Τουλάχιστον 90 εταιρείες με penny stocks, δηλαδή με μετοχές πολύ χαμηλής αξίας, μπήκαν φέτος στα αμερικανικά χρηματιστήρια, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη κινητικότητα από τη δεκαετία του 1980. Οι συνθήκες για αυτές τις επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές λόγω των διάφορων apps που προσφέρουν δυνατότητα συναλλαγών χωρίς χρέωση, των μικροεπενδυτών που έχουν αναθαρρέψει χάρη στα κρυπτονομίσματα, αλλά και εξαιτίας των Αρχών που εμμέσως χαμήλωσαν τον πήχυ της εισαγωγής.
Βέβαια, παρότι αυτές οι εξαιρετικά φθηνές μετοχές, συνήθως κάτω των 5 δολαρίων, είναι πολύ πιο προσιτές σε σύγκριση με τις μεγάλες επιχειρήσεις, το ιστορικό τους είναι αποθαρρυντικό: Οι εταιρείες με penny stocks που κάνουν αρχική δημόσια προσφορά (IPO) τείνουν να χάνουν το 60% της αξίας τους τα πρώτα τρία χρόνια, υποαποδίδοντας σε σύγκριση με την υπόλοιπη αγορά κατά περίπου 90 ποσοστιαίες μονάδες, όπως δήλωσε στο Quartz ο Τζέι Ρίτερ, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα.
Τα penny stocks είδαν μεγάλη άνθηση τη δεκαετία του 1980, μέχρι που ο Nasdaq αυστηροποίησε τα κριτήρια της εισαγωγής. Υστερα, ουσιαστικά εξαφανίστηκαν, ιδίως αφότου οι κανονισμοί της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς οδήγησαν σε κλείσιμο πολλών τέτοιων εταιρειών.
Οι αριθμοί άρχισαν να αυξάνονται ξανά το 2021 χάρη στις ευνοϊκές συνθήκες της πανδημίας, που έδωσαν τεράστια ώθηση στις κερδοσκοπικές επενδύσεις και κινητοποίησαν τους μικροεπενδυτές. Το φθηνό χρήμα από τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια δανεισμού, τα μέτρα στήριξης και οι εκατομμύρια επενδυτές «του καναπέ», που ανακάλυπταν εφαρμογές συναλλαγών χωρίς χρέωση, όπως το Robinhood, δημιούργησαν το τέλειο πλαίσιο για αναβίωση των penny stocks.
Πολλά IPOs με penny stocks έγιναν από μικρές εταιρείες της Κίνας και του Χονγκ Κονγκ, όπως οικογενειακά εστιατόρια και άγνωστους κατασκευαστές.
Το penny stock δεν σημαίνει αυτομάτως ότι πρόκειται για απάτη. Ωστόσο, το χαμηλό όριο επένδυσης σημαίνει ότι μπορεί μεν να προσελκύσει νόμιμες μικρές επιχειρήσεις, αλλά και επενδυτές αμφίβολου σκοπού, που ψάχνουν τρόπους για να μπουν στις αμερικανικές κεφαλαιαγορές.
Σύμφωνα με τον Ρίτερ, προκύπτουν συχνά διαρθρωτικά προβλήματα. Στην αρχική τιμή των 4 δολαρίων ανά μετοχή, η επένδυση φαίνεται αρχικά προσιτή. Οταν όμως μια εταιρεία «πλημμυρίζει» την αγορά με μετοχές, η συνολική χρηματιστηριακή αξία της μπορεί να ξεπερνά το ύψος που ρεαλιστικά μπορεί να υποστηρίξει. Υστερα, η τιμή της μετοχής αναπόφευκτα πέφτει, όσο η αγορά διορθώνει την κεφαλαιοποίηση.
Η αναντιστοιχία του μεγέθους είναι εμφανής και στις φετινές εισαγωγές. Πολλά IPO με penny stocks έγιναν από μικρές εταιρείες της Κίνας και του Χονγκ Κονγκ, όπως οικογενειακά εστιατόρια και άγνωστους κατασκευαστές.
Σύμφωνα με τον Μπέντζαμιν Σίφριν, υψηλόβαθμο στέλεχος της ΜΚΟ Better Markets, η αμερικανική επιτροπή κεφαλαιαγοράς εστιάζει εδώ και χρόνια στη ρύθμιση της αγοράς κρυπτονομισμάτων, με αποτέλεσμα να μη δίνεται πια τόση έμφαση στα penny stocks, που έμπαιναν στο χρηματιστήριο με κάποια άνεση. Τώρα, η κυβέρνηση Τραμπ ίσως διευκολύνει ακόμη περισσότερο τις συνθήκες, καθώς εφαρμόζει στρατηγική που ευνοεί τις πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις.
Η αναβίωση των penny stocks, πάντως, δείχνει ένα διαχρονικό μοτίβο της επενδυτικής ψυχολογίας, όπως σημείωσε στο Quartz ο Τζέιμς Παρκ, καθηγητής Νομικής στο UCLA. Οταν οι αγορές αγγίζουν επίπεδα-ρεκόρ, οι μικροεπενδυτές αισθάνονται ότι έχασαν τους μεγάλους «νικητές» και αρχίζουν να αναζητούν τις επόμενες ευκαιρίες σε τιμές που τους επιτρέπουν να αγοράσουν. Το 2025, αφότου το bitcoin ξεπέρασε τις 100.000 δολάρια και εταιρείες όπως η Nvidia και η Microsoft ξεπέρασαν τα 4 τρισ. δολάρια σε κεφαλαιοποίηση, το αίσθημα αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο.
