισμό που να είναι σύμφωνος με τους δημοσιονομικούς κανόνες».
Οι εκτιμήσεις διίστανται ως προς το τι πρόκειται να συμβεί σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση που θα τύχει η Γαλλία από τις αγορές ομολόγων και ποιες θα είναι οι συνέπειες αν οδηγηθεί σε νέα εκλογική αναμέτρηση. Δύο τραπεζικοί κολοσσοί, η Goldman Sachs και η Citigroup, υιοθετούν ουσιαστικά αντίθετες απόψεις. Ο Σάιμον Φρέισενετ της πρώτης εκτιμά πως ουσιαστικά οι αγορές έχουν ήδη προεξοφλήσει τον κίνδυνο από μια νέα εκλογική αναμέτρηση, καθώς έχει ήδη αυξηθεί το κόστος δανεισμού της Γαλλίας με τις μαζικές πωλήσεις των γαλλικών ομολόγων που ακολούθησαν την παραίτηση του Γάλλου πρωθυπουργού. Οι μαζικές πωλήσεις ομολόγων οδήγησαν σε άνοδο των αποδόσεών τους και το spread των δεκαετών στο υψηλότερο επίπεδο του έτους. Από την πλευρά της η Citigroup είναι πιο επιφυλακτική και προειδοποιεί πως οι παρενέργειες μιας εκλογικής αναμέτρησης «μόλις που έχουν αρχίσει» να αντανακλώνται στις αποδόσεις και τα spreads των ομολόγων. Ο Αμάν Μπασνσάλ, αναλυτής του εν λόγω τραπεζικού ομίλου, υπολογίζει πως αν προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές ενδέχεται να αυξηθεί το spread των γαλλικών δεκαετών κατά τουλάχιστον 14 μονάδες βάσης, ίσως και περισσότερο.
Στους απαισιόδοξους ως προς τη μεταχείριση που θα τύχει η Γαλλία από τις αγορές συγκαταλέγεται και ο Σάιμον Γουάιτ, οικονομολόγος του Bloomberg, ο οποίος τονίζει πως «οι αγορές δεν έχουν απεριόριστη υπομονή και αν δεν υπάρξει κάποια λύση, κάποια έξοδος από αυτή τη μη βιώσιμη δημοσιονομική κατάσταση της Γαλλίας στο εγγύς μέλλον, τότε τα spreads θα εκτοξευθούν ξανά». Την έλλειψη ανοχής από πλευράς των αγορών αντανακλούν, άλλωστε, και οι αντιδράσεις των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης, καθώς ήδη ένας εξ αυτών, η Fitch Ratings, υποβάθμισε τη Γαλλία τον περασμένο μήνα. Το ίδιο αναμένεται να κάνει και η Moody’s στα τέλη Οκτωβρίου.
