Υπάρχει μια γενική αρχή, ότι μπορείς να έχεις όσο ακριβό κράτος θέλεις, υπό μία προϋπόθεση: να έχεις να το πληρώσεις. Η Ελλάδα είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Το 2009 διαπιστώσαμε ότι επί χρόνια δημιουργούσαμε ένα κράτος με κόστος που δεν άντεχε η τσέπη των φορολογουμένων. Και προφανώς αυτή η αναντιστοιχία μάς κόστισε.
Αντιθέτως οι σκανδιναβικές χώρες συντηρούν το πιο ακριβό κράτος στην Ευρώπη, αλλά μπορούν και το κάνουν με ορισμένες από τις πιο σκληρές μορφές φορολόγησης στην ήπειρο. Το να πιστεύει η Γαλλία ότι θα έχει το κράτος των Σκανδιναβών με τους φόρους του παλιού Νότου (πριν αρχίσουν να ανεβαίνουν) είναι παραλογισμός. Για αυτό και οι πιο πολλοί εκτιμούν ότι η Γαλλία είναι πιο κοντά στη δική μας περίπτωση του 2009 παρά σε κάποια άλλη. Απλώς έχει πιο ενεργή την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από ό,τι εμείς το 2010, και το πρόβλημα δεν έχει μολύνει όλη τη Ζώνη του Ευρώ.
Σε μια ανάλυσή της την περασμένη εβδομάδα, η κεντρική τράπεζα της Γαλλίας έγραφε ότι οι δημόσιες δαπάνες της χώρας βρίσκονται στην πρώτη θέση, κατά 7,5 μονάδες του ΑΕΠ υψηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Το 2023, ενώ ήδη τα ελλείμματά της κάλπαζαν, η Γαλλία ξεχώρισε με το υψηλότερο και ταχύτερα αυξανόμενο επίπεδο δημόσιας δαπάνης στην Ευρωζώνη. Κάτι σαν το ιστορικό 2008 για την ελληνική οικονομία, όταν εν μέσω παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης εκτοξεύθηκε το κονδύλι μισθοδοσίας στο Δημόσιο. Η γαλλική κυβέρνηση αύξησε τις δαπάνες της, όπως λέει η κεντρική της τράπεζα, λόγω της πανδημίας το 2021 και το 2022, όπως έκαναν και οι υπόλοιπες χώρες, με τη διαφορά ότι οι Γάλλοι δεν πήραν πίσω τα γενναία μέτρα της πανδημίας.
Ως εκ τούτου, η δαπάνη για συντάξεις «έτρεχε» το 2023 με 14,4% του ΑΕΠ στη Γαλλία έναντι 12,2% στην Ευρωζώνη. Στην υγεία ξοδεύουν επίσης 1,5 μονάδα πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Το επίδομα ανεργίας ξεκινάει από γενναιόδωρα ποσοστά αναπλήρωσης τύπου 66%, ενώ δαπανά περίπου το 3% του ΑΕΠ της για οικιακό προσωπικό και βοήθεια στο σπίτι.
Πέρα από τις πολιτικές εξελίξεις, οι λύσεις είναι πλέον περιορισμένες.
Η Γαλλία, εφόσον δεν αντέχει τη λιτότητα, δεν μπορεί να αναγκάσει τους άλλους να πληρώσουν όπως κάνει ο Τραμπ με τους δασμούς, αναμένει με ποιο τρόπο η ΕΚΤ θα τη στηρίξει. Μέχρι τότε θα συνεχίζει να βιώνει μια μακρά και σταθερή περίοδο υποτίμησης κάθε περιουσιακού στοιχείου της, με την ελπίδα ότι ενδιαμέσως θα πειστούν οι Γάλλοι για το προφανές, ότι οι φόροι που πληρώνουν αντιστοιχούν σε ένα μικρότερου μεγέθους κράτος.
