Με φόντο τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ και την επιβολή υψηλών δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ, η Κίνα αντί να ανακόψει τη δυναμική των εξαγωγών της, τις ανακατεύθυνε επιτυχώς σε άλλες αγορές, κατακλύζοντας τον υπόλοιπο κόσμο με φθηνά προϊόντα. Η στροφή αυτή έχει οδηγήσει σε ρεκόρ εμπορικού πλεονάσματος ύψους 1,2 τρισ. δολαρίων.
Οι αμερικανικοί δασμοί, που έφτασαν μέχρι και το 145%, είχαν στόχο να περιορίσουν τις κινεζικές εισαγωγές στην αμερικανική αγορά. Το Πεκίνο, αντί να μειώσει την παραγωγή του στράφηκε προς νέες αγορές, όπως η Ινδία, η Αφρική και η Νοτιοανατολική Ασία, όπου οι εξαγωγές του έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Η πλημμύρα των φθηνών κινεζικών προϊόντων προκαλεί ανησυχία σε πολλές χώρες, καθώς οι εγχώριες βιομηχανίες τους δέχονται ισχυρή πίεση.
Μέχρι στιγμής μόνο το Μεξικό έχει αντιδράσει δημοσίως φέτος επιβάλλοντας δασμούς έως και 50% σε ορισμένα κινεζικά προϊόντα, όπως τα αυτοκίνητα και ο χάλυβας. Κι άλλες χώρες όμως δέχονται αυξανόμενες πιέσεις για να δράσουν. Στην Ινδία, οι Αρχές έχουν λάβει 50 αιτήσεις τις τελευταίες εβδομάδες για έρευνες αντιντάμπινγκ σε αγαθά από χώρες όπως η Κίνα και το Βιετνάμ, ενώ η Ινδονησία παρακολουθεί στενά την κατάσταση, ιδιαίτερα έπειτα από viral βίντεο που έδειχναν Κινέζους πωλητές να διαφημίζουν προϊόντα σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Η Νότια Αφρική προτιμά τις επενδύσεις αντί για τιμωρητικούς δασμούς, ενώ η Χιλή και ο Ισημερινός εφαρμόζουν σιωπηλά στοχευμένες χρεώσεις, αφότου οι μηνιαίοι ενεργοί χρήστες του κινεζικού γίγαντα ηλεκτρονικού εμπορίου Temu στη Λατινική Αμερική αυξήθηκαν κατά 143% από τον Ιανουάριο. Η Βραζιλία, που έχει απειλήσει με πιο επιθετικά αντίποινα φέτος, έδωσε στην BYD, τη μεγαλύτερη κατασκευάστρια ηλεκτρικών αυτοκινήτων της Κίνας, ένα παράθυρο χωρίς δασμούς για να αυξήσει την τοπική παραγωγή. Πολλές χώρες διστάζουν να ρισκάρουν την οικονομική τους σχέση με την Κίνα –η οποία αποτελεί τον κορυφαίο εμπορικό εταίρο για πάνω από το μισό του πλανήτη– ειδικά εν μέσω των συνεχιζόμενων συνομιλιών με τις ΗΠΑ. «Η υποτονική αντίδραση πιθανότατα οφείλεται στις συνεχιζόμενες εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ», εξηγεί ο Κρίστοφερ Μπέντορ, αναπληρωτής διευθυντής έρευνας για την Κίνα στην Gavekal Dragonomics. «Ορισμένες χώρες ίσως δεν θέλουν να θεωρηθεί ότι συμβάλλουν σε μια κατάρρευση του παγκόσμιου εμπορικού συστήματος. Κάποιες μπορεί επίσης να αποφεύγουν τους δασμούς ενάντια στην Κίνα με στόχο να τους προσφέρουν ως παραχωρήσεις στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια των δικών τους εμπορικών διαπραγματεύσεων».
Η πλημμύρα φθηνών κινεζικών προϊόντων προκαλεί ανησυχία σε πολλές χώρες, καθώς οι εγχώριες βιομηχανίες τους δέχονται ισχυρή πίεση.
Οπως και να ‘χει, η Κίνα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από πολλές άλλες χώρες να βρίσκει εναλλακτικές αγορές εκτός των ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Ανταμ Γουλφ της Absolute Strategy Research. Η ανάλυσή της δείχνει ότι υπάρχει σχεδόν 50% επικάλυψη μεταξύ αυτών που πούλησε η Κίνα στις ΗΠΑ και αυτών που εξάγει στις χώρες BRICS, γεγονός που υποδηλώνει ότι πολλά από αυτά που η Αμερική δεν αγοράζει πλέον, μπορούν να μεταφερθούν σε άλλες αγορές. «Η Κίνα μπορεί άνετα να κινείται σε άλλες αγορές και να αποκτά μερίδιο αγοράς στο εξωτερικό και αυτό πιθανότατα θα συνεχιστεί», πρόσθεσε.
Παρόλο που οι εξαγωγές της Κίνας ευδοκιμούν, η αύξηση του εμπορίου δεν λύνει τα εσωτερικά της προβλήματα. Τα κέρδη των βιομηχανικών επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 1,7% τους πρώτους επτά μήνες του έτους, καθώς οι κατασκευαστές προσπαθούν να μειώσουν την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα. Αυτή η προσπάθεια, σε συνδυασμό με τη μείωση των τιμών για να προωθηθούν οι εξαγωγές, επιδεινώνει τον αποπληθωρισμό της Κίνας.
Για τον Σι Τζινπίνγκ, τα ρίσκα ίσως αξίζουν τον κόπο. Το να δείξει στον κόσμο ότι η Κίνα δεν χρειάζεται τον Αμερικανό καταναλωτή, ενισχύει το προβάδισμά του ενόψει μιας συνάντησης υψηλού ρίσκου με τον Tραμπ σε μια σύνοδο κορυφής στη Νότια Κορέα. Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, εξάλλου, εξακολουθούν να διαπραγματεύονται μια πιθανή εμπορική συμφωνία, με μια 90ήμερη παύση στους δασμούς –αγγίζουν το 145%– να διατηρεί επί του παρόντος την ειρήνη.
