Η αθροιστική αξία των «Magnificent Seven», των επτά αμερικανικών κολοσσών του κλάδου της τεχνολογίας, έχει πια ξεπεράσει το ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς το ατελείωτο ράλι των τεχνολογικών μετοχών εκτίναξε την κεφαλαιοποίησή τους σε πρωτοφανή επίπεδα, προκαλώντας ανησυχίες για «φούσκα» στην αγορά με πρωταγωνίστρια την τεχνητή νοημοσύνη.
Ειδικότερα, στο κλείσιμο της αγοράς την περασμένη Πέμπτη, η συνολική κεφαλαιοποίηση των Nvidia, Microsoft, Apple, Alphabet, Amazon, Meta και Tesla διαμορφώθηκε στα 17,7 τρισ. ευρώ, ξεπερνώντας το ΑΕΠ του ευρωπαϊκού μπλοκ που ανέρχεται στα 16,5 τρισ. ευρώ. Από μόνη της η εταιρεία τσιπ Nvidia, η οποία είναι πλέον η πολυτιμότερη στον κόσμο, έχει αξία περίπου 3,9 τρισ. δολαρίων, αντίστοιχη με το γερμανικό ΑΕΠ.
Αυτό το πρωτοφανές ορόσημο προκαλεί ανησυχίες ότι πρόκειται για τα πρώτα σημάδια μιας νέας «φούσκας» στην τεχνητή νοημοσύνη, με αναντιστοιχία των χρηματιστηριακών τιμών και της οικονομικής πραγματικότητας. Εξάλλου, όπως είχε συμβεί και στα τέλη της δεκαετίας του 1990 με το dot.com, αλλά και τη δεκαετία του 2010 με το blockchain, επικρατεί ιδιαίτερη θέρμη και επενδυτική αισιοδοξία για απεριόριστα κέρδη από την τεχνολογική αλλαγή. Αν οι επενδυτές μπαίνουν στην αγορά βάσει θεωριών και εταιρικών δεσμεύσεων, χωρίς να κοιτούν τα δεδομένα ή να κάνουν αξιολόγηση του ρίσκου, τότε μπορεί να οδηγούνται πράγματι σε «φούσκα».
Ο Τζόρντι Βίζερ, αναλυτής στην 22V Research, ανέφερε ότι όποιος χαρακτηρίζει το σημερινό ράλι «φούσκα», έχει χάσει την ουσία. «Για να διαχωρίσουμε την τεχνητή νοημοσύνη από την τεμπέλικη κατηγοριοποίηση της “φούσκας” πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτό που ξετυλίγεται δεν είναι μια κερδοσκοπική μανία, αλλά μια διαρθρωτική κούρσα εξοπλισμών», τόνισε στο Euronews, κάνοντας λόγο για μεγάλες κρατικές και εταιρικές επενδύσεις σε εργαλεία ΑΙ για λόγους εθνικής και οικονομικής ασφάλειας.
Αλλωστε, σύμφωνα με τον ίδιο, το ράλι δεν συντηρείται από μια ατελείωτη ευφορία, αλλά λόγω μιας διαδικασίας δεκαετιών, που οδήγησε τη συγκέντρωση πλούτου και καινοτομίας σε λίγα χέρια, είτε πρόκειται για εταιρείες είτε για νοικοκυριά είτε για κράτη. «Οι “φούσκες” τούς βάζουν όλους σε ευφορία, ενώ η συγκέντρωση αφήνει τους περισσότερους εκτός», σημείωσε.
Από μόνη της η εταιρεία τσιπ Nvidia, η οποία είναι πλέον η πολυτιμότερη στον κόσμο, έχει αξία περίπου 3,9 τρισ. δολαρίων, αντίστοιχη με το γερμανικό ΑΕΠ.
Υπάρχουν βέβαια σημάδια επενδυτικής υπερβολής. Η ταχύτητα των κεφαλαιακών εισροών σε ETF τεχνητής νοημοσύνης, η άνοδος εταιρειών ΑΙ χαμηλής κεφαλαιοποίησης και η κυριαρχία ελάχιστων επιχειρήσεων τεράστιας αξίας σε ολόκληρη την αγορά μπορεί μεν να μην υποδεικνύουν την ύπαρξη «φούσκας», αλλά σίγουρα προειδοποιούν για μεγαλύτερους χρηματιστηριακούς κινδύνους.
Εξάλλου, τα στοιχήματα που έχουν γίνει στην τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μην αποδώσουν καρπούς για χρόνια ακόμη. Επίσης, όπως έχει συμβεί και σε προηγούμενες τεχνολογικές «επαναστάσεις», δεν θα βγει κερδισμένη κάθε εταιρεία, ενώ η AOL, η BlackBerry και το Yahoo!, που άλλοτε ήταν ηγέτες της αγοράς, υπενθυμίζουν πόσο γρήγορα μπορεί κανείς να χάσει την πρωτιά.
Οι ρίζες για το σημερινό ράλι φαίνεται να μπήκαν τον Νοέμβριο του 2022, όταν η OpenAI λάνσαρε το ChatGPT σε μια στιγμή-ορόσημο για την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη, που δημιούργησε ένα νέο κύμα ενθουσιασμού στη Σίλικον Βάλεϊ και αλλού. Εκτοτε, ο Nasdaq 100 με τις μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρείες στις ΗΠΑ καταγράφει κέρδη τουλάχιστον 140%.
Αυτή η επίδοση είναι βέβαια εντυπωσιακή, αλλά δεν συγκρίνεται με την περίοδο του dot.com. Στα τρία χρόνια πριν από την κορύφωση του 2000, ο Nasdaq 100 είχε σκαρφαλώσει πάνω από 500%. Με αυτή τη μέτρηση, η αγορά απέχει ακόμη πολύ από το επίπεδο της επενδυτικής ευφορίας που επικρατούσε στο γύρισμα της χιλιετίας.
Επιπλέον, μία από τις ενδείξεις που χρησιμοποιούνται ευρέως για την αξιολόγηση της κεφαλαιοποίησης είναι ο δείκτης τιμής προς κέρδη (P/E), που συγκρίνει την τωρινή τιμή της μετοχής με τα προσδοκώμενα κέρδη το επόμενο 12μηνο. Στις «Magnificent Seven», ο δείκτης αυτός διαμορφώνεται ως εξής: Nvidia 33,2x, Microsoft 33,2x, Apple 33,3x Alphabet 24,8x, Amazon 32,1x, Meta 25,5x και Tesla 220x. Εξ αυτών, μόνο η Tesla φαίνεται να είναι εκτός ορίων, ενώ οι υπόλοιπες κινούνται κάτω από τον μέσο όρο του Nasdaq 100, που είναι περίπου 40x. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ενώ οι τιμές είναι βέβαια υψηλές, δεν διαφαίνονται υπερβολές όπως στην περίοδο του dot.com.
